* Του Θόδωρου Νταφούλη, αιρετού στο ΠΥΣΔΕ Ν. Λάρισας (ΠΑΣΚ)
Με βάση δύο νέους νόμους, τον 3839/2010 του Υπουργείου Εσωτερικών και το Πολυνομοσχέδιο του Υπουργείου Παιδείας ανασυγκροτούνται αυτή την εποχή και μάλιστα δύο φορές διαδοχικά τα Υπηρεσιακά Συμβούλια στην Α’/βάθμια και Β’/βάθμια εκπαίδευση. Εφόσον ένας νόμος αλλάζει και μάλιστα μέσα σε δύο μήνες, καταρχήν θα μπορούσε να πει κανείς ότι υπάρχει προχειρότητα και αναποτελεσματικός σχεδιασμός. Βέβαια η Υπουργός Παιδείας διατείνεται ότι στόχος της είναι να εφαρμόσει την αξιοκρατία μακριά και πέρα από ρουσφετολογικές πρακτικές παρελθόντων ετών. Μάλιστα διαμαρτύρονται κάποιοι, όπως ο αιρετός της ΔΑΚΕ στο ΠΥΣΔΕ, για επιβολή κομματικού κράτους. Βέβαια διαμαρτύρεται επειδή πιστεύει ότι αλλάζει το ‘‘δικό του’’ κομματικό κράτος με ένα άλλο επίσης κομματικό που δεν θα του επιτρέπει να λειτουργεί ως «μάγειρας» ψηφοθηρικής διαχείρισης του εκπαιδευτικού προσωπικού με την ανοχή των «πρυτάνεων της ημετεροκρατίας», όπως λειτουργούσαν εν πολλοίς, τουλάχιστον μέχρι τώρα, οι κομματικά επιλεγμένοι προϊστάμενοι της εκπαίδευσης, κάποιοι από τους οποίους είχαν οριστεί και ως μέλη των Υπηρεσιακών Συμβουλίων. Δυστυχώς όμως τα τελευταία 4-5 χρόνια δεν είδα να διαμαρτύρεται καθόλου ο αιρετός της ΔΑΚΕ για τις επιλογές Διευθυντών, Υποδιευθυντών, Υπευθύνων ΓΡΑΣΕΠ, Περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και γενικά στις κάθε είδους επιλογές, όπου η συνέντευξη χρησιμοποιούνταν ως χειρουργικό εργαλείο για να προωθηθούν οι ημέτεροι ή οι αρεστοί! Τότε όμως το ψηφοθηρικό αλισβερίσι λειτουργούσε καλά, τώρα θυμήθηκε την αιδώ;!
Η δική μου διαμαρτυρία και διαφωνία όμως δεν περιορίζεται στα παραπάνω αυτονόητα και βέβαια ο καθένας ανάλογα με τα λεγόμενά του κρίνεται. Θεωρώ ότι στη νέα συγκρότηση των Υπηρεσιακών Συμβουλίων γίνεται ένα πρώτο σωστό βήμα. Από τα οριζόμενα από τον εκάστοτε προϊστάμενο μέλη του ΠΥΣΔΕ πάμε στους δύο που θα αναγκαστεί ο Περιφερειακός Διευθυντής Εκπαίδευσης να επιλέξει ανάμεσα σε 15 που θα έχουν τη μεγαλύτερη διοικητική εμπειρία (οι άλλοι είναι ο εκάστοτε Διευθυντής Εκπαίδευσης και οι δύο αιρετοί). Δηλαδή περιορίζεται η πιθανή αυθαιρεσία και η διαμόρφωση μιας συμπαγούς και ελεγχόμενης πλειοψηφίας στο ΠΥΣΔΕ που θα ελέγχει κατά κανόνα τις κατά ...το δοκούν αποφάσεις του. Η ανεπάρκεια όμως που πιθανόν να προκύψει στο εξής είναι: έχει άραγε τη διοικητική επάρκεια που προβλέπει ο νόμος ένας π.χ. διευθυντής ή αναπληρωτής διευθυντής για πολλά χρόνια σε ένα περιφερειακό σχολείο του νομού ή ένας σχολικός σύμβουλος που λογικά στηρίζεται στη σεβαστή κατά τα άλλα επιστημοσύνη του σε θέματα παιδαγωγικά και εκπαιδευτικά; Δηλαδή πιο απλά αναδεικνύεται η έλλειψη ειδικών στο αντικείμενο, όπως ας πούμε εκπαιδευτικών που έχουν σπουδάσει την οργάνωση και τη διοίκηση της εκπαίδευσης ή όσων έχουν νομικές γνώσεις κι αυτό διότι αυτές είναι οι απαραίτητες γνώσεις που χρειάζονται για την αποτελεσματικότερη και δικαιότερη λειτουργία των Υπηρεσιακών Συμβουλίων.
