Πριν ένα χρόνο, τέτοια εποχή περίπου, στο πλαίσιο της προσπάθειας αντιμετώπισης των συνεπειών της κρίσης, που μαστίζει τον τόπο μας, είχε υπογραφεί μεταξύ ελληνικής κυβέρνησης και Τροϊκανών το περίφημο μνημόνιο, που συντάραξε συθέμελα την κοινωνία μας.
Αξίζει, γι' αυτό, να θυμηθούμε εν συντομία, πώς ήμασταν πριν και πώς μετά την υπογραφή, και να προβληματιστούμε για το τι πρέπει να κάνουμε.
Λίγους μήνες, λοιπόν, πριν την υπογραφή η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων κάθε άλλο παρά ευχαριστημένοι ήμασταν απ' την κατάσταση, που επικρατούσε στη χώρα, και απ' την ποιότητα και τον τρόπο ζωής μας σ' αυτή και γκρινιάζαμε γι' αυτό.
Υπήρχε, συν τοις άλλοις, έντονος προβληματισμός και σύγχυση για την πραγματική κατάσταση της ελληνικής οικονομίας, αφού άλλα έλεγε και πρότεινε η μέχρι πρότινος κυβέρνηση Καραμανλή, άλλα η αξιωματική αντιπολίτευση και κατόπιν κυβέρνηση Παπανδρέου και άλλα η υπόλοιπη αντιπολίτευση.
Εκείνη την περίοδο, επίσης, η χώρα μας διέθετε μια ισχυρή και φρέσκια αυτοδύναμη κυβέρνηση, πολλά υποσχόμενη ακόμα για κάτι καλύτερο, και έναν πρωθυπουργό κυρίαρχο του πολιτικού παιχνιδιού, που κατακεραύνωνε τους πάντες, κυρίως όμως την προσφάτως ηττηθείσα, κατά κράτος, αξιωματική αντιπολίτευση, φορτώνοντας σ' αυτή αποκλειστικά την ευθύνη για την κρίση, που τη θεωρούσε, μάλιστα, ελληνική και μόνο υπόθεση.
Μεσολάβησε η απογραφή, ο συμβολισμός της οικονομίας μας με τον Τιτανικό, οι παρασκηνιακές επαφές του πρωθυπουργού με τον μαρτυριάρη Στρος Καν, η υπογραφή του μνημονίου και, ξαφνικά, όλα άλλαξαν στη χώρα προς το χειρότερο.
Σήμερα, έχουμε πλέον πεισθεί και συνειδητοποιήσει σχεδόν οι πάντες ότι η κρίση είναι πολύπλευρη και όχι μόνο ελληνική αλλά παγκόσμια και όχι μόνο οικονομική αλλά και πολιτική και πνευματική και ηθική (βλέπε Στρος Καν).
Οι συνέπειές της και τα επώδυνα μέτρα για το ξεπέρασμά της, όσον αφορά στην οικονομική πτυχή της, το έχουμε χωνέψει οι πάντες ότι θα μας ταλανίζουν, μας αρέσει-δεν μας αρέσει, για πολλά χρόνια ακόμα, όποιος κι αν μας κυβερνά, μια που οι δανειστές μας κατάφεραν να έχουν στα χέρια τους την υπογραφή μας, ότι θα πάρουν πίσω τα δανεικά. Και επειδή τα μέτρα δεν αποδίδουν, περιμένουμε από μέρα σε μέρα το νέο πακέτο, γεγονός που αυξάνει ακόμη περισσότερο τα αδιέξοδα και τον προβληματισμό μας.
