* Αναγνώστου Γρηγορίου, αντ/γου ε.α.
επιτ. Υπαρχηγού ΕΛ.ΑΣ.
Σήμερα βιώνουμε μια βαθιά και γενικευμένη κρίση, η οποία πρωτίστως είναι κρίση αρχών και αξιών, είναι κρίση πνευματική, πολιτισμική, πολιτική και ηθική. Επιφαινόμενο αυτής της κρίσης είναι η πρωτοφανής οικονομική κρίση που διέρχεται η χώρα μας. Τώρα πληρώνουμε το τίμημα μιας κοινωνίας, όπου κυρίαρχα στοιχεία είναι ο αμοραλισμός, η ιδιοτέλεια, η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, η «θεοποίηση» του χρήματος, ο καταναλωτισμός, η κοινωνική αναλγησία, η μοναχική πορεία χωρίς στόχους και ιδανικά, η έλλειψη συνοχής και αλληλεγγύης, η απαξίωση της νομιμότητας και κάθε έννοιας δικαίου.
Κάθε οργανωμένη κοινωνία για να λειτουργήσει, διέπεται από κανόνες, οι οποίοι αποτελούν το αναγκαίο μέτρο για τη ρύθμιση της ομαλής κοινωνικής συμβίωσης και οι οποίοι πρέπει να εφαρμόζονται παντού κατά ενιαίο, δίκαιο και αντικειμενικό τρόπο. Η πολιτεία είναι εκείνη που, θέτει τους κανόνες και είναι υπεύθυνη και για την καθολική εφαρμογή τους. Το ισχύον δίκαιο, το σύνολο δηλαδή των κανόνων κοινωνικής συμπεριφοράς, που είναι υποχρεωτικοί σε μια ανθρώπινη ομάδα και έχουν λογική αλληλουχία και ενότητα μεταξύ τους, αποτελεί τη λεγόμενη ΕΝΝΟΜΗ ΤΑΞΗ.
Το περιεχόμενο της έννομης τάξης πέρασε από πολλά στάδια κατά την περίοδο της ελεύθερης και ανεξάρτητης κρατικής υπόστασης της χώρας μας, ανάλογα με το συσχετισμό των πολιτικών δυνάμεων, την κυρίαρχη ιδεολογία, τις πελατειακές σχέσεις και τις ρουσφετολογικές πρακτικές. Αν εστιάσουμε στο διάστημα από τη μεταπολίτευση και εντεύθεν, θα παρατηρήσουμε ότι διαμορφώθηκε σταδιακά μια νέα πραγματικότητα αναφορικά με το σεβασμό στην έννομη τάξη. H πραγματικότητα αυτή οικοδομήθηκε σε ένα συνεχώς διευρυνόμενο αίσθημα ελευθεριότητας, σ’ ένα λαϊκισμό και σε μια δήθεν προοδευτική αντίληψη. Έτσι, το πεδίο έμεινε ελεύθερο για εκδήλωση παράνομων συμπεριφορών (π.χ. κίνημα δεν πληρώνω κ.λπ.), το αίσθημα ανομίας από εξαίρεση έγινε κανόνας, πολλές δε αντικοινωνικές συμπεριφορές, όπως η φοροδιαφυγή κ.λπ. κατέληξαν να θεωρούνται ότι δεν έχουν καμία νομική, κοινωνική και ηθική απαξία, φαινόμενα δηλ. διαλυτικά του δικαιικού μας πολιτισμού. Πολύ δε περισσότερο όταν η διαχρονική ατιμωρησία τους, ισοδυναμεί με de facto «νομιμοποίησή» τους.
Σταδιακά οι θεσμικά αρμόδιοι φορείς της κρατικής λειτουργίας κυριεύτηκαν από αίσθημα ματαιοπονίας και έχασαν τον επιχειρησιακό τους ζήλο, γιατί έβλεπαν ότι «αντλούν εις πίθον Δαναΐδων». Ο αστυνομικός θεσμός είναι γνωστό ότι με την αποτελεσματική του λειτουργία συμβάλλει στην εμπέδωση του κράτους δικαίου και της έννομης τάξης. Η μεθοδευμένη συκοφάντηση του θεσμού αυτού, η απαξίωση του παραγόμενου έργου (χαμηλές αποδοχές, ελλείψεις μέσων κ.λπ.) και τα πολλαπλά εμπόδια στην παραγωγή ενός εξαιρετικά επικίνδυνου έργου, έχουν κάμψει το ηθικό των αστυνομικών. Είναι πολλά τα παραδείγματα όπου η ενασχόληση των αστυνομικών είναι αδιέξοδη ή ατελέσφορη, όπως π.χ. η σύλληψη, παραπομπή στη δικαιοσύνη ή επαναπροώθηση των παράνομων μεταναστών κ.λπ.
