«Ελπίδα όλων είναι η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός να προσγειωθούν επιτέλους στο ρεαλισμό. Να ξεκολλήσουν από τη «χώρα των ονείρων» που βρίσκονταν για χρόνια. Έστω και στο και πέντε. Πριν καταστεί πλέον ανήκεστος η βλάβη για την ελληνική οικονομία και η χώρα πέσει στα βράχια!»
Του Μάξιμου Χαρακόπουλου
Την ώρα που γράφονται αυτές οι γραμμές, κορυφώνεται η αγωνία για την τελική έκβαση της διαπραγμάτευσης με τους «θεσμούς», ή άλλως τρόικα. Βρισκόμαστε κυριολεκτικά στο σημείο «μηδέν» και τα περιθώρια εσκεμμένων καθυστερήσεων έχουν πια εκλείψει. Το κράτος έχει «στεγνώσει» από ρευστό και η κυβέρνηση έχει σαρώσει ό,τι υπήρχε σε διαθέσιμο σε οργανισμούς, ταμεία, δήμους και περιφέρειες. Παρεμπιπτόντως, αυτό το κάνει προσφεύγοντας πανικόβλητη σε Πράξεις Νομοθετικού Περιεχόμενου, που αποτελούν το 50% του συνολικού νομοθετικού της έργου, ενώ ως αντιπολίτευση τις κατακεραύνωνε! Την ίδια στιγμή, το σύστημα πληρωμής συντάξεων μέσω των ΑΤΜ παρουσίασε ξαφνικά τα πρώτα «τεχνικά(;) προβλήματα», εντείνοντας την ανησυχία στην κοινωνία. Κάτι που άλλωστε αντανακλάται και στις δημοσκοπήσεις, όπου οι πολίτες αντικρίζουν το μέλλον της χώρας με απαισιοδοξία. Κι όλα αυτά 100 μόλις ημέρες μετά τις εκλογές που έφεραν την «πρώτη φορά αριστερά» στην εξουσία.
Όπως είχαμε εγκαίρως επισημάνει, ο κυριότερος εχθρός της οικονομίας ήταν και παραμένει η αβεβαιότητα. Και δυστυχώς αυτή διαρκεί από το φθινόπωρο του 2014, όταν έγινε φανερό ότι θα πηγαίναμε σε εκλογές, μέχρι σήμερα. Ιδιαίτερα η επιλογή της νέας κυβέρνησης να αναλωθεί σε περιττά επικοινωνιακά παιχνίδια έχει προκαλέσει τεράστια πλήγματα στην οικονομία. Όλοι πλέον παραδέχονται ότι το θετικό πρόσημο της ανάπτυξης για το 2014, ύψους 0,8%, έχει γίνει πάλι αρνητικό, καθώς ξαναμπήκαμε στο τούνελ της ύφεσης.
Τα μηνύματα από την πραγματική οικονομία είναι κάτι περισσότερο από δραματικά και αποτυπώνονται ανάγλυφα στα στοιχεία που βλέπουν το φως της δημοσιότητας.
Ο τζίρος στην αγορά, κατά το πρώτο τετράμηνο του 2015, σύμφωνα με την ΕΣΕΕ, είναι μειωμένος κατά 20%, οι εισαγωγές κατά 16% και οι εξαγωγές κατά 13%. Τα στοιχεία της Κεντρικής Ένωσης Επιμελητηρίων, δείχνουν ότι κατά τη διάρκεια του πρώτου τριμήνου του 2015 έχουν βάλει λουκέτο 5.341 επιχειρήσεις -περίπου 59 λουκέτα την ημέρα- και εκτιμάται ότι το πρώτο εξάμηνο θα φθάσουν τα 8.500.
Μια από τις κύριες αιτίες του νέου «τσουνάμι» λουκέτων, όπως αναφέρει η ΕΣΕΕ, είναι η απόρριψη κατά 95% των αιτημάτων για χορήγηση δανείου από τις τράπεζες, λόγω των εντολών της ΕΚΤ. Θυμίζουμε ότι, το 2014 οι τράπεζες εκτιμούσαν πως κατά το 2015 θα μπορούσαν να χορηγήσουν δάνεια προς επιχειρήσεις και νοικοκυριά ύψους 10 δισ. ευρώ, κάτι που βεβαίως είναι πλέον ανέφικτο.
Την ίδια ώρα, όπως επισημαίνει η ΕΛΣΤΑΤ, ο δείκτης κύκλου Εργασιών Βιομηχανίας μειώθηκε κατά 9,8% σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο. Επιπλέον, οι εταιρίες που εισάγουν πρώτες ύλες ή μηχανολογικό εξοπλισμό πρέπει να εξοφλούν ακόμη και το σύνολο της οφειλής με την παραγγελία λόγω έλλειψης εμπιστοσύνης.
