* Του Κώστα Γιαννούλα
Η κρίση, που βιώνει τα τελευταία χρόνια η κοινωνία, ελληνική και παγκόσμια, και οι σκληρές συνέπειες, που τη συνοδεύουν, δεν είναι, δυστυχώς, μόνο οικονομική. Είναι, κυρίως, κρίση θεσμών, κρίση αξιών και γενικότερης αποσύνθεσης.
Επειδή, όμως, οι άνθρωποι ενδιαφέρονται πιο πολύ για τον υλικό ευδαιμονισμό, όποια συζήτηση και όποια μέτρα λαμβάνονται κατά καιρούς, έχουν να κάνουν πρωτίστως με την αντιμετώπιση του οικονομικού προβλήματος, ενώ το άλλο κομμάτι της κρίσης τεχνηέντως υποβαθμίζεται και δεν αντιμετωπίζεται.
Αυταπατώνται, όμως, όσοι πιστεύουν ότι αρκεί η λήψη σκληρών και επώδυνων μέτρων και η πιστή εφαρμογή τους, προκειμένου να απαλλαγούμε οριστικά απ’ την κρίση. Αν δεν ληφθούν μέτρα, που να αντιμετωπίζουν και το άλλο μισό της κρίσης, όσα οικονομικά προγράμματα κι αν προταθούν, όσα δημοψηφίσματα, όσες κυβερνήσεις συνεργασίας, όσες εκλογές και όσες πολιτικές αλλαγές και να γίνουν, αυτή θα συνεχίσει να υπάρχει, ποιος ξέρει μέχρι πότε, παρά τις κατά καιρούς προσωρινές βελτιώσεις των οικονομικών δεικτών και σε πείσμα όλων των οικονομικών και πολιτικών εγκεφάλων, που βάλθηκαν τον τελευταίο καιρό να μας τρελάνουν και να μας ξεκάνουν.
Συνηθίζουμε, βέβαια, σε δύσκολες περιστάσεις να ευχόμαστε «ο Θεός να βάλει το χέρι του». Η ευχή αυτή, όμως, όσες φορές κι αν επαναληφθεί, δεν αρκεί από μόνη της, για να αντιμετωπισθεί η προβληματική κατάσταση με υπερφυσικό τρόπο. Χρειάζεται να μετατρέψουμε την ευχή σε θερμή προσευχή και να καταστήσουμε τη διδασκαλία και το έργο του Χριστού, ο καθένας χωριστά αλλά και όλοι μαζί, οδηγό στη ζωή μας όχι μόνο στα λόγια αλλά και στις πράξεις. Αλλά δεν το κάνουμε.
Γιατί, κακά τα ψέματα, έστω κι αν η συντριπτική πλειοψηφία των Ελλήνων πολιτών δηλώνουμε χριστιανοί Ορθόδοξοι, κατά κανόνα και πλην ελαχίστων εξαιρέσεων είμαστε χριστιανοί γλυκανάλατοι και με αμβλυμένη συνείδηση, αφού σχεδόν όλους μας έχει κατακυριεύσει το πνεύμα του Μαμμωνά και η τρυφηλή ζωή, που αυτός επαγγέλλεται. Και επειδή είναι αδύνατο να υπηρετεί κανείς ταυτόχρονα και με επιτυχία δύο αφεντικά, έχουμε περιθωριοποιήσει τον Αρχηγό της ζωής και τον επικαλούμαστε με τα χείλη, όχι με την καρδιά και μόνο μόνο όταν αντιμετωπίζουμε αδιέξοδα.
Αν, όμως, Τον αποκαταστήσουμε στο βάθρο, που Του ταιριάζει, και καταστήσουμε Αυτόν οδηγό και κέντρο του ενδιαφέροντός μας. Αν έχουμε πάντα πρόχειρα στο μυαλό μας το «πάντα ματαιότης τα ανθρώπινα, όσα ουχ υπάρχει μετά θάνατον», το «πλούσιοι επτώχευσαν και επείνασαν, οι δε εκζητούντες τον Κύριον, ουκ ελαττωθήσονται παντός αγαθού» και εξοβελίσουμε απ’ τη ζωή μας την πλεονεξία, που συμπεριλαμβάνεται στη λίστα των θανάσιμων αμαρτημάτων.
Αν καθοδηγούν τις πράξεις μας το «αγαπάτε αλλήλους αλλά και τους εχθρούς ημών», και το να δίνει κανείς με τη θέλησή του στο δίπλανό του τον ένα χιτώνα, όταν έχει δύο και ο διπλανός κανένα.
Αν ασπαθούμε, κοντολογίς, και εφαρμόσουμε στην πράξη τη βιοθεωρία του χριστιανισμού, αξεπέραστη και αναλλοίωτη ανά τους αιώνες, περί ισότητας όλων των ανθρώπων, περί κοινωνικής δικαιοσύνης, περί δικαιώματος και υποχρέωσης όλων στην εργασία, τότε και μόνον τότε είναι δυνατόν, κατά την άποψή μου, να έλθουν επί μονίμου βάσεως καλύτερες μέρες και στον οικονομικό και στον ηθικοπνευματικό τομέα.
Το γεγονός, μάλιστα, ότι στο ισχύον κοινοβουλευτικό μας σύστημα σχεδόν όλα τα πολιτικά κόμματα διαθέτουν αρχηγούς αλλά και πλειοψηφίες οπαδών, συντριπτικές ή σχετικές, με αρχηγούς και οπαδούς χριστιανούς Ορθόδοξους κατά το θρήσκευμα, έστω και γλυκανάλατους, αυτό διευκολύνει περισσότερο τον επιδιωκόμενο σκοπό. Άλλωστε την όποια υπάρχουσα σήμερα κοινωνική συνοχή την οφείλουμε κυρίως και εν πολλοίς στα χριστιανικά μας ιδεώδη.
Τη στιγμή, λοιπόν, που χωρίς Χριστό ο υπαρκτός σοσιαλισμός ως οικονομικό μοντέλο απέτυχε και κατέρρευσε, που ο φιλελευθερισμός και κυρίως ο νεοφιλελευθερισμός τα έκανε και τα κάνει μαντάρα και ο σοσιαλισμός κατάντησε βαρβαρότητα, άλλη λύση κατά την άποψή μου δεν υπάρχει.
Δεν είμαι, βέβαια, αιθεροβάμων ούτε τρέφω αυταπάτες ότι θα συμφωνήσουν πολλοί με τις απόψεις μου, ιδιαίτερα αυτοί που πιστεύουν στην ταξική κοινωνία και στην πάλη των τάξεων. Έχω, άλλωστε, πλήρη συναίσθηση ο ίδιος ότι οι σκέψεις μου αυτές αγγίζουν τα όρια της ουτοπίας. Εν τούτοις, έτσι όπως έχουν διαμορφωθεί τα κοινωνικοπολιτικά πράγματα είναι προτιμότερο να ζει κανείς με όνειρα και να παλεύει για ουτοπίες, έστω, και να ελπίζει, παρά να ζει ως ζωντανός νεκρός μέσα σ΄ ένα τέλμα αβεβαιότητας και απαισιοδοξίας χωρίς προοπτική για το μέλλον το δικό του αλλά, κυρίως, των παιδιών του.
