Δεν πίστευε στ’ αυτιά του όποιος άκουγε το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος: Με το απίστευτο για δημοκρατική χώρα ποσοστό τού 93,2% (!!!), οι Ισλανδοί τόλμησαν να πουν «Όχι» σε ταπεινωτική οικονομική συμφωνία που είχαν επιβάλει στην κυβέρνησή τους η Αγγλία και η Ολλανδία. Μια συμφωνία για την αποδοχή της οποίας εκβίαζαν τους 320.000 κατοίκους της Ισλανδίας όχι μόνο η κάποτε κραταιά αυτοκρατορία της Βρετανίας των 60.000.000 κατοίκων, αλλά και η Ε.Ε. και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο (Δ.Ν.Τ.).
Με πλάγιους τρόπους, η Ε.Ε. άφηνε να εννοηθεί ότι αν οι Ισλανδοί απέρριπταν στο δημοψήφισμα την επαίσχυντη συμφωνία, τότε η χώρα τους δεν θα γινόταν μέλος της Ε.Ε. σύντομα, παρόλο που μέχρι τώρα έλεγαν ότι το 2012 το αργότερο η Ισλανδία θα ήταν απολύτως έτοιμη να ενταχθεί στην ευρωπαϊκή ολοκλήρωση.
Το Δ.Ν.Τ. προχώρησε σε ακόμη πιο ωμό εκβιασμό. Καθώς η Ισλανδία χρεοκόπησε ουσιαστικά το 2008, εξαιτίας της απληστίας και του τυχοδιωκτισμού των ιδιωτικών τραπεζών της, που πριν καταρρεύσουν είχαν φτάσει στο σημείο να αναπτύξουν στο εξωτερικό τέτοιες εξωφρενικές δραστηριότητες, ώστε ο κύκλος των εργασιών τους να είναι υπερδεκαπλάσιος από το... Α.Ε.Π. της Ισλανδίας (!), η χώρα έχει πέσει σήμερα στα νύχια του Δ.Ν.Τ.
Αυτό της έχει χορηγήσει δάνειο 2,1 δισεκατομμυρίου δολαρίων και φυσικά έχει υποχρεώσει την ισλανδική κυβέρνηση να υιοθετήσει μέτρα εξοντωτικής λιτότητας εναντίον του ισλανδικού πληθυσμού. Με τα λεφτά του Δ.Ν.Τ., πάντως, επιβιώνει σήμερα η ισλανδική οικονομία.
Το Δ.Ν.Τ., λοιπόν, για να εκβιάσει τους Ισλανδούς ψηφοφόρους, αρνήθηκε να εκταμιεύσει τη δεύτερη δόση του δανείου, απολύτως απαραίτητη αυτή τη στιγμή, παρόλο που η ισλανδική κυβέρνηση τηρεί επακριβώς τις εντολές του.
ΟΙ ΒΙΚΙΝΓΚ ΔΕΝ ΕΣΚΥΨΑΝ ΤΟ ΚΕΦΑΛΙ ΦΟΒΙΣΜΕΝΟΙ
Η επιχείρηση εκφοβισμού του ισλανδικού πληθυσμού, όμως, έφερε τα αντίθετα από τα αναμενόμενα αποτελέσματα. Οι Ισλανδοί, απόγονοι των ανυπότακτων Βίκινγκ, απέδειξαν ότι υπάρχουν λαοί που, αν και μικροί, έχουν πολύ αυξημένο το αίσθημα της εθνικής αξιοπρέπειας. Το ηχηρό «Όχι» που έβγαλαν από τις κάλπες παρέλυσε όλους εκείνους που νόμισαν ότι μπορούν να τους εκβιάσουν.
Οι Άγγλοι επέβαλαν στην ισλανδική κυβέρνηση μια συμφωνία, βάσει της οποίας ολόκληρος ο ισλανδικός λαός θα έπρεπε να πληρώσει μέσω του κρατικού προϋπολογισμού το κολοσσιαίο για τα μεγέθη του ποσό των 5,5 δισεκατομμυρίων δολαρίων - δηλαδή κάπου 60.000 δολάρια χρέος για το κάθε ισλανδικό νοικοκυριό!
