Συνηθίζεται, είναι έθιμο πια, κάθε άνοιξη, να δημοσιεύονται και οι οδηγίες για την αποφυγή των «παγίδων» της φορολογικής δήλωσης. Τα δολώματα «παγίδευσης» αλλάζουν, εμπλουτίζονται, γίνονται σχολαστικά και λεπτομερειακά. Γνωστό το παιχνίδι: η γραφειοκρατία αυτοτροφοδοτείται, για να επιβιώσει…
Θα το παίξουμε το παιχνίδι άλλη μια φορά ολοφυρόμενοι, με μια μικρή διαφορά από άλλες χρονιές. Αυτή τη φορά θα έχει μια «σοσιαλιστική» χροιά, μια «οριζόντια» κατανομή υποχρεώσεων, ανάλογη και ισάξια των «οριζόντιων περικοπών» που εφαρμόσθηκαν. Αρκεί να σκεφτεί κανείς τη συντροφικότητα που θα εκδηλωθεί, την αλληλεγγύη που θα πηγάσει για τον συμπάσχοντα συμπολίτη ο οποίος, ακολουθώντας της οδηγίες του κ. Αυτιά, θα θελήσει να αθροίσει και να τακτοποιήσει τις αποδείξεις του... Για να ελεγχθούν, λέει...
Αν είναι συνταξιούχος που έχει προκαταβάλει τον φόρο του, ή μικροεισοδηματίας ασκημένος στην υπομονή, θα χρειαστεί... ηρεμιστικό. Ή, εναλλακτικά, εκτονωτικό...βρισίδι. Κι ας παρηγορείται με την σκέψη ότι κάμποσα εκατομμύρια ευπειθείς συνέλληνες θα βασανιστούν μαζί του... «οριζόντια». Κοινό, όμως, θα είναι και το... αντίδοτο: η οργή, η πολιτικά αδιέξοδη οργή! Αυτή θα δυναμώνει όσο θα διατηρείται η προκλητική φοροδιαφυγή. Και όσο θα συντηρούμε την πολιτική ανεπάρκεια.
Μάθαμε, είναι αλήθεια όχι χωρίς και δική μας ευθύνη, στην αντιμετώπιση των διάφορων παγίδων. Παγίδες στα φορολογικά, παγίδες στα δάνεια και τα συμβόλαια, παγίδες στα εργασιακά, παγίδες στα «ψιλά» γράμματα λογαριασμών κ.λπ. (Παγίδες και στον έρωτα, ναι...). Κυρίως, όμως, μάθαμε την παγίδευση και τον εγκλωβισμό στην κομματοκρατία. Αυτή που έθρεψε τον λαϊκισμό, τη λοιμική μετριοκρατία, τη διάχυτη αναξιοκρατία και, φυσικά, σαν επακόλουθο, την πολιτική αναποτελεσματικότητα.
Μάθαμε, ανέμελοι και ξένοιαστοι, να στοιχιζόμαστε πίσω από γεγονότα καθημερινής ευζωίας, χωρίς κοινό μακροπρόθεσμο στόχο. Ένα κοινό, εθνικό όραμα. Όταν μιλάμε για έλλειψη «οράματος» και μάλιστα «εθνικού», χρησιμοποιώντας δυο λέξεις αρκετά ταλαιπωρημένες, δεν εννοούμε οπωσδήποτε την έλλειψη κάποιου ιδεαλιστικού μεγαλοϊδεατισμού. Αλλά για μια βαθμιαία, ανυποψίαστη παραίτηση από έναν κεντρικό άξονα, μια κοινωνική ραχοκοκαλιά. Οι όποιοι κοινοί στόχοι θρυμματίστηκαν από την εκφυλιστική εγωπάθεια, τη διευρυνόμενη ιδιοτέλεια και τον εθισμό στη μαλθακότητα του καταναλωτισμού. Μια μικρή αναδρομή και σύγκριση σε ήθη και παραδόσεις μας, ακόμα και από νεότερους, μπορεί να αποκαλύψει πολλά.
Οι «ραντιέρηδες» και οι «ρεποντζήδες», όταν άρχισε το πάρτι του δανεισμού (δεκαετία του 80), έκαναν ό,τι μπορούσαν για να στεριώσει το «εθνικό» άθλημα του τζόγου. Έθρεψαν τις προσδοκίες εύκολου πλουτισμού, για το «όραμα» της «Σοφοκλέους». Εύκολα, μετά, αποκτάς ψευδαίσθηση παγκόσμιου παίκτη με το «εθνικό όραμα» των Ολυμπιακών του 2004. Δεν φταίει ο Ρεχάγκελ αν εμείς πιστέψαμε ότι η μπάλα αναδεικνύει «εθνικούς» ήρωες-πρότυπα. Ούτε η Παπαρίζου αν μια νεολαία ντοπάρεται από την Γιουροβίζιον. Τύχη (;) καλή μας προστάτεψε και από τους «Μεσογειακούς»...Η παρακμή είχε φορέσει, από καιρό, τα «καλά» της, παραπλανητικά, δελεαστικά και γι’ αυτό εκμαυλιστικά.
