Τη Μ. Πέμπτη «οι τα πάντα καλώς διαταξάμενοι Πατέρες καθόρισαν τον εορτασμό του ιερού Νιπτήρα, του Μυστικού Δείπνου, της προσευχής του Κυρίου στη Γεθσημανή και της προδοσίας του Ιούδα.
Από τα πιο πάνω, το πρώτο, δηλαδή η νίψη των ποδιών των Μαθητών από τον Κύριο, έγινε πριν από την παράδοση του Μυστηρίου της Θείας Ευχαριστίας και ήταν εκδήλωση της θείας αγάπης. «Αγαπήσας τους ιδίους τους εν τω κόσμω, σημειώνει ο αετός της Θεολογίας για τον Κύριο, εις τέλος ηγάπησεν αυτούς» (Ιω. 13, 1). Ένιωσε, δηλαδή, εκείνη τη στιγμή μια ανερμήνευτη ή τέλεια αγάπη για τους καθηγητές Του. Για τούτο «λαβών λέντιον διέζωσεν εαυτόν» (Ιω. 13, 4), για να πλύνει στη συνέχεια, ως οικοδεσπότης, τα πόδια των Μαθητών Του, που είχαν σκονισθεί. Το νόημα της πράξης αυτής του Κυρίου, βέβαια, δεν το κατάλαβε τη στιγμή εκείνη ο Πέτρος και για τούτο δεν επέτρεπε αρχικά στον Κύριο να του πλύνει τα πόδια. Ο Κύριος, όμως, του εξήγησε τότε την απόλυτη αναγκαιότητα της κάθαρσης εκείνης, λέγοντας: «Εάν μη νίψω σε, ουκ έχεις μέρος μετ’ εμού» (13, 8). Εάν, δηλαδή, δεν καθαρισθείς από εμένα, δεν είναι δυνατόν να λάβεις μέρος στη βασιλεία μου.
Από την απόκριση αυτή γίνεται φανερό πως όσο καλός και αν είναι ένας άνθρωπος, η αμαρτωλότητά του τον εμποδίζει ερμητικά από την κατάκτηση της βασιλείας των ουρανών, γιατί ο Θεός «ακαθάρτω ουκ άπτεται». Για τούτο έλεγε και ο Απόστολος Παύλος αργότερα, ότι «σαρξ και αίμα την βασιλείαν Θεού ου κληρονομήσουσι» (1 Κορ. 15, 50).
Ύστερα από τα πιο πάνω, ο ταπεινός Πέτρος, που αγαπούσε τον Κύριο, υποχώρησε και παρακάλεσε τον Κύριο να του πλύνει όχι μονάχα τα πόδια, αλλά και τα χέρια τους και την κεφαλή. Ο Κύριος, όμως, τον διαβεβαίωσε, δίνοντας απόλυτη προτεραιότητα στην καθαρότητα της καρδιάς, ότι «οι λελουμένοι» ήδη Μαθητές δεν είχαν ανάγκη εκείνη τη στιγμή από άλλο, παρά μονάχα από το πλύσιμο των ποδών. Γνωρίζοντας, μάλιστα, ως παντογνώστης, ότι οι Μαθητές δεν είχαν καταλάβει πέρα για πέρα το νόημα της πράξης Του, τους εξήγησε ότι αυτό που έκανε τη στιγμή εκείνη ο ίδιος έπρεπε να κάνουν και εκείνοι σ’ ολόκληρη τη ζωή τους, λέγοντας: «Ει ουν εγώ ένιψα υμών τους πόδας, ο Κύριος και ο Διδάσκαλος, και υμείς οφείλετε αλλήλων νίπτειν τους πόδας» (Ιω. 13, 14). Και ει ουν υμείς φίλοι μου έστε, εμέ μιμείσθε.
Όλα δε αυτά τα κατάλαβαν πολύ καλά οι Μαθητές του Χριστού μετά την Πεντηκοστή και για τούτο γίνονταν μαζί με τον Απόστολο Παύλο «τοις πάσι τα πάντα» (βλ. 1 Κορ. 9, 12), «τύποι γινόμενοι του ποιμνίου» (1 Πέτρ. 5, 3), γιατί δεν ξεχνούσαν ποτέ ότι «μηδενί μηδέν οφείλομεν ει μη το αλλήλους αγαπάν» (Ρωμ. 13, 8).
Το μάθημα, όμως, αυτό πρέπει να το μάθουμε καλά και όλοι οι Χριστιανοί, ώστε να μιμούμεθα πάντοτε το παράδειγμα του Κυρίου.