Η παρούσα κατάσταση, όπως αναφέρει η τριμηνιαία έκθεση του Γραφείου Προϋπολογισμού της Βουλής, υπό τον εύγλωττο τίτλο «η οικονομία υποτροπιάζει», απειλεί «και τις επιχειρήσεις που άντεξαν στα χρόνια της κρίσης, επένδυσαν, συγκράτησαν μισθούς, κατέβαλαν φόρους, απέφυγαν απολύσεις. Απειλεί δηλαδή την υγιή επιχειρηματικότητα». Οι εξελίξεις αυτές, όπως είναι φυσικό, θα επηρεάσουν αρνητικά και τους δείκτες της ανεργίας, που θα ξαναπάρουν τον ανήφορο.
Τα πράγματα είναι άσχημα και στον τομέα των επενδύσεων. Όχι μόνον έχουν παγώσει νέες επενδυτικές δραστηριότητες, αλλά κινδυνεύουν και οι ήδη υπάρχουσες. Οι αντιφατικές δηλώσεις κορυφαίων παραγόντων της κυβέρνησης για το μέλλον των ιδιωτικοποιήσεων θέτει εν αμφιβόλω ακόμη και το αύριο μεγάλων επενδύσεων. Χαρακτηριστικό είναι το παράδειγμα της COSCO στον Πειραιά, που ο Κώστας Καραμανλής, παρά τον σκληρό «πόλεμο» που δέχθηκε από την τότε αντιπολίτευση, κατόρθωσε να προχωρήσει. Όπως, όμως, δηλώνουν τώρα παράγοντες της κινεζικής εταιρίας, απηυδισμένοι από την αλλοπρόσαλλη στάση της κυβέρνησης «η COSCO έχει κι άλλες επιλογές στην Ευρώπη αν τα πράγματα κολλήσουν με τον Πειραιά».
Σε ό,τι αφορά στο τραπεζικό σύστημα, μόνον τον Απρίλιο, σύμφωνα με την Goldman Sachs, οι εκροές καταθέσεων από τις ελληνικές τράπεζες υπολογίζονται σε 6 δισ. ευρώ, ενώ από τις αρχές Δεκεμβρίου, όταν έγινε φανερό ότι μπαίναμε σε πολιτικές περιπέτειες, οι εκροές φθάνουν συνολικά τα 33 δισ. Έτσι οι καταθέσεις έχουν περιοριστεί στα 138 δισ. ευρώ και οι ανάγκες της καθημερινής ρευστότητας καλύπτονται με τις περιορισμένες «ενέσεις» από τον ELA.
Ελπίδα όλων, χωρίς καμία εξαίρεση, είναι η κυβέρνηση και ο πρωθυπουργός να προσγειωθούν επιτέλους στον ρεαλισμό. Να ξεκολλήσουν από τη «χώρα των ονείρων» που βρίσκονταν για χρόνια, όπως εύστοχα παρατήρησε ο Γιόσκα Φίσερ, πρώην υπουργός εξωτερικών της Γερμανίας. Να αποφασίσει ο κ. Τσίπρας να χαλιναγωγήσει τις αντιδράσεις της αριστερής πλατφόρμας, και των άλλων συνιστωσών, που ανοιχτά ξιφουλκούν υπέρ της ανεύθυνης ρήξης και της καταστροφικής επιστροφής στη δραχμή. Να πάψουν κάποια στιγμή οι κυβερνώντες να στέλνουν αντιφατικά μηνύματα και να κραδαίνουν με τη μέγιστη ευκολία την απειλή των εκλογών ή ενός δημοψηφίσματος, που εντέλει γυρνά ως μπούμερανγκ εναντίον μας. Έστω και στο και πέντε. Πριν καταστεί πλέον ανήκεστος η βλάβη για την ελληνική οικονομία και η χώρα πέσει στα βράχια. Και τέλος, να αφήσουν την αναζήτηση εσωτερικών εχθρών, «πέμπτης φάλαγγας», «εσωτερικής τρόικας» και άλλων επικίνδυνων πολιτικά πομφολύγων που εκτοξεύουν για να καλύψουν τις δικές τους ευθύνες και να αποπροσανατολίσουν την κοινή γνώμη.
Ο κ. Μάξιμος Χαρακόπουλος είναι βουλευτής Λαρίσης της Νέας Δημοκρατίας, πρώην αναπληρωτής υπουργός