Τα παραπάνω πρέπει να ισχύουν και για τα αιρετά μέλη, μόνο που ο ρόλος τους πρέπει να είναι και ελεγκτικός στη διοίκηση, υπέρ βέβαια των δικαιωμάτων όλων των συναδέλφων (...όχι μόνο των ημετέρων), ενώ η συνδικαλιστική τους πορεία αξιολογείται από τους ίδιους τους συναδέλφους. Δυστυχώς όμως η απόπειρα εφαρμογής της αξιοκρατίας εμπεριέχει και αδικίες. Όταν για πολλά χρόνια διοικητικά προσόντα σε θέσεις ευθύνης ή προϋπηρεσία σε αδιόριστους εκπαιδευτικούς δίνεται από τους προϊσταμένους σε ημέτερους και αρεστούς, αυτή η αξιοκρατία είναι σημαδεμένη, αφού οι ωφελημένοι θα προηγούνται. Κατά την ταπεινή μου άποψη έπρεπε να ξεκινήσει από βάση κοινής υπηρεσιακής αφετερίας και με γνώμονα την εξειδίκευση και τις γνώσεις. Δηλαδή πρώτα να γίνουν οι δομές για να παίρνει κανείς πιστοποιητικό διοικητικής επάρκειας και γνώσεων, να αναγνωριστεί επιτέλους η συνάφεια των σπουδών με τις θέσεις διεκδίκησης και να πάψει η προσμέτρηση μορίων από μεταπτυχιακές σπουδές οι οποίες δεν έχουν σχέση με τη θέση που διεκδικεί ο ενδιαφερόμενος και στη συνέχεια να αναλάμβανει θέση ευθύνης. Επικουρικά βέβαια να προστίθεται και η προηγούμενη διοικητική εμπειρία. Με ποια λογική μεταπτυχιακό στις «ασκήσεις παλαμών επί του μονοζύγου» συνιστά τεκμήριο αξιοσύνης για να επιλεγεί κάποιος Διευθυντής ή Προϊστάμενος; Θα μπορούσε να διεκδικήσει θέση, ας πούμε, Σχολικού Συμβούλου μια που έχει αυξημένη επιστημονική γνώση σε ένα αντικείμενο. Γιατί να προηγούνται στην προϋπηρεσία όσοι τα προηγούμενα χρόνια με βουλευτικές παρεμβάσεις προσλαμβάνονταν ως ωρομίσθιοι στην Πρόσθετη Διδακτική Στήριξη;
Σε μια εποχή λοιπόν που πολύς λόγος γίνεται για την αξιοκρατία και την αξιολόγηση, μεγέθη που πολλοί ίσως θα συμφωνούσαν να εφαρμοστούν στην εκπαίδευση σήμερα, καλό θα ήταν να λάβουν υπόψη τους ότι πίσω από τις αγαθές προθέσεις μπορεί να κρύβεται ο «...κακός λύκος» της ελεγχόμενης ημετεροκρατίας που πιθανόν αν δεν προσεχθούν κάποιες παράμετροι και δεν υπάρξουν οι απαραίτητες ασφαλιστικές δικλείδες, η όλη διαδικασία να οδηγήσει στα αντίθετα ακριβώς αποτελέσματα από τους επιδιωκόμενους στόχους. Το παρελθόν πρέπει να μας διδάσκει...
