Οι αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής της Ευρωζώνης πανηγυρίστηκαν δεόντως από την κυβέρνηση Παπανδρέου, ως μια ανάσα για την ελληνική οικονομία και ως εγγύηση της Ευρώπης έναντι της Ελλάδος, αν και οι περισσότεροι αναλυτές και η αριστερή αντιπολίτευση (με έμμεσο δε τρόπο ακόμη και η Ν.Δ.) εκτίμησαν τη σημειωθείσα εξέλιξη και το νέο δανεισμό της χώρας, ως ελεγχόμενη (ή κατ’ άλλους επιλεκτική) χρεοκοπία.
Στην πανηγυρική δε κυβερνητική λογική ο ισχυρός ανήρ της κυβερνήσεως, αντιπρόεδρός της και υπουργός των Οικονομικών Ευ. Βενιζέλος (ο οποίος, όπως όλα δείχνουν, καθίσταται σταδιακώς προνομιακός συνομιλητής τόσο του Βερολίνου, όσο και της Ουάσιγκτον) έσπευσε να επισημάνει πως οι αποφάσεις των Βρυξελλών σημαίνουν ουσιαστικώς ότι «μπήκε επιτέλους πάτος στο βαρέλι του ελληνικού χρέους».
Την ίδια στιγμή, η θριαμβολογία του Ευ. Βενιζέλου ότι «μπήκε πάτος στο βαρέλι» του ελληνικού χρέους δεν εδράζεται στην πραγματικότητα, καθώς δεν είναι εύκολο να εξαφανιστεί το δημοσιονομικό έλλειμμα, το οποίο οδηγεί σε πρόσθετους δανεισμούς, αλλά και σε νέες υποχρεώσεις.
Άλλωστε, οι στόχοι του τρέχοντος προϋπολογισμού δεν είναι υλοποιήσιμοι, καθώς υπάρχει υστέρηση στα φορολογικά έσοδα (φτάνει σε πολλά δισ. ευρώ), υστέρηση που οφείλεται στην ουσιαστική κατάρρευση του φοροεισπρακτικού μηχανισμού, αλλά και στην ενίσχυση των φαινομένων υφέσεως, που επιτείνεται από την ακολουθούμενη πολιτική άγριας λιτότητας.
Ωστόσο, παρά τους εν λόγω πανηγυρισμούς (με την ταυτόχρονη αποφυγή, εκ μέρους της κυβερνήσεως και του πρωθυπουργού, οποιασδήποτε ουσιώδους διευκρινίσεως επί των σκοτεινών – σύμφωνα με τον αρχηγό της ΝΔ Α. Σαμαρά – σημείων της αποφάσεως) την επαύριον των αποφάσεων των Βρυξελλών:
-Ο Λορέντζο Σμάγκι (μέλος του εκτελεστικού συμβουλίου της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας) τόνισε ότι «δεν θα πρέπει να ενεργούμε κατά τρόπο που η συμφωνία αυτή για την Ελλάδα να παρουσιάζεται ως δώρο»
-Ο οίκος αξιολογήσεως πιστοληπτικής ικανότητας Moody's υποβάθμισε κατά τρεις μονάδες το μακροπρόθεσμο χρέος της Ελλάδας, θέτοντάς το σε καθεστώς «υψηλού κινδύνου χρεοκοπίας» και εκτιμώντας ότι η χώρα δεν θα είναι σε θέση να καταβάλει στο ακέραιο τις υποχρεώσεις της απέναντι στους ιδιώτες πιστωτές. Ακόμη ο έτερος οίκος Standard & Poor’s (S&P) έκανε την ίδια εκτίμηση, θεωρώντας μάλιστα ότι τα σχέδια που προτείνονται, από τις αποφάσεις της Συνόδου Κορυφής, για την αντιμετώπιση της κρίσης χρέους της Ελλάδας, επί της ουσίας αντιστοιχούν σε καθεστώς επιλεκτικής χρεοκοπίας. Στέλεχος δε του ιδίου Οίκου εξέφρασε την εκτίμηση ότι «δεν θα μας εξέπληττε, αν μια δεύτερη αναδιάρθρωση του ελληνικού χρέους, εξεταζόταν τα επόμενα ένα-δύο χρόνια» και
-Ο Γερμανός υπουργός των Οικονομικών Βόλφγκανγκ Σόιμπλε, τόνισε πως για να προχωρήσει η ολοκλήρωση της Ευρώπης, «θα πρέπει τα κράτη - μέλη που δέχονται βοήθεια να παραχωρούν ως αντάλλαγμα μέρος της εθνικής τους κυριαρχίας στις Βρυξέλλες», λέγοντας ότι πρόκειται για επιλογή «σε κάθε περίπτωση καλύτερη, από το να εκδιωχθούν υπερχρεωμένα κράτη από την Ευρωζώνη».
Πίσω στο 19ο αιώνα…
Οι αποφάσεις των ηγετών της Ευρωζώνης (με τη συναίνεση του Βερολίνου, που συνεχίζει να κερδίζει από τις εν λόγω αποφάσεις, να εισέρχεται δυναμικά στο παιγνίδι της εκποιήσεως των ελληνικών «ασημικών» και φυσικά να ενδυναμώνει τον ηγεμονικό του ρόλο στην Ευρώπη και τον κόσμο - «Deutschland uber alles», αλά Μέρκελ) σημαίνουν, σύμφωνα με τον καθηγητή Κώστα Βεργόπουλο ότι «στην ελληνική κατάσταση πειραματίζεται σήμερα ολόκληρη η Ευρώπη, για τη δυνατότητα εγκατάστασης ενός συστήματος διά βίου ειλωτείας για τους εργαζόμενους: Δηλαδή, να εργάζονται αποκλειστικά και μόνο για τους δανειστές τους. Στις αρχές του 21ου αιώνα η ανθρωπότητα επιστρέφει στην εποχή του τέλους του 19ου αιώνα».
