Η 3η Δεκεμβρίου και η τελευταία Κυριακή του Μαΐου είναι ημερομηνίες αφιερωμένες στα Άτομα με Αναπηρία (Α.με.Α.) και στα άτομα με σκλήρυνση κατά πλάκας (Μ.S.), αντίστοιχα. Τις ημέρες αυτές, κάθε χρόνο, ακούγονται πολλές δεοντολογικές μεγαλοστομίες για τα δικαιώματα των ατόμων αυτών, για ίσες ευκαιρίες στην εκπαίδευση, την εργασία, την κοινωνική πολιτική και πολιτιστική ζωή.
Και είναι αλήθεια ότι έχουν γίνει αρκετά βήματα προς την κατεύθυνση αυτή με πρόσφατες νομοθετικές ρυθμίσεις για την εκπαίδευση και την επαγγελματική απασχόληση των Α.με.Α. που αποβλέπουν στο να ανασύρουν τα ξεχασμένα αυτά άτομα από την αφάνεια και τη σκιά, να τα βγάλουν από την απομόνωση την περιθωριοποίηση και τον κοινωνικό αποκλεισμό.
Αυτά στο επίπεδο της θεσμοθέτησης!
Γιατί στο επίπεδο της θεσμοποίησης, στο επίπεδο δηλαδή της νοοτροπίας της κοινωνίας και της στάσης της απέναντι στα Α.με.Α., η κατάσταση είναι αποκαρδιωτική. Δε θα σταθώ στα βλέμματα οίκτου, στην καλύτερη περίπτωση, ή στην αδιαφορία των συνανθρώπων τους ή, στο χειρότερο, στα βλέμματα αποστροφής που εισπράττουν τα Α.με.Α. στην καθημερινή ζωή, αλλά θα υπογραμμίσω την εμμονή ορισμένων κύκλων, όπως εκπαιδευτικοί και μάλιστα πανεπιστημιακού επιπέδου, που θα έπρεπε να ηγούνται στον αγώνα για τα δικαιώματα των Α.με.Α., την εμμονή τους να καλύπτονται πίσω από ελλιπή νομοθετικά πλαίσια, για να αρνηθούν να προσφέρουν μόρφωση και επιμόρφωση σε ειδική κατηγορία Α.με.Α., σε τελική ανάλυση ένα κίνητρο ζωής και δραστηριοποίησης σε άτομα που η μοίρα τα καταδίκασε, χωρίς τη θέλησή τους, με σοβαρό έλλειμμα υγείας.
Για θεμελίωση του ισχυρισμού αυτού (καταγγελίας) θα αναφέρω συγκεκριμένη περίπτωση.
Στις 4-6-2009, ως πτυχιούχος ψυχολόγος, υπέβαλα αίτηση για το Πρόγραμμα Μεταπτυχιακών Σπουδών (Π.Μ.Σ.) στην εκπαίδευση Ατόμων με ειδικές Ανάγκες του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας. Στις 20-6-2009 έπρεπε να προσέλθω στις προβλεπόμενες εξετάσεις στο Βόλο, όμως στις 19-6-2009 εξήλθα από τη νευρολογική κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου Λάρισας, όπου νοσηλευόμουν. Μου ήταν λοιπόν αδύνατο να ταξιδέψω από Λάρισα στο Βόλο, για να μετάσχω στις εξετάσεις και μάλιστα στις 3 το μεσημέρι, με υψηλές θερμοκρασίες.
Έτσι υπέβαλα νέα αίτηση και ζητούσα να γίνω δεκτή στο Π.Μ.Σ. καθ' υπέρβαση, ως ατόμου με Μ.Σ. και αναπηρία 80% επισυνάπτοντας και τα σχετικά επίσημα ιατρικά έγγραφα. Το αίτημά μου διαβιβάστηκε στη Συντονιστική Επιτροπή (Σ.Ε.) του Π.Μ.Σ. (15-9-2009), στη συνέχεια στη Γενική Συνέλευση Ειδικής Σύνθεσης (Γ.Σ.Ε.Σ.) στις 14-10-2009 και τελικά απορρίφθηκε. Η απόφαση μού, κοινοποιήθηκε στις 5-11-2009,την οποία παραθέτω αυτούσια:
«...Η πρόταση της Συντονιστικής Επιτροπής προς τη Γ.Σ.Ε.Σ. ήταν ότι στο βαθμό που η νομοθεσία που αφορά στην εισαγωγή προσώπων με αναπηρία άνω του 67% στην τριτοβάθμια εκπαίδευση δεν αναφέρεται στα Προγράμματα Μεταπτυχιακών Σπουδών, δεν είναι δυνατή η είσοδος άνευ εξετάσεων και άνευ όρων κανενός υποψηφίου... Εν συνεχεία πραγματοποιήθηκε στις 14-10-2009 η πρώτη Γ.Σ.Ε.Σ. για το ακαδημαϊκό έτος 2009 -2010 η οποία συζήτησε το θέμα αποφάσισε πως δεν γίνεται δεκτή η εισαγωγή σας στο Π.Μ.Σ. «Ειδική Αγωγή» χωρίς τη διαδικασία των εξετάσεων.
