Από την πρόσφατη συνεδρίαση του δημοτικού συμβούλιου για την διάθεση αποθεματικού της ΔΕΥΑΛ για αγορά δημοτικών οικόπεδων, γίνεται αντιληπτό ότι, δύο μήνες πριν τις δημοτικές εκλογές, ο δήμαρχος και η πλειοψηφία του Δ.Σ. αποφάσισαν να χρηματοδοτηθεί ο οικονομικά ασθενής Δήμος από μία οικονομικά εύρωστη δημοτική επιχείρηση. Πέραν των υποθέσεων που επιτρέπει να αναπτυχθούν η ενέργεια αυτή, δημιουργούνται σε κάθε καλόπιστο κάτοικο της πόλης, ορισμένες σκέψεις και απορίες:
1) Ποιος είναι ο σκοπός της λειτουργίας της ΔΕΥΑΛ;
Είναι: «Η παροχή υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης καθώς και η μελέτη, κατασκευή, συντήρηση, εκμετάλλευση, διοίκηση και λειτουργία του δικτύου ύδρευσης και αποχέτευσης ομβρίων και ακαθάρτων υδάτων και μονάδων επεξεργασίας λυμάτων και αποβλήτων στην περιοχή της αρμοδιότητάς της».(Ν. 1069/80). Επιπλέον, η παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από την ηλιακή ενέργεια και από την καύση βιοαερίου (2005).
2) Εξυπηρετείται ο σκοπός αυτός με την αγορά δημοτικών οικόπεδων από τη ΔΕΥΑΛ;
Το επιχείρημα, ότι με την αγορά αυτή αντιμετωπίζονται κίνδυνοι απαξίωσης του αποθεματικού της ΔΕΥΑΛ και επομένως διατηρείται η οικονομική ευρωστία της, η οποία θα επιτρέψει στο μέλλον την παροχή υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης, δεν είναι πειστικό. Καταρχήν δεν είναι βέβαιο ότι απαιτείται η συγκεκριμένη επένδυση. Σε όλους υπάρχει η ανησυχία για την τύχη της οικονομίας μας, αλλά υπάρχουν επίσημες και αξιόπιστες διαβεβαιώσεις ότι αυτή δεν κινδυνεύει. Δεύτερον, δεν είναι σίγουρο ότι η επένδυση σε γη θα είναι αποδοτική στο μέλλον. Τρίτον, σε περίπτωση ιδιωτικοποίησης της ΔΕΥΑΛ με τη μετατροπή της σε ΑΕ, θα πάψουν τα οικόπεδα αυτά να αποτελούν εμμέσως δημοτική περιουσία. Τέταρτο και σημαντικότερο, συνδέεται η αγορά οικόπεδων από τη ΔΕΥΑΛ με την ανάγκη του Δήμου να χρηματοδοτήσει απαλλοτριώσεις, αποδεικνύοντας ότι η προστασία του αποθεματικού της ΔΕΥΑΛ αποτελεί πρόσχημα, γιατί ο πραγματικός σκοπός είναι η χρηματοδότηση υποχρεώσεων του Δήμου και όχι η παροχή υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης. Προκειμένου ο Δήμος να δανειστεί χρήματα για την απαλλοτρίωση χώρων της πόλης, βρίσκει την εύκολη λύση της ανάληψης μέρους του αποθεματικού της ΔΕΥΑΛ, στηριζόμενος στο ότι ο δήμαρχος και ο πρόεδρος του ΔΣ της ΔΕΥΑΛ είναι το ίδιο πρόσωπο. Είναι όμως νόμιμο, σύμφωνα με το θεσμικό πλαίσιο λειτουργίας της ΔΕΥΑΛ, αυτή να χρηματοδοτεί έμμεσα υποχρεώσεις ξένες προς την ύδρευση και αποχέτευση, όπως είναι η απαλλοτρίωση χώρων για διαπλάτυνση δρόμων, δημιουργία πλατειών, κ.ά.;
