Από τη δεκαετία του `90 η Ε.Ε. έχει αποτυπώσει τις αρχές της βιώσιμης
ανάπτυξης στα επίσημα κείμενά της και έχει αναπτύξει ένα πλέγμα δράσεων και πολιτικών, με στόχο την ουσιαστική προσέγγιση της βιώσιμης ανάπτυξης, θέτοντας ως προϋπόθεση την ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής διάστασης στις τομεακές πολιτικές. Η περιβαλλοντική πολιτική αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα και της Στρατηγικής της Λισαβόνας. Το γεγονός αυτό αντανακλάται και στα συμπεράσματα του Εαρινού Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του 2008, στα οποία υπογραμμίζεται η θετική συμβολή των πολιτικών αυτών στους ευρύτερους στόχους της ανάπτυξης.
Ο άνθρωπος και οι ανθρωπογενείς παράγοντες αποτελούν τον κεντρικό πυρήνα, η ποιότητα του περιβάλλοντος υποβαθμίζεται όλο και περισσότερο, η προστασία και η διαφύλαξή του αναδεικνύονται ως προϋπόθεση για τη μελλοντική επιβίωση της ανθρωπότητας. Με άλλα λόγια η Βιώσιμη ή Αυτοσυντηρούμενη ή Αειφορική Ανάπτυξη είναι η ανάπτυξη η οποία λαμβάνει υπόψη της τις ανάγκες της παρούσας γενιάς, χωρίς όμως να θέτει σε κίνδυνο την ικανότητα των μελλοντικών γενεών να ικανοποιήσουν τις δικές τους ανάγκες. Η Ανάπτυξη με έμφαση στην προστασία του περιβάλλοντος, στην Αειφόρο Ανάπτυξη-sustainable development- είναι μονόδρομος αλλά και ο επιδιωκόμενος στόχος της πολιτείας μας για οικονομική και κοινωνική ανάπτυξη και ευημερία αλλά και παράγοντας άρσης περιφερειακών και τοπικών ανισοτήτων.
ΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ ΚΑΙ Η ΕΠΙΚΑΙΡΟΤΗΤΑ
Ομολογείται σήμερα ότι η χώρα μας δεν έχει πρότυπο ανάπτυξης. Επίκαιρο σήμερα είναι η φθίνουσα παραγωγικότητα της ελληνικής γεωργίας και η χαμηλή ανταγωνιστικότητα των αγροτικών προϊόντων και τα δύο είναι αποτέλεσμα της απουσίας ενός βιώσιμου προτύπου ανάπτυξης. Το φυσικό περιβάλλον και η πρωτογενής παραγωγή είναι αλληλένδετα από πλευράς δραστηριότητων και μπορούν να γίνουν αλληλέγγυοι οικονομικοί τομείς που ο ένας μπορεί να ενισχύει τον άλλον. Αν το φυσικό περιβάλλον το κάνουμε και τόπο προορισμού τότε εμπλέκουμε και τον τουρισμό στο τρίπτυχο της πρωτογενούς παραγωγής, του φυσικού περιβάλλοντος και του τουρισμού. Αναπτύσσοντας δε πλαίσια συνδυαστικών δράσεων μπορούμε να δημιουργήσουμε οικονομικό προϊόν. Η σύνδεση των αγροτικών προϊόντων με την ανάδειξη και διαχείριση του φυσικού περιβάλλοντος και όταν το φυσικό περιβάλλον γίνεται και προορισμός τότε η σύνδεση αυτή είναι μια σημαντική πρακτική για να βγει από αδιέξοδα ο αγρότης και ο κάτοικος της υπαίθρου. Η στροφή σε παραγωγή ποιοτικών προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας με ενσωματωμένη την περιβαλλοντική μέριμνα είναι πρωταρχικής σημασίας και μπορεί να αποτελέσει ένα πρότυπο βιώσιμης ανάπτυξης
ΕΠΑΡΧΙΑ ΕΛΑΣΣΟΝΑΣ
Η επαρχία Ελασσόνας είναι μία επαρχία με ζωντανούς ανθρώπους. Κύρια ασχολία των κατοίκων της είναι το εμπόριο, η γεωργία (καπνοκαλλιέργεια, σιτηρά) και η κτηνοτροφία, ενώ έντονη είναι και η πολιτιστική αναφορά της. Η ανάδειξη του φυσικού της περιβάλλοντος δεν έχει την προβολή που της αναλογεί. Η γειτνίαση με τον Όλυμπο και το δικό της ορεινό όγκο θα μπορούσε να λειτουργήσει περισσότερο αναπτυξιακά δημιουργώντας τις βάσεις για την πολυπόθητη αειφορία και τη βιώσιμη ανάπτυξη. Ενσωματώνοντας δραστηριότητες του πρωτογενή τομέα του δευτερογενή αλλά και εκείνων των υπηρεσιών μέσα από το περιβάλλον μπορούμε να έχουμε αειφορία στην ανάπτυξη και στην απασχόληση στην περιοχή αυτή. Η τελευταία τάση στον τουρισμό, που απέχει από το πρότυπο του μαζικού τουρισμού και εστιάζει σε απομονωμένες περιοχές φυσικού κάλλους με δραστηριότητες εναλλακτικού τουρισμού, απαιτεί ένα υπόβαθρο σε φυσικό περιβάλλον. Το φυσικό περιβάλλον μίας περιοχής παίζει πολύ σημαντικό ρόλο στην ανάπτυξη της περιοχής και μπορεί εφόσον αναδειχθεί να καταστήσει μια περιοχή ως τουριστικό προορισμό.
