* Του Χρήστου Ηλιόπουλου
Πολλοί είναι οι ελληνικής καταγωγής ομογενείς που έχουν γεννηθεί εκτός Ελλάδος, όπως στον Καναδά, στις ΗΠΑ, στην Αυστραλία και σε πολλές άλλες χώρες, που επιθυμούν να αποκτήσουν ελληνικό διαβατήριο. Βασική προϋπόθεση για να συμβεί αυτό είναι να εντοπίσουν σε δήμο στην Ελλάδα την εγγραφή ενός τουλάχιστον εκ των γονέων τους ή του παππού ή της γιαγιάς, καμιά φορά ακόμα και προπάππου ή προγιαγιάς.
Βεβαίως, κάποιος μπορεί να αποκτήσει την ελληνική ιθαγένεια ακόμα κι αν ο Έλλην πρόγονός του δεν έχει γεννηθεί στην Ελλάδα, όπως συμβαίνει με τους Έλληνες που είχαν γεννηθεί στην Τουρκία, (π.χ. Κωνσταντινούπολη, Σμύρνη), στη Μέση Ανατολή, στην Αίγυπτο, στη Ρουμανία κ.λπ., εφόσον συντρέχουν κάποιες προϋποθέσεις.
Κάποιες φορές ο πρόγονος που γεννήθηκε στην Ελλάδα είχε τελέσει εκτός Ελλάδος δεύτερο γάμο. Σ’ αυτήν την περίπτωση η κτήση ελληνικού διαβατηρίου προϋποθέτει την εγγραφή στην Ελλάδα του πρώτου γάμου του προγόνου, αίτηση σε Δικαστήριο στην Ελλάδα για αναγνώριση του διαζυγίου που εκδόθηκε στο εξωτερικό, έκδοση δικαστικής αποφάσεως στην Ελλάδα που να αναγνωρίζει το διαζύγιο που είχε εκδοθεί στο εξωτερικό και ακολούθως την εγγραφή στην Ελλάδα του δεύτερου γάμου που είχε τελεσθεί επίσης στο εξωτερικό.
Για να γίνει αναγνώριση του διαζυγίου στην Ελλάδα χρειάζεται η αλλοδαπή δικαστική απόφαση στην αναλυτική της μορφή, επικυρωμένη από το Προξενείο της Ελλάδος στη χώρα εκδόσεώς της ή με τη σφραγίδα Αποστίλλη (Apostille) εάν είναι από ΗΠΑ, Αυστραλία, Μεγάλη Βρετανία κ.α. Απαιτείται επίσης βεβαίωση (επίσης με Apostille) από το Δικαστήριο του εξωτερικού που εξέδωσε το διαζύγιο ότι η απόφαση είναι τελεσίδικος (final) ή τουλάχιστον να προκύπτει από το κείμενο της αποφάσεως διαζυγίου ότι η απόφαση στο εξωτερικό δεν μπορεί να προσβληθεί πλέον με ένδικα μέσα ή ότι έχει παρέλθει η προθεσμία προσβολής της.
Ο ομογενής που έχει υποβάλει αίτηση να αποκτήσει ελληνικό διαβατήριο δυσανασχετεί όταν βλέπει ότι η υπόθεσή του θα καθυστερήσει περίπου 9 μήνες παραπάνω, επειδή θα χρειασθεί αυτή η δικαστική απόφαση στην Ελλάδα αναγνωρίσεως δεδικασμένου του αλλοδαπού διαζυγίου. Αυτή είναι όμως η διαδικασία που απαιτεί ο νόμος στην Ελλάδα και εφόσον ο δεύτερος γάμος του γονέα ή του παππού ή της γιαγιάς είναι γνωστός από την αρχή μπορεί η διαδικασία ιθαγενείας και αναγνωρίσεως του διαζυγίου να οργανωθούν ταυτοχρόνως για να κερδηθεί χρόνος.
Το εάν ο γάμος που έλαβε χώρα στο εξωτερικό είναι πρώτος, δεύτερος ή τρίτος για εκείνον που παντρεύεται συνήθως αναγράφεται στο ίδιο το πιστοποιητικό του γάμου. Καμιά φορά όμως δεν αναφέρεται, οπότε απαιτείται δήλωση του αιτούντος ότι ο γάμος ήταν ο πρώτος και για τους δύο γονείς του.
* Ο Χρήστος Ηλιόπουλος είναι δικηγόρος παρ’ Αρείω Πάγω, Master of Laws. bm-bioxoi@otenet.gr
