Η κατάσταση καθημερινά «αγριεύει» στην Ελλάδα, στους δημοσίους υπαλλήλους και τους συνταξιούχους μειώθηκαν οι αποδοχές, στους ιδιωτικούς αυτή η μείωση είναι προ των πυλών, ο ένας βλέπει τον άλλον με στραβό μάτι– «βοήθα καλέ μου μη φαγωθούμε μεταξύ μας», έλεγε ο Κ. Χ. Μύρης και τραγουδούσε ο Ν. Ξυλούρης στην «Ιθαγένεια» του Γιάννη Μαρκόπουλου – ενώ δίνουν και παίρνουν τα συνθήματα, όπως «δώστε πίσω τα κλεμμένα» και «να καεί το μπουρδέλο η Βουλή».
Την οργή της κοινωνίας κατά των πολιτικών και του πολιτικού συστήματος για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει η χώρα (η οποία κινδυνεύει να καταστεί το επόμενο χρονικό διάστημα η Αργεντινή της Ευρώπης και όχι η Δανία του Νότου, όπως φιλοδοξούσε ο Γ. Α. Παπανδρέου) καταγράφουν όλες οι δημοσκοπήσεις, το κύριο χαρακτηριστικών των οποίων είναι ότι «πρώτο κόμμα» έρχεται η αδιευκρίνιστη ψήφος.
Σε πρόσφατη δημοσκόπηση το 91% των ερωτηθέντων δηλώνει οργισμένο με τα κόμματα και τους πολιτικούς, το 43% με τους δημοσιογράφους και τα ΜΜΕ, το 31% με τους συνδικαλιστές και το 25% με τη δικαιοσύνη.
Ωστόσο, η κατάσταση σ’ ό,τι αφορά στις λαϊκές αντιδράσεις παραμένει θολή και ασαφής, αλλά και ανοργάνωτη (αν και η Αριστερά προσπαθεί) και τούτο πιθανώς να οφείλεται στο γεγονός ότι οι επιπτώσεις από τις μειώσεις των αποδοχών δεν έχουν ακόμη φανεί – θα φανούν από το καλοκαίρι, όταν οι διακοπές θα γίνουν αδύνατες, όταν το φθινόπωρο θα ανοίξουν τα σχολεία και θα έλθουν τα πρώτα σχολικά έξοδα για τα νοικοκυριά.
Προ ημερών ο Μαρκ Μπάισινγκερ, καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Πρίνστον, σε συνέντευξή του στο «Βήμα» ρωτήθηκε αν σχηματίζεται κάποιο σημαντικό κοινωνικό κίνημα, τοπικό ή παγκόσμιο, ως απάντηση στην οικονομική κρίση και απάντησε λέγοντας πως «οι αντιδράσεις στην οικονομική κρίση είναι τοπικές. Στην Ουγγαρία λ.χ. ευνόησαν τη Δεξιά, στην Ελλάδα την Αριστερά».
Εκτίμησε δε ότι η οικονομική κρίση δεν συνοδεύεται αναγκαστικά από ανάλογες κοινωνικές αναταραχές, οι οποίες εξαρτώνται από παράγοντες όπως η παράδοση στις διαδηλώσεις που έχει μια χώρα, ποιος την κυβερνά κτλ. «Δεν εντοπίζω κάποιο συλλογικό κίνημα, μόνο πολιτικές αντιδράσεις και λαϊκή οργή», είπε.
Πράγματι, αυτή τη στιγμή στην Ελλάδα η κατάσταση είναι έτσι διαμορφωμένη, αλλά ουδείς μπορεί να προδιαγράψει το τι θα συμβεί αύριο – άλλωστε μέτρα λιτότητας προωθούνται σε όλη την Ευρώπη – καθώς για την κοινωνία ζητούμενο είναι η ανατροπή αυτών των μέτρων λιτότητας, ενώ νέο ζητούμενο μπορεί να αναδειχθεί η πανευρωπαϊκή αντίδραση κατά της οικονομικής βαρβαρότητας.
