Μόλις το καλοκαίρι έχει τελειώσει και οι περισσότεροι έχουν επιστρέψει στις δουλειές τους εκτός από τους εκπαιδευτικούς-δημόσιους υπαλλήλους που ακόμα το κράτος τους πληρώνει για να κάθονται. Ωστόσο, μια άλλη ομάδα εκπαιδευτικών αυτή των φροντιστών βρίσκονται σε αναμμένα κάρβουνα μετά από την περιπετειώδη χρονιά που προηγήθηκε. Μέσα σε αυτό το κλίμα τα μολύβια τους παίρνουν φωτιά, για να προετοιμάσουν άλλη μία γενιά μαθητών για τις πανελλήνιες. Αχ μοιραίο λάθος ! είπα πανελλήνιες (ισοδυναμεί με λέξεις όπως τρόμος, πανικός και φόβος) μια απαγορευμένη λέξη, αφού είναι η μοναδική λέξη που λούζει κρύο ιδρώτα και βγάζει φλύκταινες σε όλες τις κοινωνικές τάξεις (συμβαίνει και στις καλύτερες οικογένειες). Η πλειοψηφία των Ελλήνων έχει συνδέσει το σχολείο με αυτή τη λέξη που προκαλεί αναμνήσεις όπως άγχος, πλήξη, ατελείωτες ώρες μελέτης, κλείσιμο στο σπίτι και άλλες τέτοιες κακές εμπειρίες. Μάλλον όμως κάνουν λάθος, αφού οι πανελλήνιες έχουν να προσφέρουν και αναμνήσεις όπως η πενθήμερη που είναι μία από τις πιο συναρπαστικές εμπειρίες. Ας κάνουμε λοιπόν μια προσπάθεια να δούμε τις πανελλήνιες... με άλλο μάτι. Ξεκινώντας, δεν ξέρω αν ισχύει, αλλά όλοι λένε «η καλή μέρα από το πρωί φαίνεται». Το πρωινό ξύπνημα (δυστυχώς το καφεδάκι στη σχολική αυλή αρχίζει πολύ πρωί) έρχεται με την καλοσυνάτη φωνή της μαμάς και όχι με το άθλιο ξυπνητήρι φέτος και το γάλα είναι ήδη στην κούπα ζεστό. Καθώς πλησιάζεις στην τουαλέτα η ουρά εξαφανίζεται (σίγουρα σε βλέπουν σαν να έχεις 40 βαθμούς πυρετό), έπειτα ντύσιμο και μεταφορά στο σχολείο με το αυτοκίνητο καθημερινά (ζήτω! τέρμα το περπάτημα). Έπειτα, ακολουθεί μία 7ωρη συζήτηση στο σχολείο με ποικίλα θέματα (ορισμένες φορές περιλαμβάνει και τη χρήση του σχολικού βιβλίου) και μετά ξανά πάλι πίσω. Το μεσημεριανό φαγητό έτοιμο, στο πιάτο, σε περιμένει, το μόνο που λείπει είναι να καθίσεις στην καρέκλα (η χαρά του παιδιού, κρέας, πατάτες, μακαρόνια, τέρμα τα όσπρια και οι σούπες). Στη συνέχεια, έπεται μελέτη στο σπίτι και παρακολούθηση μαθημάτων στο φροντιστήριο. Επιστρέφεις σπίτι και ξανά έτοιμο, ζεστό φαγητό. Έτσι εξηγείται γιατί όλοι παίρνουν κιλά στις πανελλήνιες (ακινησία και επιπλέον το φαγητό της μαμάς). Η συνέχεια είναι ευνόητη με διάβασμα ακόμα και όταν το ρολόι ξεπεράσει κατά πολύ τα μεσάνυχτα. Τέλος, ξαπλώνεις στο κρεβάτι και μεταφέρεσαι αυτόματα σε παραλίες, «μαγικά» πάρκα, γήπεδα ή ακόμα και σε άλλες χώρες. Αναζητώντας τα οφέλη των πανελληνίων έρχεται ο Σερ Φράνσις Μπέικον λέγοντας πως «η γνώση είναι δύναμη». Άρα, στις πανελλήνιες ο υποψήφιος αποκτά υπερφυσικές δυνάμεις. Τύποι, μεθοδολογίες, ορισμοί, χρονολογίες, ρήματα, χημικές ενώσεις στροβιλίζουν το μυαλό του υποψηφίου και τον μετατρέπουν σε υπέρ-ήρωα. Οι επιστημονικές γνώσεις τον φέρνουν σε επαφή με την επιστήμη και την έρευνα και σίγουρα θα τον βοηθήσουν ακόμα και στις καθημερινές