Το κίνημα «δεν πληρώνω» τα διόδια και τις δημόσιες συγκοινωνίες, θάρρεψε και θέριεψε όσο η Κρατική εξουσία απουσίαζε. Γιατί άλλωστε να παρέμβουν οι κρατικοί λειτουργοί; Αυτούς έκλεβαν; Στο δικό τους σπίτι μπήκαν; Όσον αφορά στις δημόσιες συγκοινωνίες, οι «δεν πληρώνω» έκλεβαν τον εαυτό τους, αφού ιδιοκτήτες κάθε δημόσιου οργανισμού είμαστε εμείς οι ίδιοι. Οι «δεν πληρώνω» απλώς έχαναν κάτι λιγότερο από τους υπόλοιπους, που πληρώνουν. Στα διόδια των ιδιωτικών αυτοκινητοδρόμων τα πράγματα φαίνονται – αλλά δεν είναι – λίγο διαφορετικά. Εδώ «εχθρός» είναι μια ιδιωτική επιχείρηση (εξ ορισμού ένοχη, αφού βγάζει κέρδος), η οποία όμως λειτουργεί βάσει συμβάσεως που επικύρωσε το ελληνικό Κοινοβούλιο, και συνεπώς δεν έχει λόγο να παραιτηθεί των δικαιωμάτων της: Απλώς θα αξιώσει (και τελικά θα πετύχει) την αποζημίωσή της από το Δημόσιο, δηλαδή πάλι εμάς τους υπόλοιπους.
Ασχέτως με το αν οι κινητοποιήσεις είναι δικαιολογημένες ή όχι, είναι καιρός να μάθουμε και στην Ελλάδα να συμπεριφερόμαστε ως υπεύθυνοι πολίτες ενός πολιτισμένου κράτους. Αυτό σημαίνει να τηρούμε τους Νόμους, διατηρώντας παράλληλα το δικαίωμα να διαδηλώνουμε, να συζητάμε και να προσπαθούμε να πείσουμε την πλειοψηφία να τους αλλάξει. Κάθε άλλη τακτική αποτελεί αυτοδικία, δηλαδή τζάμπα μαγκιά που τελικά γυρίζει εναντίον της ίδιας της κοινωνίας. Είναι βέβαιο ότι το ένδοξο κίνημα «δεν πληρώνω» - των λίγων θρασύδειλων, που έγιναν πολλοί απουσία του κράτους - σύντομα θα λουφάξει, μόλις αρχίσουν να επιβάλλονται τα πρώτα πρόστιμα. Επειδή όμως παραμένει το δίκαιο αίτημα «να μας μένουν τελικά, περισσότερα λεφτά στην τσέπη», προτείνω την αντικατάσταση του παραπάνω κινήματος, με μία σειρά νέων κινημάτων!
Το κίνημα «δεν πετάω σκουπίδια στο δρόμο», θα μπορούσε να αποτελέσει εύκολη αρχή. Η οικονομία στα έξοδα καθαριότητας του δήμου, θα νομιμοποιούσε τη διεκδίκηση μείωσης των δημοτικών τελών. Το κίνημα «δεν παρκάρω όπου να ‘ναι», θα εξοικονομούσε χιλιάδες εργατοώρες, θα επιτάχυνε την κυκλοφορία στην πόλη, αυξάνοντας την παραγωγικότητα (και το εισόδημά μας) και θα εξοικονομούσε καύσιμα (τα οποία εισάγουμε). Το κίνημα «ανακυκλώνω», δηλαδή δεν βαριέμαι να βάλω δυο κάδους στο μπαλκόνι – έναν για τα αποφάγια και έναν για τις συσκευασίες (μπουκάλια, πλαστικά, χαρτιά) – όχι μόνο θα βελτίωνε το περιβάλλον, αλλά θα μας γλίτωνε κι από τα ευρωπαϊκά πρόστιμα, ύψους πολλών εκατομμυρίων ευρώ, που ήδη πληρώνουμε. Επίσης, θα προσέφερε φθηνότερες πρώτες ύλες (π.χ. χαρτί) ώστε να μπορούμε να αγοράζουμε κάθε μέρα φθηνότερα, την εφημερίδα που κρατάμε.