Το Λονδίνο και η Χάγη είχαν κάνει το εξής: Αποζημίωσαν αυτοί τους Άγγλους και Ολλανδούς καταθέτες της ιδιωτικής ισλανδικής τράπεζας «Άισεϊβ», η οποία δραστηριοποιούταν ηλεκτρονικά στη Βρετανία και στην Ολλανδία και η οποία χρεοκόπησε. Η βρετανική και η ολλανδική κυβέρνηση δεν είχαν απολύτως κανένα λόγο να δράσουν έτσι. Το έκαναν, όμως, με την υστερόβουλη σκέψη ότι ως δύο κυβερνήσεις ισχυρών χωρών θα μπορούσαν πανεύκολα να εξαναγκάσουν την ισλανδική κυβέρνηση να πληρώσει αυτή τα χρέη της ιδιωτικής ισλανδικής τράπεζας που χρεοκόπησε, παρόλο που δεν είχε καμία υποχρέωση.
Πραγματικά, έτσι και έγινε. Ως κυβέρνηση χώρας εξαρτημένης από τα δάνεια του Δ.Ν.Τ., η ισλανδική κυβέρνηση υπέκυψε στους όρους των Άγγλων. Έστω και με μεγάλη δυσκολία, πέρασε τη συμφωνία από το Κοινοβούλιο με τρεις ψήφους διαφορά το Δεκέμβριο.
Τότε ξεσηκώθηκαν οι πολίτες. Πάνω από 60.000 Ισλανδοί, το ένα τέταρτο του εκλογικού σώματος, υπέγραψαν αίτημα διενέργειας δημοψηφίσματος. Στις 5 Ιανουαρίου, ο δεξιός πρόεδρος της χώρας, Όλαφουρ Ράγκναρ Γκρίμσον αρνήθηκε να επικυρώσει τη συμφωνία, υπακούοντας στη θέληση των πολιτών και έτσι το θέμα οδηγήθηκε στο δημοψήφισμα της 6ης Μαρτίου, το πρώτο στην ιστορία της Ολλανδίας.
ΙΣΛΑΝΔΙΚΗ ΝΕΜΕΣΙΣ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΕΥΡΩΠΑΙΩΝ ΕΚΒΙΑΣΤΩΝ
Βλέποντας την τροπή των πραγμάτων, η κεντροαριστερή κυβέρνηση της Ισλανδίας προσπάθησε να πείσει τους Άγγλους και τους Ολλανδούς ότι πρέπει να μη σταθούν στη συμφωνία, η οποία ήταν πλέον βέβαιο ότι θα απορριπτόταν στο δημοψήφισμα, αλλά να προσφέρουν τουλάχιστον βελτιωμένους όρους αποπληρωμής του υποτιθέμενου ισλανδικού χρέους. Λονδίνο και Χάγη αδιαφόρησαν επιδεικτικά στις ισλανδικές κυβερνητικές εκκλήσεις.
Δέκα ημέρες πριν το δημοψήφισμα, ο αρθρογράφος των «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς» του Λονδίνου, Τζον Κέι, έγραψε ένα πολύ επιθετικό άρθρο κατά της βρετανικής κυβερνητικής στάσης.
«Ο επαίσχυντος τραμπουκισμός πρέπει να βρει τη Νέμεσή του στην Ισλανδία», ήταν ο εντυπωσιακός τίτλος του. «Η λογική μας στην προσπάθεια εκφοβισμού της Ισλανδίας είναι η λογική όλων των τραμπούκων: το κάνουμε επειδή μπορούμε ή επειδή νομίσαμε ότι μπορούσαμε. Τώρα η Ισλανδία έχει πάλι το πάνω χέρι... Θα έπρεπε να ντρεπόμαστε για τους εαυτούς μας», κατέληγε στο άρθρο του.
Τρεις μέρες αργότερα, η ίδια εφημερίδα είχε κύριο άρθρο για το ίδιο θέμα. «Όχι άλλη εξτρεμιστική πολιτική κατά της Ισλανδίας» ήταν ο τίτλος του άρθρου. «Η αδιαλλαξία των Βρετανών και των Ολλανδών δεν θα έχει καλά αποτελέσματα», προειδοποιούσε ο υπότιτλος.
Οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» ήταν πιο ανήσυχοι από όλους. «Μερικοί Ισλανδοί φαίνονται πρόθυμοι να διακινδυνεύσουν να γίνουν «η Κούβα του Βορρά», απορρίπτοντας το σχέδιο αποπληρωμής του χρέους», έγραφε η αμερικανική σοβαρή εφημερίδα την ημέρα που λάμβανε χώρα το ισλανδικό δημοψήφισμα.