3) Γιατί το αποθεματικό της ΔΕΥΑΛ, σε εμφανέστατη αντίθεση με άλλες δημοτικές επιχειρήσεις, είναι τόσο μεγάλο, και πού πρέπει να χρησιμοποιηθεί;
Αναφέρθηκε ότι το αποθεματικό ανέρχεται σε 30.000.000 ευρώ. Η ΔΕΥΑΛ είναι ΝΠΙΔ και όχι κερδοσκοπική εταιρία, κατά συνέπεια η δημιουργία και η διατήρηση του αποθεματικού πρέπει να έχει συγκεκριμένο σκοπό. Δεν είναι αποδεκτό η ΔΕΥΑΛ να έχει τόσο μεγάλο αποθεματικό και να μην ξέρει τι να το κάνει, με αποτέλεσμα να αναζητά τρόπους επένδυσης για να μην το χάσει. Εάν το συγκεντρώνει χωρίς να το χρησιμοποιεί σε έργα της αρμοδιότητάς της, κακώς το συγκεντρώνει και πρέπει να αλλάξει τιμολογιακή πολιτική, ελαφρύνοντας τους κατοίκους της Λάρισας. Από ό,τι φαίνεται, δεν το χρησιμοποιεί σε τέτοια έργα, αποτελεί δε το αποθεματικό της την εύκολη λύση χρηματοδότησης αναγκών του Δήμου και αξιόλογη προίκα σε ενδεχόμενη ιδιωτικοποίησή της.
4) Μήπως η ΔΕΥΑΛ, χειραγωγούμενη από τον δήμαρχο, έχει ξεφύγει από τα νόμιμα όρια και ασχολείται με αλλότρια;
Αυτό συμβαίνει ήδη με την καταστρατήγηση του περιορισμού της «παροχής υπηρεσιών ύδρευσης... στην περιοχή της αρμοδιότητάς της», αφού η ΔΕΥΑΛ παρέχει τέτοιες υπηρεσίες και εκτός (Νίκαια, Μελισσοχώρι, Πλατύκαμπο) της περιοχής αρμοδιότητάς της. Επίσης, σύμφωνα με δηλώσεις του δημάρχου ότι «... τα πλάνα της ΔΕΥΑΛ φτάνουν μέχρι τα Βαλκάνια σχετικά με την τεχνογνωσία της...», ότι «η ΔΕΥΑΛ καλείται να εξασφαλίσει νερό... στους Σοφάδες και στο Μουζάκι Καρδίτσας (!)» (2009) και ότι «η ΔΕΥΑΛ εκπονεί μελέτες για την εξασφάλιση νερού σε ολόκληρο το νομό Λάρισας» (2010), ενισχύεται ο μεγαλοϊδεατισμός για τη ΔΕΥΑΛ, ενώ τώρα θα χρησιμοποιηθεί το αποθεματικό της για την επίτευξη αλλότριου στόχου, την αγορά δημοτικών οικόπεδων για την απαλλοτρίωση ιδιωτικών οικόπεδων.
{Εδώ ενυπάρχει και μία αντίφαση, μεταξύ της επένδυσης των αποθεματικών της ΔΕΥΑΛ σε ακίνητα και της ενδεχόμενης μελλοντικής απαξίωσης των ακινήτων λόγω αδυναμίας επαρκούς υδροδότησης της πόλης από την ΔΕΥΑΛ}.
5) Γιατί η ΔΕΥΑΛ δεν ασχολείται με την εξασφάλιση νερού στην πόλη όχι για τα επόμενα 10 ή 20 χρόνια, αλλά για τα 50 και 100 επόμενα χρόνια; Γιατί δεν επενδύει μέρος του μεγάλου αποθεματικού σε έργα ύδρευσης της πόλης;
Ο δήμαρχος σε παλαιότερη (2006) δήλωσή του φέρεται να καθησυχάζει τους Λαρισαίους για την επάρκεια πόσιμου νερού για τα επόμενα είκοσι χρόνια, σε άλλη το 2007 για τα επόμενα δέκα χρόνια, η ΔΕΥΑΛ πληροφορεί στην ηλεκτρονική της σελίδα ότι «η Λάρισα δεν θα αντιμετωπίσει πρόβλημα έλλειψης νερού τουλάχιστον για τα επόμενα είκοσι χρόνια» και ο δήμαρχος, τόσο το 2009 όσο και στην πρόσφατη συνεδρίαση του δημοτικού συμβούλιου φέρεται να έχει πεί ότι «έχουμε εξασφαλισμένο το νερό για τα επόμενα τριάντα χρόνια».