Η επαρχία Ελασσόνας με τους έξι Δήμους και τις τρεις κοινότητες είναι μια περιοχή με αξιοσημείωτα στοιχεία φυσικού και πολιτιστικού περι-
βάλλοντος, ενδιαφέροντα κοινωνικοοικονομικά δεδομένα χωρίς ιδιαίτε-
ρες οικονομικές και αναπτυξιακές δραστηριότητες αλλά με τοπικές ιδιαι-τερότητες που ζητούν ανάδειξη και ένας όμορφος και περιβαλλοντικά σημαντικός ορεινός όγκος. Θεωρούμε ότι είναι αναγκαιότητα να σχεδιά-
σουμε ένα πρόγραμμα που να αφορά στις «Αειφόρες Αναπτυξιακές Δρα-
στηριότητες στην επαρχία της Ελασσόνας». Η πρωτογενής παραγωγή, η παραγωγή μεταποιημένων εδώδιμων ή μη εδώδιμων προϊόντων αλλά και
τροφίμων με την όποια ιδιοτυπία τους καθώς και δράσεις ανάδειξης και διαχείρησης του φυσικού περιβάλλοντος στην περιοχή του ορεινού όγκου
της επαρχίας Ελασσόνας μπορούν να είναι αλληλένδετες και να δημιουρ-
γήσουν συνθήκες ανάπτυξης και δημιουργία οικονομικού προϊόντος στην περιοχή.
Η παραπάνω πρόταση αφορά στη δημιουργία ενός προτύπου στοχευμένης «πράσινης ανάπτυξης» εμπλέκοντας την παραγωγή προϊόντων, το φυσικό περιβάλλον της περιοχής και την παροχή υπηρεσιών, επενδύοντας στα θετικά συστατικά της περιοχής που είναι:
1. η υπάρχουσα πρωτογενής παραγωγική δραστηριότητα,
2. η γειτνίαση με τον ορεινό όγκο του Ολύμπου,
3. το φυσικό περιβάλλον,
4. η μικρή απόσταση από την Θεσσαλονίκη αλλά και από τις παραλίες της Λάρισας και της Πιερίας.
Η παραγωγή προϊόντων και υπηρεσιών υψηλής προστιθέμενης αξίας με ενσωμάτωση της περιβαλλοντικής μέριμνας μπορεί να εξειδικευθεί μέσα
από ομάδες παραγωγών κάθετης παραγωγής (Προβατοτροφία, γάλα, τυρί και γαλακτοκομικά ιδιότυπα προϊόντα), Ομάδα παραγωγής βιολογικών δημητριακών (σιτηρά, άλευρα και αρτοσκευάσματα βιολογικά), Ομάδα παραγωγών εναλλακτικών ή ανανεώσιμων πηγών ενέργειας (βιοκαύσιμα, εκμετάλλευση υπολειμμάτων καλλιεργειών και αποβλήτων γεωργικής δραστηριότητας για παραγωγή ενέργειας), Ομάδα παραγωγών ετοίμων παραδοσιακών τροφίμων(σαλάτες, πίτες, γλυκίσματα τοπικά και ιδιότυπα έτοιμα γεύματα),Ομάδα Παραγωγών Περιβαλλοντικής Διαχείρησης (Δασοκομικά προϊόντα με παράλληλη παροχή υπηρεσιών οικοξενάγησης). Πέρα από την ανωτέρω οργάνωση που αναφέρεται ως παράδειγμα αυτό θα προκύψει βέβαια μέσα από μια μέλετη ανά προϊόν αλλά θα πρέπει να στηριχθεί και να μπει κάτω από ένα σύμφωνο-συμβόλαιο ποιότητας που πρέπει να ακολουθηθεί από όλους τους κοινωνικούς εταίρους της περιοχής.
Η παραπάνω πρόταση η οποία φυσικά χρειάζεται να εξειδικευθεί αποτελεί ένα πρότυπο ανάπτυξης που μπορεί να λειτουργήσει πιλοτικά για την περιοχή και στην συνέχεια να ακολουθηθούν παρόμοιες πρακτικές σε άλλες περιοχές δημιουργώντας πρότυπο ανάπτυξης που τόσο πολύ ανάγκη το έχει ο τόπος μας.