Τα παρακμιακά φαινόμενα είναι σήμερα διάχυτα παντού. Η καθυστερημένη απονομή της δικαιοσύνης, ισοδυναμεί με αρνησιδικία. Σήμερα, ο χρόνος προσδιορισμού μιας δίκης είναι κατά βάση «απροσδιόριστος». Πέραν των αλλεπάλληλων αναβολών των δικών, βλέπουμε ακόμα πολυετείς ποινές κάθειρξης να μετατρέπονται σε ελάχιστα χρόνια φυλάκισης. Πρόσφατο παράδειγμα η αποφυλάκιση των περισσοτέρων μελών της τρομοκρατικής οργάνωσης «17 Νοέμβρη». Ελεύθεροι κυκλοφορούν και οι συλληφθέντες ως μέλη του «Επαναστατικού Αγώνα», αφού έληξε ο χρόνος προφυλάκισής τους!!!
Το σωφρονιστικό σύστημα πάσχει στο σύνολό του. Ο συγχρωτισμός στις φυλακές τρομοκρατών με ποινικούς κρατουμένους, η παράνομη χρήση κινητών τηλεφώνων για οργάνωση εγκληματικών δραστηριοτήτων κ.λπ., είναι μερικές από τις παθογένειες του συστήματος. Μάλιστα, με την ευρηματική θεσμοθέτηση των πενθήμερων αδειών, πολλοί κακοποιοί ολκής, συνεχίζουν απρόσκοπτα το... έργο τους.
Οι διαδηλώσεις- καταλήψεις- απεργίες, οι αποκλεισμοί δρόμων και εγκαταστάσεων από οργανωμένες ιδιοτελείς ομάδες κ.λπ., έχουν γίνει καθημερινά φαινόμενα. Το αυτονόητο δικαίωμα στην εργασία, δεν είναι ισοδύναμο με το δικαίωμα στην απεργία.
Οι ακραίες μορφές βίας (ληστείες με καλάσνικοφ σε σπίτια, επιθέσεις κουκουλοφόρων, τρομοκρατία κ.λπ.),προσβάλλουν βάναυσα τη δημόσια τάξη, και απαιτούν άμεση νομοθετική και επιχειρησιακή δράση.
Η περιφρόνηση του κράτους δικαίου δημιουργεί έντονο σκεπτικισμό όταν εκδηλώνεται από κοινοβουλευτικό κόμμα, που αρνείται το σεβασμό στο Σύνταγμα (ωστόσο δεν αρνείται την κρατική χρηματοδότησή του), αλλά και από την πνευματική ελίτ των πρυτάνεων, όταν δηλώνει ότι δεν θα εφαρμόσει τον πρόσφατο νόμο –πλαίσιο για τα Πανεπιστήμια.
Το συμπέρασμα που βγαίνει αβίαστα είναι ότι η σημερινή κατάντια της χώρας που πληγώνει τους Έλληνες και δημιουργεί εθνική ταπείνωση, οφείλεται σε μεγάλο βαθμό σε ενέργειες και πρακτικές παράνομες ή ελάχιστα δικαιοκρατικές και ακόμα λιγότερο δημοκρατικές. Η γενικευμένη περιφρόνηση της έννομης τάξης, ο εθισμός στην ανομία και η ατιμωρησία, δεν είναι μόνο παράγοντες εγκληματογένεσης, αλλά και στραγγαλισμού της οικονομικής ζωής του τόπου και όχι μόνον. Αφυδατώνεται παράλληλα η δημοκρατία μας, αφού μειώνεται η προστασία των εννόμων αγαθών του πολίτη, υποβαθμίζεται η ποιότητα της ζωής του και κλονίζεται το αξιακό μας σύστημα.
Η εφαρμογή των νόμων, η πάταξη της διαφθοράς, η διαφάνεια παντού (δη- μόσιος- ιδιωτικός τομέας) είναι ΜΟΝΟΔΡΟΜΟΣ. Γ’ αυτό απαιτείται ανάληψη σειράς δράσεων, όπως:
ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΗΣ ΑΡΧΗΣ ΤΗΣ ΙΣΟΤΗΤΑΣ- ΚΑΤΑΡΓΗΣΗ ΠΡΟΝΟΜΙΩΝ-ΠΑΤΑΞΗ ΦΟΡΟΔΙΑΦΥΓΗΣ-ΑΝΑΛΟΓΙΚΗ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΒΑΡΩΝ
Πρώτη προτεραιότητα είναι η αποκατάσταση του αληθούς νοήματος του άρθρ.4 του Συντάγματος, που αναφέρεται στον σκληρό πυρήνα των ατομικών και κοινωνικών δικαιωμάτων του πολίτη και που μέχρι σήμερα παραβιάζεται κατά σύστημα και κατ’ εξακολούθηση. Στο άρθρ. 4 ορίζεται: «... Οι Έλληνες είναι ίσοι ενώπιον του νόμου... Οι Έλληνες πολίτες συνεισφέρουν χωρίς διακρίσεις στα δημόσια βάρη ανάλογα με τις δυνάμεις του». Ισότητα και κοινωνική δικαιοσύνη σημαίνει άμεση κατάργηση παντός προνομίου και διακριτικής μεταχείρισης που με συντεχνιακή αντίληψη έχει δημιουργηθεί, όπως π.χ. είναι ο Ν. περί ευθύνης Υπουργών, τα προνόμια των Βουλευτών, των δικαστών και άλλων παραγόντων της πολιτικής και οικονομικής ζωής, η εκλογίκευση των αποδοχών θεσμικών παραγόντων κ.λπ.