«ΔΕΝ ΠΛΗΡΩΝΟΥΜΕ»: ΤΟ ΕΥΡΩ - ΣΥΝΘΗΜΑ ΤΩΝ ΙΣΛΑΝΔΩΝ
Είχαν δίκιο οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης». Μόνο που αυτοί οι... «μερικοί» Ισλανδοί αποδείχτηκαν το... 93,2% των Ισλανδών, ενώ υπέρ του «Ναι» τάχθηκε μόνο το αδιανόητα μηδαμινό ποσοστό τού... 1,8%! Είναι όντως πρωτοφανές να υπογράφει μια κυβέρνηση μια διεθνή συμφωνία και όταν αυτή τίθεται σε δημοψήφισμα να αποσπά τη συναίνεση ούτε καν του 2% του εκλογικού σώματος.
«Νίκη της δημοκρατίας επί του εμπορίου» χαρακτήρισε περιχαρής το αποτέλεσμα ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας της Ισλανδίας και συνέχισε: «Το δημοψήφισμα δείχνει στη βρετανική και την ολλανδική κυβέρνηση ότι υπάρχει ένα δημοκρατικό όριο στο πόσο πολύ μπορείς να πιέσεις κοινούς ανθρώπους να επωμισθούν μέσω των φόρων τους τις χρηματοπιστωτικές αποτυχίες των τραπεζιτών», υπογράμμισε.
Το αποτέλεσμα του δημοψηφίσματος προκάλεσε πανευρωπαϊκή αίσθηση. «Ισλανδοί: Εμείς δεν πληρώνουμε!», ήταν π.χ. ο χαρακτηριστικός πρωτοσέλιδος τίτλος στην κεντρική φωτογραφία της γερμανικής «Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε».
«Οι Ισλανδοί έστειλαν ένα ηχηρό μήνυμα στον υπόλοιπο κόσμο: ‘‘Δεν πληρώνουμε τα χρέη τυχοδιωκτών επενδυτών. Αν και είμαστε λίγοι και ανίσχυροι, αρνούμαστε να υποκύψουμε στους τραμπουκισμούς των Ευρωπαίων γειτόνων μας’’», έγραφε τη Δευτέρα αρθρογράφος της αμερικανικής εφημερίδας «Γουόλ Στριτ Τζέρναλ», η οποία αποτελεί τη «Βίβλο» του επιχειρηματικού κόσμου των Η.Π.Α. και τη μεγαλύτερη σε κυκλοφορία αμερικανική εφημερίδα. «Πρέπει οι φορολογούμενοι να καλύπτουν τις ζημιές ριψοκίνδυνων τραπεζιτών, ενώ δεν μοιράζονται παρά μόνο έμμεσα τα πιθανά κέρδη τους; Σε ό,τι τους αφορά, οι Ισλανδοί απάντησαν «Όχι», τονίζει ο αρθρογράφος.
ΟΙ ΙΣΛΑΝΔΟΙ ΣΤΡΑΦΗΚΑΝ ΕΝΑΝΤΙΟΝ ΤΗΣ Ε.Ε.
Αλγεινή εντύπωση προκάλεσε στους Ισλανδούς η στάση της Ε.Ε. και οι εκβιασμοί που άσκησε εναντίον της χώρας τους.
Μετά τη χρεοκοπία της Ισλανδίας το καλοκαίρι του 2008, εξαιτίας του τυχοδιωκτικού παραλογισμού των ιδιωτών τραπεζιτών της χώρας, οι Ισλανδοί, πασίγνωστοι για τη σθεναρή υπεράσπιση της εθνικής ανεξαρτησίας τους, αισθάνθηκαν μέσα στην απελπισία τους την ανάγκη να αποδεχτούν τον περιορισμό της ανεξαρτησίας τους, προκειμένου να επιβιώσουν. Έτσι, για πρώτη φορά μετά από 50 χρόνια, οι δημοσκοπήσεις έδειξαν μια ελαφρά πλειοψηφία υπέρ της ένταξης της Ισλανδίας στην Ε.Ε.
Οι εκβιασμοί, όμως, μετέστρεψαν εκ νέου το κλίμα ριζικά. Τα αισθήματα των Ισλανδών απέναντι στην Ε.Ε. πάγωσαν. Είναι άκρως αποκαλυπτικό ότι στις 24 Φεβρουαρίου, όταν η Κομισιόν εξέδωσε επισήμως τη γνωμοδότησή της υπέρ της έναρξης των ενταξιακών διαπραγματεύσεων Ε.Ε. - Ισλανδίας, η κοινή γνώμη αντιμετώπισε το συνήθως χαρακτηριζόμενο «ιστορικό γεγονός» με τόσο μεγάλη αδιαφορία, ώστε την επόμενη ημέρα όλες οι ισλανδικές εφημερίδες είχαν την είδηση στις... εσωτερικές σελίδες!
