Η 1η Μαΐου κάθε χρόνο είναι αφιερωμένη σε εκδηλώσεις τιμής προς την εργασία και τους κοινωνικούς αγώνες των εργαζομένων.
Η καθιέρωση αυτή έχει γίνει σε όλες σχεδόν τις χώρες του κόσμου, στο πλαίσιο της τόσης διεθνοποίησης της κοινωνικής πολιτικής και του κοινωνικού δικαίου, υπό τα ακόλουθα ιστορικά περιστατικά. Την Πρωτομαγιά του 1886 είναι ένα ιδιότυπο κίνημα στις ΗΠΑ που επεδίωκε να οργανώσουν την παροχή και διανομή αγαθών σε συνεταιρισμούς με βάση και αριθμούσε 600.000 περίπου μέλη, κήρυξε γενική απεργία στην Αμερική, σε συνεργασία με άλλες μικρότερες εργατικές ενώσεις και η δύναμή τους ξεπερνούσε τα 300.000 μέλη, μεταξύ των οποίων και η αμερικανική Ομοσπονδία Εργασίας. Η απεργία, είχε ως κύρια διεκδίκηση τη νομοθετική καθιέρωση του οκταώρου ως ανώτατου ορίου ημερήσιας εργασίας. Στο Σικάγο ο αριθμός των απεργιών έφθασε στις 150.000. Υπαίθριες διαδηλώσεις διαδέχτηκαν η μία την άλλη στις οποίες είχαν αναμιχθεί και αναρχικοί. Στις 3 Μαΐου βόμβα που ρίχτηκε από αγνώστους φόνευσε έναν αξιωματικό της Αστυνομίας και τραυμάτισε περισσότερους από 40. Επακολούθησαν συγκρούσεις στις οποίες φονεύθηκαν 6 αστυνομικοί και 5 πολίτες. Οκτώ αναρχικοί συνελήφθησαν από τους οποίους τέσσερις καταδικάστηκαν σε θάνατο για ανθρωποκτονία και ηθική αυτουργία και αλληλοκακουργήματα, μέχρις ότου ο κυβερνήτης του Ιλινόις επικρίνοντας τους δικαστές για εμπαθή κακότητα, τους χάρισε τις ποινές. Η Αμερικανική Ομοσπονδία Εργασίας από το 1880 έως το 1890 αύξησε τα μέλη της σε 250.000 και με απεργιακούς αγώνες πέτυχε να συνάψει συμβάσεις εργασίας, στις οποίες περιερχόταν για το οκτάωρο και στη συνέχεια έγινε η μεγαλύτερη εργατική οργάνωση στις ΗΠΑ. Τα γεγονότα της Αμερικής εντυπωσίασαν τους Ευρωπαίους ηγέτες εργατικών κινημάτων και το 1890 το ιδρυτικό συνέδριο συνήλθε στο Παρίσι αποφάσισε την καθιέρωση της Πρωτομαγιάς του 1890 διεθνούς εκδήλωσης στις χώρες όλων των μελών της για την προσβολή των εργατικών διεκδικήσεων, με πρώτη το οκτάωρο. Από τότε τα συνδικάτα στις περισσότερες χώρες του κόσμου οργανώνουν την Πρωτομαγιά εκδηλώσεις με μικρή διακοπή εργασίας στους χώρους, οι οποίοι κατόρθωσαν την καθιέρωση της Πρωτομαγιάς ως αργία. Το ίδιο το κράτος ανέλαβε και καθιέρωσε την Πρωτομαγιά ως εξαιρέσιμης εορτής και οι εργαζόμενοι έχουν την απαίτηση επί του ημερομισθίου. Σε αυτή την κατηγορία ανήκει και η Ελλάδα του 1957. Στην τέως Ε.Σ.Σ.Δ. μετά από την Οκτωβριανή Επανάσταση, η Πρωτομαγιά καθιερώθηκε ως η δεύτερη πανεθνική εορτή μετά την επέτειο της Επανάστασης. Επί Στάλιν και των διαδόχων του μετά από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο η γιορτή της Πρωτομαγιάς είχε καθιερωθεί ως ημέρα επίδειξης της πολεμικής μηχανής και των νέων όπλων της Σοβιετικής Ένωσης με μεγάλη στρατιωτική παρέλαση που οργανώθηκε στην Ε.Σ.Σ.Δ. ήταν Πρωτομαγιά του 1990 όταν το διαμαρτυρόμενο πλήθος διέκοψε την παρέλαση, η οποία διεξήγετο ενώπιον του Γκορμπατσόφ και λοιπών επισήμων.
Νικόλαος Σισκόπουλος
Α' ΚΑΠΗ