Ποιος υπονόμευσε το ΕΣΥ, το ωραιότερο ίσως πολιτικό εγχείρημα των τελευταίων δεκαετιών, σπαταλώντας δημόσιο χρήμα; Ποιος φρόντισε για τα «τυφλά» F-16, με κακοπληρωμένους πιλότους; Ποιος γονιός τόλμησε να πιει έναν καφέ μαζί με το παιδί του σε τριτοβάθμιο ίδρυμα, για να οσμισθεί λίγο «περιβάλλον και ατμόσφαιρα» και δεν έφυγε με σκυμμένο κεφάλι; Πόσο αντέχεται μια τηλεοπτική αναμετάδοση συζητήσεων στη Βουλή, χωρίς να ενοχληθεί από το... «μικρό»; Υπάρχει χειρότερη ποιοτική παρακμή από αυτήν που μαρτυρεί η τρίτη γενιά Ελλήνων (επιστημόνων) μεταναστών;
Παγιδεύει η ποιοτική παρακμή, «ανεπαισθήτως», συγκαλυμμένη από την ψευδαίσθηση της καθημερινής ποσοτικής «χλίδας». Μερικά από τα συμπτώματά της, μια «διάγνωση» ενός πολίτη. Είναι, λοιπόν, η παρακμή μια περίσπαση της προσοχής από τα ουσιώδη στα δευτερεύοντα. Δυσκολεύει τη διάκριση μεταξύ του καίριου και του επίκαιρου. Ευνοεί τη σύγχυση του μερικού, του αποσπασματικού, με το γενικό ή το καθολικό, αυτό που θα λέγαμε εθνικό.
Σ’ αυτό το φυτώριο καλλιεργήθηκε παράπλευρα και η γλωσσική παρακμή. Εννοείται η παρακμή του πολιτικού λόγου. Οι ασύμπτωτοι «μονόλογοι», οι αφασικοί «διάλογοι» από «μηδενική βάση» και έως το... άπειρο, εξασφαλίζουν την ασυνεννοησία. Δίνουν, όμως, αδάπανα και τα σενάρια των πολιτικών τηλεοπτικών σόου. Διασκεδαστικά για τους ψύχραιμους, κωμικά για τους ρεαλιστές, κανιβαλικά για τους άπειρους, εξοργιστικά για τους νέους, όσους δεν πρόλαβαν να συμβιβαστούν ή να αποβλακωθούν...Αυτούς που αντιδρούν, ευτυχώς ακόμα, και αντιστέκονται στην ποιοτική παρακμή του πολιτικού λόγου, απορρίπτοντάς τον.
Ένα μικρό διάλειμμα στις αυστηρές «προδιαγραφές Αυτιά» για τη συλλογή των αποδείξεων, μια σύντομη απο-παγίδευση από την αναγκαστική και αποπροσανατολιστική ουτιδανοσχολία, είναι και δικαίωμα. Για να επισημανθεί και να υποβληθεί στην κριτική βάσανο του αναγνώστη μια στημένη παγίδα. Αυτή της λεγόμενης αναδιάρθρωσης του δημόσιου χρέους, για την οποία τόσος λόγος προετοιμασίας γίνεται.
Με λόγια απλά: ή το ξοφλάμε αργά και βασανιστικά, ή το «κουρεύουμε» παζαρεύοντας, ή το μηδενίζουμε με «τσαμπουκά». Σε οποιαδήποτε περίπτωση το έλλειμμα πρέπει να ελαχιστοποιηθεί, αν δεν γίνει πλεόνασμα, ένα περίσσευμα, για να απομένει κάτι τις, για να μπορούμε και να ξαναδανειστούμε. Η παγίδα, που φαίνεται εύκολη και ακούγεται ευχάριστα, είναι να μηδενίσουμε λογιστικά το έλλειμμα: δεν πληρώνω, δεν εισπράττω, έλλειμμα μηδενικό...
Την επόμενη μέρα, η θητεία μας στις παγιδεύσεις αμφιβάλλω αν θα φανεί χρήσιμη στην οργάνωση... συσσιτίων.
xatzis@hotmail.com