Τώρα, πλέον, το 70% των Ισλανδών τάσσεται κατά της ένταξης της χώρας στην Ε.Ε., πράγμα που σημαίνει ότι δεν είναι καθόλου βέβαιη η θετική έκβαση του δημοψηφίσματος που θα πρέπει να γίνει όταν ολοκληρωθούν οι ενταξιακές διαπραγματεύσεις Ε.Ε. - Ισλανδίας.
Μάλιστα, όπως σημειώνουν οι «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς», με έκδηλη απογοήτευση, «μια πρόσφατη δημοσκόπηση έδειξε ότι ακόμη και η ισλανδική επιχειρηματική κοινότητα - η κινητήρια δύναμη που στηρίζει την ένταξη σε πολλά υποψήφια μέλη της Ε.Ε. - αντιτίθεται στην ένταξη σε ποσοστό 60%».
Η γαλλική εφημερίδα «Μοντ» δεν έχει την παραμικρή αμφιβολία επ’ αυτού: «Η ένταξη, σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, θα απορριπτόταν μαζικά, αν γινόταν ψηφοφορία σήμερα», υπογράμμιζε χωρίς περιστροφές.
Η «Μοντ» προσθέτει και κάτι άλλο πολύ ενδιαφέρον: «Οι δυσκολίες των Ιρλανδών και κατόπιν των Ελλήνων έκαναν τους Ισλανδούς να προβληματιστούν για το θέμα της Ε.Ε. Εξάλλου, οι Ισλανδοί, οι οποίοι είναι πολύ πιο χρεωμένοι από τους Έλληνες, βρίσκονται σε καλό δρόμο να πετύχουν όρους χρηματοδότησης καλύτερους, χωρίς να βρίσκονται μέσα στην Ε.Ε.», τόνιζε την Τρίτη σε ανάλυσή της για την Ισλανδία.
ΦΟΒΟΥΝΤΑΙ ΜΗΠΩΣ ΤΟ «ΟΧΙ» ΓΙΝΕΙ... ΜΟΔΑ!
Τώρα οι ηγεμονικοί κύκλοι φοβούνται μήπως η άρνηση των Ισλανδών να πληρώσουν αυτοί για τα χρέη των τραπεζιτών βρει μιμητές και σε άλλους λαούς.
«Η οργή του ισλανδικού κοινού εγείρει την προοπτική ότι και αλλού οι πολίτες θα αρνούνται να πληρώσουν δημόσια χρέη που θεωρούνται ότι προέρχονται από σφάλματα κάποιου άλλου», προειδοποιούσαν πριν από το δημοψήφισμα οι βρετανικοί «Φαϊνάνσιαλ Τάιμς».
Εξίσου έντονα ανησυχούσαν και οι «Τάιμς της Νέας Υόρκης» και εξηγούσαν το γιατί: «Το ισλανδικό δημοψήφισμα παρακολουθείται προσεκτικά από το εξωτερικό, όπου η ανησυχία είναι ότι και σε άλλες χώρες που επικρίνονται αυστηρά για τη δημοσιονομική τους κατάσταση μπορεί οι λαοί να ενθαρρυνθούν να εξεγερθούν και να αρνούνται να εκπληρώσουν οικονομικές υποχρεώσεις που προέρχονται από τις αποτυχίες των τραπεζών τους», τόνιζαν.
«Θα είμαστε σύντομα όλοι Ισλανδοί;», αναρωτιόταν στην αρχή κύριου άρθρου της η «Φράνκφουρτερ Αλγκεμάινε». «Τι θα συνέβαινε αν έπρεπε πραγματικά να ψηφίσει ένας λαός για να πει αν επιθυμεί να επωμισθεί τις ζημιές των τραπεζών του ή τα χρέη που δημιουργούν οι πολιτικοί του;», έγραφε και ανέπτυσσε έναν βαθύτερο προβληματισμό γύρω από το πώς προσπάθησαν οι χρηματοπιστωτικοί κύκλοι να εκβιάσουν τους Ισλανδούς.
«Η ερεθισμένη αντίδρασή τους σε ένα στοιχείο άμεσης δημοκρατίας που προβλέπεται όχι μόνο από το ισλανδικό Σύνταγμα (σ.σ. εννοεί την προσφυγή στο δημοψήφισμα), αποδεικνύει πανηγυρικά την ύπαρξη μιας χαρακτηριστικής δυσπιστίας απέναντι στην κοινή γνώμη και δείχνει πόσο διαταραγμένη είναι η σχέση ανάμεσα στο κράτος και την κοινωνία από τη μια πλευρά και το χρηματοπιστωτικό κλάδο από την άλλη, υπογράμμιζε.
Οι τράπεζες εναντίον των λαών και των κρατών. Τεράστιο θέμα...
