-«Επί παντός;» ρώτησα τη σύντροφο.
-«Ναι» μου απαντά «όσο το μπορείς, όσο το θες, κι όπου μας πάει, μαζί...».
Ο διάλογος δεν έγινε για πρώτη φορά. Δεν θα είναι και η τελευταία. Τον καταγράφω όμως γιατί φαίνεται να είναι κοινός, πολλών εμπειρία, πάρα πολλών. Και εκείνη παίρνει πάντα, για όλους, με επιμονή, την ίδια θέση, δίνει την ίδια απάντηση.
Επειδή δεν διαθέτω την επιστημοσύνη του ειδικού τη χαρακτηρίζω, πιο απλά: παιχνιδιάρα σύντροφο. Πρώτα-πρώτα γιατί είναι ανεξέλεγκτη. Αν το θελήσει, δεν πιάνεται...Πάει όπου θέλει, όταν φυσικά ευνοείται. Παιχνιδίζει συνεχώς. Πολύ κοντά μα και πολύ μακριά. Μπορεί να μείνει ακίνητη, σε ένα θέμα, ή να στροβιλιστεί γύρω από πολλά. Είναι και αντιφατική, γνήσιο θηλυκό: μπορεί να γίνει σπάταλη όσο και σφιχτή, μονότροπη. Και είναι χαρά Θεού όταν επιχειρεί να επικοινωνήσει με τις άλλες...
Της αρέσουν, όπως σ’ όλους μας αρέσουν, οι καινούργιες γνωριμίες, οι νέες ιδέες. Ξέρει, όμως, να κρατά πιστά, με φροντίδα, και ό,τι άξιο παλιό. Πάντα της άρεσαν οι δοκιμές. Γοητεύεται, όμως, και όταν κάνει υποθέσεις, ‘επί παντός’ μερικές φορές για να σωρεύει συμπεράσματα. Θετικά ή αρνητικά, αδιάφορο, συνεχώς όμως, αδιάκοπα, κι αυτό μετράει. Αυτό τη συντηρεί ζωηρή και παιχνιδιάρα.
-«Να γνωριστούμε καλύτερα» της ζήτησα μια μέρα.
-«Μα, αυτό κάνουμε, κάθε μέρα, όλη τη μέρα...» με αιφνιδίασε.
Όπως ξαφνιάζει μερικές φορές το αυτονόητο, αυτό που θεωρούμε δεδομένο, του χεριού μας. Δεν θυμάμαι πότε το ρώτησα, κι από ό,τι μου είπαν κι άλλοι, η συμβίωση μαζί της δεν έχει ορισμένη αρχή. Κοινή είναι και η διαπίστωση ότι η συμβίωση είναι...αναγκαστική. Δια βίου...
Εκείνο που την κάνει προκλητική είναι το χούι της να βάζει αινίγματα. Αυτή παίζοντας, χωρίς να νοιάζεται για τη λύση. Αυτήν την αφήνει σ’ εμένα ή στους άλλους, και πάει παραπέρα. Έτσι, όμως, μ’ αφήνει ελεύθερο να μιλήσω και γι’ αυτήν. Αν θέλει σ’ αφήνει να την πλησιάσεις πιο πολύ. Αν όχι μένεις με ερωτήματα, με αίνιγμα ζωής καμπόσες φορές, απ’ ό,τι λένε...
Μια άλλη μέρα τη ρώτησα:
-«Θέλω να μάθω τα μοντέρνα μαθηματικά!».
Χωρίς δισταγμό, μου λέει:
-«Αυτά είναι για νεανικά μυαλά. Εσύ μπήκες στην τρίτη ηλικία...».
Μην ψάξετε για βιολογικά κριτήρια στον λόγο της. Δεν είναι φορέας ηλικιακού ρατσισμού. Καθόλου μάλιστα! Αντίθετα, φιλτράρει. Ξεχωρίζει την νεανική...’οστεοπόρωση αντιλήψεων’, του πρόωρου νεανικού γήρατος, από τη φρεσκάδα της εκρηκτικής ωριμότητας, όταν κι αυτή σπάνια εμφανίζεται. Δεν κάνει διακρίσεις, οποιασδήποτε μορφής, ενθαρρύνει όμως τις εξαιρέσεις. Αυτές που δυναμώνουν την ευγονία της. Μ’ αυτά ζει η σύντροφος...Αυτή είναι!
Είναι επιλεκτική όταν βάζει όρια προσέγγισης, ξέρει να προστατεύει τη συνέχειά της, αλλά και την ανανέωσή της. Οι πρόγονοί της κρατούν από παλιά, πολύ παλιά. Ξέρει να τους τιμά! Και οι γόνοι της θα φτάσουν πολύ μακριά. Παίζοντας συνέχεια, επιτρέπει και αυτή τη «λοξή ματιά» στην ...αισιοδοξία.
Η σύντροφος βαρύνεται με βαριές κατηγορίες. Μπορεί να παραπλανήσει, ιδίως τον απαίδευτο. Και να τον παρασύρει σε λαθεμένες εκτροπές, σε παράδρομους, όπως υπαινίχθηκε κι ο φιλάνθρωπος Σοπενχάουερ. Ο πλανημένος μπορεί να επικαλεστεί κάποια ελαφρυντικά: την ανετοιμότητα και την ακρισία του απαίδευτου. Η...ποινή του, όπως μεγάθυμα πάντα την ορίζει η σύντροφος, είναι η ίδια, δίκαιη για όλους μας: η πείρα.
Και για αποπλάνηση όμως έχει κατηγορηθεί. Κυριολεκτικά. Δελεάζοντας με το ευχάριστο ή το εύκολο μπορεί να οδηγήσει τον πλάνητα εκτός πραγματικότητας. Τη βολή του κάποια μέρα την ανταλλάσσει με...διάψευση. Και για αυτό έχει μεριμνήσει. Αλλά, δίκαιοι να είμαστε. Και στις δυο περιπτώσεις πρέπει να αναγνωριστεί στη σύντροφο μια γονική μέριμνα, κάτι σαν τη μητρική φροντίδα. Αφού σε κανέναν, μα σε κανέναν, δεν είπε: «Είσαι σκλάβος μου!». Ενώ, αυτό αξίζει κάποιας προσοχής, μας σιγοψιθυρίζει στο αυτί συνέχεια: «Μαζί μου, μ’ εμένα ελευθερώνεσαι!».
Η Σκέψη, η σύντροφος μ’ άλλα λόγια, η τόσο γνώριμή μας, έχει καλό σόι. Οι δυο αδελφές της, η Μνήμη και η Φαντασία, τη συνοδεύουν. Στον ίδιο δρόμο...Θέλουν κι αυτές τον καλό λόγο. Άφεριμ, δικός τους, χαλάλι τους!
Δεν ξέρω τι θα απομείνει από αυτή τη συνάντηση, από αυτή τη συντροφιά. Σίγουρο όμως φαίνεται ετούτο: Καλύτερη είναι η αποδοχή της...συμβίωσης. Μονόδρομος είναι, αφού χωρίς αναπνοή κρατιέσαι και δυο και τρία λεπτά. Χωρίς τη σύντροφο, όμως, ούτε στιγμή...Δικαιούται και μια αβρή αναγνώριση, για την αψεγάδιαστη πιστότητά της, αφού και στον ύπνο μας δίπλα μας την έχουμε, να θρέφει όνειρα...
«Και της νύχτας, μα και της ημέρας, να είναι αίσια». Ευχή, από καρδιάς για τις γιορτές.
xatzis@hotmail.com