Δεδομένων αυτών των πολλαπλών προβλέψεων και επιπλέον ότι: α) ο δήμαρχος στο παρελθόν (2006-2007) συνέδεε τη μελλοντική επάρκεια νερού με την ύδρευση της πόλης από το φράγμα Νεοχωρίτη στον νομό Τρικάλων, β) δεν είναι βέβαιη η δυνατότητα ανόρυξης νέων γεωτρήσεων και η συνέχιση χρήσης των υπαρχουσών, λόγω διεκδικήσεων των δήμων στις περιοχές των γεωτρήσεων, γ) η ΔΕΥΑΛ δεν φαίνεται να αντιμετωπίζει με ιδιαίτερο ενδιαφέρον την κατασκευή φράγματος για την ταμίευση νερού, δ) η μερική εκτροπή του Αχελώου και η ενίσχυση της παροχής του Πηνειού, ώστε αυτός να αποτελεί πηγή ύδρευσης, είναι αμφίβολη, δημιουργείται η πεποίθηση ότι οι διαβεβαιώσεις των υπευθύνων για την προοπτική ύδρευσης της πόλης είναι κενές, γιατί δεν στηρίζονται σε αξιόπιστα και επαρκή στοιχεία.
Είναι γνωστό ότι το φράγμα Νεοχωρίτη βρίσκεται ακόμη στα χαρτιά ως προμελέτη, στην οποία μάλιστα δεν προβλέπεται η ύδρευση της Λάρισας, η οποία απέχει από το φράγμα διπλάσια απόσταση από όση τα Τρίκαλα, τα οποία επίσης έχουν ανάγκη νερού ύδρευσης. Επίσης είναι γνωστές οι αντιδράσεις του δημάρχου Τυρνάβου (2007-2009) για τη λειτουργία των 5 από τις 17 γεωτρήσεις της ΔΕΥΑΛ (στα Δένδρα- Πλατανούλια) και των κατοίκων του Δαμασίου στην προσπάθεια της ΔΕΥΑΛ το 2007 για την ανόρυξη νέων γεωτρήσεων στην περιοχή του. Γνωστές είναι ακόμη οι ενέργειες της ΔΕΥΑΛ για την κατασκευή φραγμάτων στην περιοχή Ελασσόνας, οι οποίες αφενός παραμένουν εδώ και δύο χρόνια περιορισμένες σε επίπεδο προκαταρκτικής μελέτης, αφετέρου έχουν προκαλέσει την αντίδραση του δημάρχου Ελασσόνας και την επιφυλακή των κατοίκων της επαρχίας Ελασσόνας.
Ως μοναδική πηγή ύδρευσης φαίνεται να παραμένουν και για το μέλλον οι υπάρχουσες γεωτρήσεις και η ΔΕΥΑΛ δεν φαίνεται να ανησυχεί γι’ αυτό.
Για τοποθετήσεις και απαντήσεις στις παραπάνω σκέψεις και απορίες, απαιτείται αναλυτική περιγραφή των μακρόπνοων σχεδίων της ΔΕΥΑΛ για την ύδρευση της πόλης σε δημόσια ανακοίνωσή της και συσχέτιση της χρήσης του αποθεματικού με τα έργα αυτά, ώστε, πέραν της εξέτασης της νομιμότητας της χρηματοδότησης του Δήμου, να αποδειχθεί ότι το αποθεματικό της θα χρησιμοποιηθεί σε παροχή υπηρεσιών ύδρευσης και αποχέτευσης στην περιοχή αρμοδιότητάς της.