Οι διαδηλώσεις κατά των μέτρων λιτότητας δεν έχουν ακόμη τη μαζικότητα και τη δυναμικότητα που θα έπρεπε να έχουν, αν και είναι παρήγορο το γεγονός ότι οι πολίτες αντιδρούν και ξανακατεβαίνουν στις δρόμους, προσώρας δε αυτή η λαϊκή οργή εκδηλώνεται με τρόπους μάλλον ακτιβίστικους.
Για παράδειγμα στις 5 Μαΐου μια ομάδα πολιτών πήδηξαν το φράχτη, ξεπέρασαν ηθικές και πολιτικές αναστολές και λίγο έλειψε να εισβάλουν στο Κοινοβούλιο.
Συνθήματα, όπως το «να καεί, να καεί, το μπουρδέλο η Βουλή», το οποίο από τη φρασεολογία του αντιεξουσιαστικού χώρου πέρασε στα στόματα ευρύτερων κοινωνικών στρωμάτων, αλλά και φραστικές - και όχι μόνον - επιθέσεις που έγιναν (ή σε κάποιες περιπτώσεις φημολογείται ότι έγιναν) κατά πολιτικών έχουν κάνει την εμφάνισή τους.
Πολλοί πολιτικοί «τα βάζουν» με τους δημοσιογράφους (ίσως όχι αδίκως) λέγοντας πως «μας στοχοποιούν οι τηλεοράσεις» (αλλά ξεχνούν πως οι ίδιοι είναι καθημερινοί πελάτες των καναλιών και μάλιστα πολλάκις παρακαλούν για λίγα λεπτά δημοσιότητας που θα τους φέρουν ψήφους) κι άλλοι πάλι (ίσως οι πλέον εχέφρονες) αναγνωρίζουν πως η οργή του κόσμου είναι δικαιολογημένη και ευεξήγητη, αφού ο ίδιος ο πολιτικός κόσμος δεν προστάτευσε τον εαυτό του.
Τον τελευταίο καιρό αυξήθηκαν αισθητά τα μέτρα ασφαλείας στους πολιτικούς – είναι δε γνωστός ο προπηλακισμός του Απ. Κακλαμάνη την Πρωτομαγιά, είναι γνωστές οι αποδοκιμασίες κατά του πρώην υπουργού Οικονομίας Γιώργου Αλογοσκούφη, όταν πήγε να ασκήσει τα καθηγητικά του καθήκοντα στο μεταπτυχιακό τμήμα του Οικονομικού Πανεπιστημίου της Αθήνας (αλλά και οι αποδοκιμασίες που είχε δεχθεί σε εκδήλωση στο Λονδίνο).
Και στο διαδίκτυο υπάρχουν καθημερινά αναρτήσεις που φέρουν τον πρώην πρωθυπουργό Κ. Καραμανλή, αλλά και πρώην υπουργούς του, να δέχονται φραστικές επιθέσεις σε εστιατόρια, σχολεία ή και σε δρόμους του κέντρου της Αθήνας, αν και όλα αυτά δεν επιβεβαιώνονται πάντοτε.
Η αμφισβήτηση του πολιτικού συστήματος διαπερνά οριζόντια ολόκληρο το ιδεολογικό φάσμα στην ελληνική κοινωνία, όπως φάνηκε και από τη διαψευσθείσα ανάρτηση στο διαδίκτυο για τα δήθεν υπερβολικά νοσήλια που φέρεται να κατέβαλε ο Αλέξης Τσίπρας για τη γέννηση του γιού του.
Αρκετοί βουλευτές, πάντως, όπως και υπουργοί, έχουν αλλάξει τον τρόπο μετακινήσεώς τους, λέγεται δε πως πολλοί εξ αυτών δεν χρησιμοποιούν τα υπηρεσιακά τους αυτοκίνητα, αλλά πηγαίνουν, όπου πρέπει να πάνε, με τις μοτοσικλέτες της ασφάλειάς τους, φορώντας κράνη ώστε να μην αναγνωρίζονται.
Οι πολιτικοί και η κοινωνία βαδίζουν σε κινούμενη άμμο.
Και όσο δεν θα αναδεικνύονται νέες συλλογικότητες, το χάος θα είναι αυτό που θα κερδίσει.