Ήδη με τα παραπάνω - που δεν εξαρτώνται από κανέναν υπουργό και καμιά κοινοβουλευτική απόφαση - έχουμε βάλει στην τσέπη πολύ περισσότερα από αυτά που θα δίναμε στα διόδια. Και προχωράμε: το κίνημα «δεν οδηγώ σα μανιακός» θα έσωζε πολλές ζωές, και θα μείωνε τις ασφαλιστικές και τις ιατρικές μας δαπάνες. Το κίνημα «δεν περνάω με το μηχανάκι απ’ τον πεζόδρομο», θα εξασφάλιζε την ψυχική μας ηρεμία (όποιοι είναι γονείς με καταλαβαίνουν) και θα μείωνε τις οικογενειακές δαπάνες του τύπου «πρέπει να ξενιτευτώ για να παίξει με ασφάλεια το παιδί μου». Το κίνημα «δεν παίρνω αντιβιοτικά και κάθε λογής φάρμακα με τις χούφτες», πληρώνοντας τις κακές πολυεθνικές (που μου λεν να μην το κάνω, αλλά δεν βαριέσαι...) θα βοηθούσε περαιτέρω την υγεία και τον οικογενειακό μας προϋπολογισμό, καθώς και τα ασφαλιστικά μας ταμεία. Ακόμη μεγαλύτερη συνεισφορά, αφού αφορά σε πολλούς θανάτους ετησίως, θα είχε το κίνημα «δεν καπνίζω σε κλειστούς χώρους». Ίσως να μην κόψω το κάπνισμα – κακό του κεφαλιού μου αλλά και δικαίωμά μου – αλλά δεν θα καπνίζω σε κλειστό χώρο, σεβόμενος το Νόμο και τα δικαιώματα των υπολοίπων.
Σημαντική θα ήταν επίσης η συνεισφορά του κινήματος «δεν λουφάρω απ’ τη δουλειά μου». Αν π.χ. είμαι καθηγητής σε Λύκειο, μπορώ να βοηθήσω τις οικογένειες των μαθητών μου στην εξοικονόμηση αρκετών εκατοντάδες ευρώ ετησίως για φροντιστήρια. Εργαζόμενος σε οποιαδήποτε υπηρεσία, μπορώ να εξοικονομήσω πολλές ώρες (άρα και μεροκάματα) με τη γρήγορη και αποτελεσματική εργασία μου. Και η λίστα δεν τελειώνει... Συμπληρώνεται από μια σειρά συμπεριφορές, που ουδόλως εξαρτώνται από «κακές κυβερνήσεις» που υπογράφουν «κακές συμβάσεις». Συμπεριφορές που πηγάζουν, όχι από κάποια μεγάλα συμφέροντα, αλλά από τον κακό μας εαυτό. Συμπεριφορές που μας κοστίζουν πολλά ευρώ κάθε μέρα, χωρίς κανείς να διαμαρτύρεται. Δηλαδή, όλοι αυτοί που πληρώνουμε καθημερινά – θέλουμε δεν θέλουμε – χωρίς να κάνουν τη δουλειά τους, δεν μας ενοχλούν; Όταν π.χ. η ΟΛΜΕ κάνει εκλογές σε ημέρα και ώρα μαθήματος, δεν μας υποχρεώνει να πληρώνουμε κερατιάτικα; Γιατί δεν κάνουμε (κυρίως) γι’ αυτό ένα κίνημα;
Καιρός να ιδρύσουμε το κίνημα «συμπεριφέρομαι ως υπεύθυνος πολίτης κι όχι σαν αλά καρτ ευαίσθητος στην αυθαιρεσία». Καιρός να διορθώσουμε πρώτα τη δική μας αντικοινωνική συμπεριφορά. Και χωρίς να το καταλάβουμε, θα ζούμε σ’ ένα πλούσιο και πολιτισμένο κράτος. Για τις καθημερινές μας μετακινήσεις, από τα προάστια στην Αθήνα (ή για καφέ σε κάποια παραλία) μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε, αντί του αυτοκινητόδρομου, τρένο ή λεωφορείο, όπως κάνουν οι υπόλοιποι Ευρωπαίοι. Στα δε διόδια, όταν περνάμε, θα μας περισσεύουν και ψιλά για πουρ μπουάρ!
* Ο Γ. Καραβάνας, είναι μέλος της Ε.Ε. της ΔΡΑΣΗΣ