Να καταστεί εθνική προτεραιότητα η άμεση πάταξη της φοροδιαφυγής, εισφοροδιαφυγής, της φυγής κεφαλαίων στο εξωτερικό, σε φορολογικούς παραδείσους, σε offshore εταιρίες και οπουδήποτε αλλού για φοροδιαφυγή.
Να συμμετέχει το μεγάλο κεφάλαιο στα βάρη, όπως γίνεται στις Η.Π.Α.-Ισπανία κ.α.
ΚΑΘΟΛΙΚΗ ΕΦΑΡΜΟΓΗ ΤΩΝ ΝΟΜΩΝ
Είμαστε η χώρα με τη μεγαλύτερη πολυνομία(« πολυνομία ανομία εστί»), τις περισσότερες ασαφείς ή αμφίσημες διατυπώσεις, τις εξαιρέσεις επί των εξαιρέσεων, τις συχνότερες τροποποιήσεις διατάξεων και την εισαγωγή τοπολογιών σε άσχετα, με το αντικείμενο της ρύθμισης, νομοθετήματα. Όλα αυτά δημιουργούν συγχύσεις και επικαλύψεις, ανασφάλεια, γραφειοκρατία και άλλα μείζονα προβλήματα (πχ. στην ανάπτυξη της επιχειρηματικότητας).Πολύ χειρότερα είναι τα πράγματα στην εφαρμογή των νόμων. Κανείς δεν διδάσκεται από το παράδειγμα του Σωκράτη, που ήπιε το κώνειο για να αποδείξει τον οφειλόμενη σεβασμό στους νόμους. Κατά κανόνα οι νόμοι ψηφίζονται για να μην εφαρμόζονται (πχ νόμοι για τα αυθαίρετα, ο αντικαπνιστικός νόμος κλπ.) Έχει γίνει μεγάλη συζήτηση για τόσα μεγάλα σκάνδαλα που ταλάνισαν και ταλανίζουν το δημόσιο βίο , χωρίς να λογοδοτήσει κανείς.
ΠΑΤΑΞΗ ΔΙΑΦΘΟΡΑΣ -ΔΙΑΠΛΟΚΗΣ / ΔΙΑΦΑΝΕΙΑ ΠΑΝΤΟΥ
Η διαφθορά αντανακλά το βαθμό σήψης μιας κοινωνίας. Η αποκατάσταση της νομιμότητας και η διαφάνεια παντού, είναι καθολικό αίτημα. Η αρχή να γίνει από τη λειτουργία των κομμάτων και των πηγών της χρηματοδότησής τους, των ΜΜΕ, των ΜΗ.ΚΥ.Ο, των νοσοκομείων, των λαθρεμπόρων, των συνδικαλιστικών οργανώσεων, των offshore εταιριών, των ασφαλιστικών ταμείων, των αναδόχων δημοσίων έργων και διαφόρων προμηθευτών του Δημοσίου, των μεσαζόντων, των περιπτώσεων διαγραφής χρεών και γενικώς οπουδήποτε υπάρχει σοβαρή υπόνοια διαφθοράς.
Απαιτείται άμεση κατάργηση της πρόσφατης ρύθμισης στον Π.Κ.( άρθρο 384 ) «το αξιόποινο της κλοπής και της υπεξαίρεσης εξαλείφεται αν ο υπαίτιος με δική του θέληση και πριν ακόμη εξετασθεί με οποιονδήποτε τρόπο για την πράξη του από τις αρχές ικανοποιήσει εντελώς τον ζημιωμένο».
Κανένα σχέδιο σωτηρίας της χώρας δεν θα πετύχει, χωρίς αποκατάσταση της νομιμότητας και της κοινωνικής αδικίας. Τίποτα καλό δεν ευδοκιμεί πάνω στο θεμέλιο της ανομίας και ατιμωρησίας. Η υλοποίηση όσων ενδεικτικά αναφέρθηκαν, πρέπει να γίνει άμεσα. Είναι το ελάχιστο προαπαιτούμενο για την αποκατάσταση της νομικής και ηθικής τάξης, της ισονομίας, της δικαιοσύνης, της αξιοκρατίας, της διαφάνειας και του σεβασμού στον πολίτη.
Κάθε κρίση είναι και μια πρόκληση. Πίσω όμως από κάθε πρόκληση κρύβεται και μια ευκαιρία. Δεν πρέπει οι προκλήσεις να μετατραπούν σε χαμένες ευκαιρίες. Αυτό θα είναι το μεγαλύτερο έγκλημα. Θα είναι κλοπή του μέλλοντος των παιδιών μας. Σκοπός αδιαπραγμάτευτος είναι το κατ’ ευφημισμόν κράτος δικαίου να γίνει και δίκαιο κράτος σε όλες τις εκφάνσεις του.