Χωρίς φως, λοιπόν, ούτε καν στο βάθος του τούνελ, χωρίς δυνατότητα να συντάσσει κανείς τον οικογενειακό προϋπολογισμό και να προγραμματίζει το αύριο, αφού δεν γνωρίζει τι μέτρο θ' αντιμετωπίσει την επόμενη μέρα, με κλονισμένη την εμπιστοσύνη στο πολιτικό σύστημα και με μια κυβέρνηση, που έχασε τη φρεσκάδα, την απήχηση στο λαό και τη δυναμική της λόγω ανακολουθίας, εσωτερικών προστριβών, έλλειψης συντονισμού και συνοχής, διαγραφών αλλά και λαθεμένων επιλογών φθάσαμε στο σημείο να αμφισβητούμε, πλέον, αν οι αυτοδύναμες κυβερνήσεις είναι σε θέση ν' αντιμετωπίζουν κρίσεις σαν αυτή, που βιώνουμε.
Κάτω απ' αυτές τις συνθήκες και μπρος στα αδιέξοδα, που ορθώνονται μπροστά μας, κυκλοφορούν πολλά σενάρια. Κυβέρνηση, τροϊκανοί και παράγοντες της Ε.Ε. και της αγοράς ζητούν μετ’ επιτάσεως τη συναίνεση στην κυβερνητική πολιτική των κομμάτων της αντιπολίτευσης, κυρίως της αξιωματικής, των συνδικαλιστικών παρατάξεων και της κοινωνίας γενικότερα, ξεχνώντας, όμως, ότι η συναίνεση σε μια δημοκρατική χώρα δεν επιβάλλεται μονομερώς με λόγια αλλά καταχτιέται στην πράξη με έργα. Κάτι τέτοιο, όμως, κάτω απ' τις παρούσες συνθήκες δείχνει ανέφικτο, γιατί η κυβέρνηση, που επιμένει στην αδιέξοδη οικονομική πολιτική της χωρίς να βάζει νερό στο κρασί της, φαίνεται να θέλει και το σκύλο χορτάτο και την πίτα αφάγωτη, αφού ακολουθώντας την πολιτική του κοινωνικού αυτοματισμού δεν σταματά, όποια στάση και αν κρατούν, να επιτίθεται κατά των αντιπάλων της, και δεν παραδέχεται τα λάθη της.
Άλλοι, πάλι, μιλούν για εκλογές και για σχηματισμό κυβέρνησης συνεργασίας μεταξύ, κυρίως, των δύο μεγάλων κομμάτων ή για σχηματισμό κυβέρνησης προσωπικοτήτων. Σκοντάφτουν, όμως, στην άρνηση των δανειστών μας αλλά και της πλειοψηφίας του λαού, όπως δείχνουν οι δημοσκοπήσεις, που δεν θέλουν τώρα εκλογές.
Οι περισσότεροι, όμως, επιθυμούν να σταματήσει, επιτέλους, η μονόπλευρη λιτότητα και το ξεζούμισμα των μόνιμων θυμάτων με αλλαγή πολιτικής, γιατί το μνημόνιο απέτυχε.
Όλα αυτά δείχνουν ότι κάτι στην πολιτική μας ζωή πρέπει σύντομα ν' αλλάξει, έστω και μόνο για να ξαναγεννηθεί η ελπίδα στον τόπο μας.
Και μια που μέσα απ' το ξεκατίνιασμα πολιτικών και συνδικαλιστικών ηγεσιών μεταξύ τους αποδείχθηκε περίτρανα ποιοι, πώς και πόσο έφταιξαν, για να φθάσουμε στα αδιέξοδα που φτάσαμε, ο μόνος τρόπος αντίδρασης, κατά την άποψή μου, είναι να αναλογιστούμε όλοι μας και προπάντων οι ηγεσίες, που άσκησαν μεταπολιτευτικά εξουσία, την κρισιμότητα των καιρών και να κάνουν ανακωχή για ένα διάστημα στον ακήρυχτο πόλεμο μεταξύ τους, όχι γιατί το επιθυμούν και το επιβάλλουν οι ξένοι, αλλά επειδή το θέλουν οι ίδιες και η συντριπτική πλειοψηφία του λαού, και να βρουν τη λύση με συναινετικό τρόπο, με αμοιβαίες υποχωρήσεις και με διακριτούς ρόλους μεταξύ κυβέρνησης και αντιπολίτευσης.
Διαφορετικά, ποιος ξέρει, τι ακόμα μας περιμένει…