του συνήθειες (επιτέλους θα σταματήσει να γεμίζει τέρμα το γυάλινο μπουκάλι και να το βάζει στην κατάψυξη, αφού ξέρει ότι αυτό θα σπάσει λόγω διαστολής του νερού). Επιπρόσθετα, η επαφή με τα ιστορικά γεγονότα θα τον αποτρέψει από επαναλήψεις σε λάθη που ήδη έγιναν στο παρελθόν, η γνώση της αρχαίας ελληνικής γλώσσας θα αναβαθμίσει την ποιότητά του και τα λογοτεχνικά κείμενα θα διεγείρουν πολλά συναισθήματά του. Το σημαντικότερο όμως όφελος για τον υποψήφιο είναι η επαφή με το γραπτό λόγο. Σε καμία άλλη τάξη ο υποψήφιος δεν χρησιμοποιεί και αποκωδικοποιεί σε τόσο μεγάλο βαθμό το γραπτό λόγο. Η αποκωδικοποίηση της γραφής επιτρέπει στον υποψήφιο να βρίσκεται σε εγρήγορση και ετοιμότητα, ενώ η χρήση της εμπλουτίζει το λεξιλόγιό του και συμβάλλει στην έκφραση της άποψης, των αντιλήψεων και ιδεολογιών του. Επιτέλους, σε ηλικία 17 ετών εκφράζεται... εκφράζεται επίσημα χρησιμοποιώντας σωστά την ελληνική γλώσσα (τέρμα πια τα «τι κάνς και τι φτιάνς' και τα γνωστά φωνήεντα α, ε, ου ανάμεσα στις λέξεις). Αν λοιπόν, ξεπεράσουμε την παιδεία που αποκτά ερχόμαστε αντιμέτωποι με τις συνήθειες που υιοθετεί. Ανεξαρτησία και ελευθερία από τη σκλαβιά της τηλεόρασης και του κινητού και από τον εθισμό των video games και του facebook. Αδιαφορεί για τον αν η κοπέλα του διπλανού θρανίου τα έφτιαξε με το γόη της τάξης, αν χώρισε η Μενεγάκη και αν βγήκε το pro της φετινής χρονιάς με τις νέες μεταγραφές. Στο κλίμα αυτό, η λέξη πανελλήνιες δεν γεννά πλέον τις λέξεις τρόμος, πανικός και φόβος αλλά τις λέξεις υγεία, γαλήνη και ηρεμία. Οι πανελλήνιες απελευθερώνουν τον υποψήφιο από τα δεσμά των μέσων και την αιχμαλωσία της τεχνολογίας και ο ίδιος μέσα σε λίγους μήνες καταφέρνει να αποβάλλει τις κακές συνήθειες που τόσο χρόνια είχαν πολιορκήσει τη ζωή του. Είναι πλέον νικητής, τα κατάφερε, είναι ελεύθερος... Επομένως, κάποιος που βίωσε τις πανελλήνιες σαν ένα θεσμό που μόνο οφέλη μπορεί να αποκομίσει από αυτόν εννοείται πως θα επιδιώκει να βιώσει ξανά την ίδια εμπειρία (μακάρι να μην διαρκούσε ένα χρόνο). Αυτό συμβαίνει γιατί είδε αυτό το θεσμό με διαφορετική οπτική γωνία από τους άλλους και οι αναμνήσεις που έχει από αυτόν είναι το ζεστό φαγητό στο πιάτο, το πλούσιο επιστημονικό κέρδος και η αίσθηση της ελευθερίας από τη σημερινή Χάρυβδη (εννοώντας το άσχημο πρόσωπο της τεχνολογίας). Οι πανελλήνιες είναι μια ανεπανάληπτη εμπειρία, ένα παιχνίδι, μια διαφορετική βόλτα στα μονοπάτια της γνώσης. Οσον αφορά αυτούς που δεν κατάφεραν να πετύχουν το στόχο τους (γιατί έκαναν αριθμητικό λάθος ή γιατί ο φιλόλογος τους αδίκησε στην έκθεση) και ως συνέπεια έχουν αρνητική άποψη για τις πανελλήνιες, ας μην ξεχνούν αυτό που τους δίδαξε ο Καβάφης στην Ιθάκη, δηλαδή πως αυτό που μετράει είναι το ταξίδι, η διαδρομή, η πορεία προς το στόχο και όχι ο στόχος και ο προορισμός.
Χριστίνα Γιαννούλα
μαθήτρια ΓΕΛ Τυρνάβου 17 ετών
