* Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)
Η τρομοκρατία συνεχίζει να αποτελεί σοβαρό εμπόδιο για τις κυβερνήσεις διεθνώς, καθώς σε πολλά μέρη του κόσμου αρκετές είναι οι ενέργειες που σημειώθηκαν το προηγούμενο έτος, με νεκρούς και τραυματίες. Η συνέχιση των επιθέσεων στην Ευρώπη δείχνει ότι τα όποια «αντιτρομοκρατικά σχέδια» όχι απλά δεν επίλυσαν το πρόβλημα αλλά στην καλύτερη περίπτωση το συντήρησαν. Βέβαια, η εξάλειψη ενός τέτοιου φαινομένου που συνεχίζει να ταλανίζει τον πλανήτη, δεν είναι καθόλου εύκολη υπόθεση, παρά την αυστηρή νομοθεσία και τις όποιες προσπάθειες μετατροπής της Ευρώπης σε φρούριο. Σχεδόν δέκα χρόνια, λοιπόν, μετά την 11η Σεπτεμβρίου, ημέρα αναγγελίας του νέου αντιτρομοκρατικού δόγματος, η τρομοκρατία εξακολουθεί να αποτελεί σοβαρή απειλή για την ΕΕ και τους πολίτες», δήλωσε ο διευθυντής της Europol, Rob Wainwright, καταθέτοντας στο Ευρωκοινοβούλιο πριν από λίγο καιρό στοιχεία για την τρομοκρατία. Επισήμανε τη στενή σχέση τρομοκρατίας, οργανωμένου εγκλήματος, εμπορίου ναρκωτικών και την αυξανόμενη χρήση του ίντερνετ για τη στρατολόγηση τρομοκρατών. Προσέθεσε πάντως ότι το 2010 σημαδεύθηκε από αισθητή μείωση των επιθέσεων και περισσότερες συλλήψεις υπόπτων. Για τον κ. Wainwright, η τρομοκρατία στην Ευρώπη μοιάζει περισσότερο με μωσαϊκό που συνθέτουν οι αποσχιστικές οργανώσεις και οι ισλαμιστές, «τάσεις» που βρίσκονται πίσω από τη μεγάλη πλειοψηφία των 249 καταγεγραμμένων τρομοκρατικών επιθέσεων του 2010. Από τις επιθέσεις αυτές, που συνολικά άφησαν πίσω τους επτά νεκρούς και δεκάδες τραυματίες, οι τρεις (δύο στη Σουηδία και μία στη Δανία) αποδίδονται σε ισλαμιστικές οργανώσεις. Συγκεκριμένα, εντός του 2010 έγιναν 249 τρομοκρατικές επιθέσεις σε 9 κράτη μέλη ή 50% λιγότερες σε σχέση με το 2009. Τουλάχιστον 7 ήταν οι νεκροί από τις επιθέσεις αυτές, και δεκάδες οι τραυματίες. Οι συλλήψεις υπόπτων για τρομοκρατική δράση έφτασαν τις 611, εκ των οποίων οι 219 ήταν μόνο στην Γαλλία, και 118 στην Ισπανία. Σε κάθε περίπτωση, ο συνολικός αριθμός των επιθέσεων ήταν σημαντικά μειωμένος σε σχέση με το 2009, κυρίως λόγω της σημαντικής μείωσης της δράσης της ΕΤΑ, δήλωσε ο διευθυντής της Europol, προσθέτοντας όμως ότι «ακόμα και αν ο συνολικός αριθμός είναι μικρότερος η απειλή παραμένει μεγάλη». Όπως βλέπουμε λοιπόν, η τρομοκρατία συνεχίζει να τρομοκρατεί τους διώκτες της. Και μιλάμε για ένα φαινόμενο που πηγάζει από την κοινωνική αδικία μέχρι τον θρησκευτικό φανατισμό. Από τις κοινωνικές ανισότητες, μέχρι τη διεκδίκηση δικαιωμάτων με βίαιο τρόπο, δικαιώματα που θα μπορούσαν να είχαν απαιτηθεί με τελείως διαφορετικούς τρόπους. Η τρομοκρατία όμως πάντα έχει τις αιτίες της. Που συνήθως δεν μπορούν να αναλυθούν μετά την όποια τρομοκρατική πράξη. Πόσο όμως συμβάλλουν οι νέες τεχνολογίες στην κατακόρυφη αύξησή της; Με ποιο τρόπο το διαδίκτυο υποβοηθά στην διάδοση ακραίων απόψεων και διευκολύνει την στρατολόγηση νέων τρομοκρατών; Σύμφωνα με τον κ. Wainwright, το ίντερνετ και τα μέσα κοινωνικής δικτύωσης μετατρέπονται σταδιακά σε κρίσιμη υποδομή για τους τρομοκράτες που «επιδεικνύουν αυξανόμενο επαγγελματισμό στη χρήση του» για προπαγάνδα και στρατολόγηση, ενώ αντίστοιχη δραστηριότητα έχουν αρχίσει να αναπτύσσουν ακροδεξιές οργανώσεις. Προειδοποίησε, μάλιστα, ότι η οικονομική κρίση εντείνει τις πολιτικές εντάσεις σε αριθμό κρατών μελών και τροφοδοτεί την τρομοκρατία και τον εξτρεμισμό. Να και άλλη μια αιτία εμφάνισης τρομοκρατικών οργανώσεων. Η οικονομική κρίση. Θα μπορούσε να πει κανείς ότι η όποια οικονομική κρίση αποτελεί το δεκανίκι της τρομοκρατίας, μια ακόμη αφορμή για να πάρουν κάποιοι τα όπλα και να χτυπούν εκεί που νομίζουν. Τα αίτια λοιπόν είναι πολλά και διάφορα. Το μόνο σίγουρο όμως είναι ότι η τρομοκρατία ποτέ και πουθενά δεν επιλύνει κανένα πρόβλημα. Τουναντίον το περιπλέκει. Και ειδικά όταν σε αυτήν εμπλέκονται ενίοτε και μυστικές υπηρεσίες για πολλούς και διάφορους λόγους που εξυπηρετούν κυρίως την επίσημη εξουσία. Όταν η τρομοκρατία γίνεται το άλλοθι επιβολής καταπιεστικών πολιτικών μετά την κάθε έκρηξη, που δεν είναι και λίγες οι φορές που αφήνει πίσω της αθώα θύματα.