Με νέα αίτησή μου (4-11-2009) ζήτησα απόσπασμα του πρακτικού της συνεδρίας της 14-10-2009, στο οποίο να φαίνεται η σύνθεση της Γ.Σ.Ε.Σ. (ονοματεπώνυμα και ιδιότητα), καθώς και το σκεπτικό της πλήρως αιτιολογημένης απόφασης, το οποίο όμως ακόμη αναμένω.
Σχετικά με την ανωτέρω κοινοποίηση της απόφασης των Σ.Ε. και Γ.Σ.Ε.Σ. από την αρμόδια διευθύντρια του Π.Μ.Σ. θα ήθελα να σταθώ σε δύο σημεία:
1. Η Συντονιστική Επιτροπή (Σ.Ε.), για να θεμελιώσει την απορριπτική της απόφαση αναζητεί έρεισμα στη νομοθεσία που αφορά στην εισαγωγή στην τριτοβάθμια εκπαίδευση αποφοίτων δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης οι οποίοι υπάγονται σε ειδικές κατηγορίες (ανάπηροι με αναπηρία άνω του 67% και με ειδικές συγκεκριμένες παθήσεις, μεταξύ των οποίων αναφέρεται και η σκλήρυνση κατά πλάκας). Αλλά οι νομοθετικές αυτές ρυθμίσεις (ν. 2525/1997, ν. 2909/2001 - ΦΕΚ 90Α', ν. 3404/2005 - ΦΕΚ 260/Α', Φ. 151/20049/Β6/20-2-2007 Απόφαση ΥΠΕΠΘ - ΦΕΚ 272 τ. Β') δεν είναι δυνατό να αναφέρονται στα Π.Μ.Σ. των Πανεπιστημίων, δεδομένου ότι αυτά εκδίδουν δικό τους Κανονισμό Μεταπτυχιακών Σπουδών καταρτιζόμενο από το Πρυτανικό Συμβούλιο και εγκρινόμενο από τη Γ.Σ.Ε.Σ. σύμφωνα με το ν. 3685/16-7-2008, αρθ. 2.α., αρθ. 3 (1)(2).
Εκτός των ανωτέρω δε γίνεται κατανοητό γιατί το θέμα συζητήθηκε σε συνεδρία της Σ.Ε., αφού σύμφωνα με τον Εσωτερικό Κανονισμό του Π.Μ.Σ. «οτιδήποτε δεν προβλέπεται από τον Εσωτερικό Κανονισμό του Π.Μ.Σ. επιλύεται από τη Γ.Σ.Ε.Σ. του τμήματος (Εσωτ. Κανονισμός λειτουργίας του Μεταπτ. Προγράμματος, Αρθρ. 2(3).
2. Κατά τη γνώμη της Γ.Σ.Ε.Σ. οι εξετάσεις θεωρούνται εκ των ων ουκ άνευ στοιχείων που διασφαλίζουν το επίπεδο των Μεταπτυχιακών Σπουδών. Και όμως ο ν. 3685/2008 (αρθρ. 4, Ια) κάνει λόγο για συνεκτίμηση πρωτίστως άλλων κριτηρίων: «το γενικό βαθμό του πτυχίου... την επίδοση στη διπλωματική εργασία... την τυχόν ερευνητική δραστηριότητα
του υποψηφίου».
Είναι φανερό από τα παραπάνω ότι υπάρχει παράλειψη - κενό στον Κανονισμό του Π.Μ.Σ. σχετικά με τα Α.με.Α. και πρέπει να καλυφθεί. Και αυτός είναι ο λόγος που δημοσιοποιώ την περίπτωση μου. Η δημοσιοποίηση αυτή αποτελεί συμβολή στον αγώνα για την κατοχύρωση των δικαιωμάτων των Α.με.Α. και στην αφύπνιση των συνανθρώπων μας να δουν ότι είμαστε εδώ,. Παρόντες, αγωνιζόμενοι για τα... αυτονόητα.
Πάντως οι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι - κατά γενική ομολογία πνευματικοί ταγοί της κοινωνικής αλλαγής και νοοτροπίας - του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, τμήμα Ειδικής Αγωγής, όταν - όχι αν - κληθούν να αποφανθούν για παρόμοιο αίτημα ατόμων με ειδικές ανάγκες και Μ.51., χωρίς αρτηριοσκληρωτική ευθυνοφοβία, χωρίς γραφειοκρατική ακαμψία και εμμονή στην αποκλειστική σημασία των εξετάσεων για ποιοτικές μεταπτυχιακές σπουδές, ας θυμηθούν ότι:
«Πάσα επιστήμη χωριζόμενη αρετής (=ανθρωπιάς) ...» «... γέγονε χαλκός ήχων και κύμβαλον αλαλάζον...».