«Το Μνημόνιο (προφανώς δε και το Μεσοπρόθεσμο πρόγραμμα) όχι μόνο δεν είναι μονόδρομος, αλλά δεν είναι ούτε καν δρόμος, εφόσον δεν βελτιώνει την κατάσταση του οφειλέτη, αλλά την επιδεινώνει από κάθε πλευρά. Εκτινάσσει το χρέος στα ύψη, ενώ ταυτόχρονα συρρικνώνει το εθνικό εισόδημα, με το οποίο πλέον αποπληρώνεται το χρέος. Θα έπρεπε να γίνεται το αντίθετο, δηλαδή να αυξάνεται το εισόδημα και να μειώνεται το χρέος, ώστε αυτό να θεωρηθεί επιτέλους βιώσιμο και διαχειρίσιμο», τονίζει ο Κώστας Βεργόπουλος και πιστεύει πως «η ευρωπαϊκή οικονομία εξωθείται σε ύφεση και εξάρθρωση του τρόπου ζωής που είχε κατακτήσει μεταπολεμικά».
Άλλωστε, η λύση που αποφασίστηκε στις Βρυξέλλες δεν λύνει το ελληνικό πρόβλημα, καθώς το «κούρεμα» κατά 26 δισ. ευρώ ενός χρέους περί τα 400 δισ. ευρώ, δεν κάνει το χρέος βιώσιμο.
Αυτό που σημαίνει η «λύση» είναι πως μέχρι το 2020 δεν θα πληρώνουμε τις δόσεις των δανείων, δηλαδή δεν θα είμαστε αναγκασμένοι να τρέχουμε στις αγορές και να μας εκβιάζουν οι κερδοσκόποι, αλλά θα καταβάλουμε μόνο τους τόκους (με τη μείωση του επιτοκίου υπολογίζονται γύρω στα 10 με 12 δισ. ευρώ, από 17 δισ. που ανέρχονταν).
Με απλά, όμως, λόγια αυτό σημαίνει πως εξασφαλίστηκαν οι δανειστές ότι θα πάρουν τα χρήματά τους, μαζί με τους τόκους κι έτσι ο ελληνικός λαός θα πληρώνει για νέα δάνεια και χρέη για τα επόμενα τουλάχιστον 30 χρόνια, χωρίς βέβαια να υπολογίζει κανείς τα επιπλέον χρωστούμενα, που θα προκύψουν όταν το κράτος ξαναβγεί στις αγορές για νέους δανεισμούς.
Κανένα δώρο…
Είναι εμφανές (το είπε ο κ. Σμάγκι) ότι η Ευρωπαίοι «εταίροι» δεν έκαναν κανένα δώρο στην Ελλάδα. Την Ελλάδα (η οποία σύμφωνα με τους «Financial Times», «παρατηρούσε από τα παρασκήνια, καθώς απέτυχε να προσέλθει στις διαπραγματεύσεις με μια δική της πρόταση») οι Ευρωπαίοι προσπάθησαν να διασώσουν, έστω για την παρούσα φάση, αλλά και την ίδια την Ευρώπη, καθώς γνωρίζουν (όπως το γνωρίζουν και το φοβούνται και οι αμερικανοί) ότι αν καταρρεύσει η Ελλάδα θα τους παρασύρει όλους.
Ωστόσο, γνωρίζουν πως το πρόβλημα δεν είναι μόνο της Ελλάδος, αλλά και άλλων υπερχρεωμένων χωρών και προς τούτο (δήθεν αποτρεπτικά) έσπευσαν να δηλώσουν πως η αντιμετώπιση του ελληνικού προβλήματος, με τον τρόπο που αποφασίστηκε, αποτελεί ξεχωριστή και μοναδική περίπτωση.
Αυτό, με τη σειρά του σημαίνει έμμεση, αλλά σαφή παραδοχή ότι το πρόβλημα παραμένει. Άλλωστε, είναι τέτοιο το βάθος της κρίσεως (όλοι ομιλούν για συστημική κρίση) που διαπιστώνουμε ότι έχει επεκταθεί σε μεγάλες καπιταλιστικές οικονομίες της Ευρωζώνης, οι οποίες καταγράφουν ταυτόχρονα υψηλό δημόσιο χρέος, όπως η Ιταλία.
Οι περισσότεροι αναλυτές πιστεύουν πως οι πάσης φύσεως ενδοκαπιταλιστικοί συμβιβασμοί ξεπερνιούνται διαρκώς από τα δεδομένα, τα οποία αντικειμενικά γεννά η ίδια η κρίση και όσο κι αν γίνεται προσπάθεια διαχειρίσεως της κρίσεως, δηλαδή να επιμεριστεί με συντεταγμένο τρόπο η ζημιά από την ελεγχόμενη καταστροφή κεφαλαίου, δεν πρέπει να λησμονούμε πως υπάρχει υπερσυσσώρευση κεφαλαίου και κυρίως άναρχη υπερπαραγωγή προϊόντων.
Για το λόγο αυτό αποφασίζονται συνεχώς μέτρα και ρυθμίσεις, ώστε αφενός μεν να καθίσταται φθηνότερη η εργατική δύναμη και αφετέρου ακόμη και στρατηγικοί τομείς του δημοσίου παραδίδονται (εκποιούνται) σε ιδιωτικά κεφάλαια, με στόχο να δημιουργηθούν πιο αποδοτικοί όροι στην αναπαραγωγή του κεφαλαίου.
Εν προκειμένω δε είναι τυχαίο πως τα δάνεια για την Ελλάδα χορηγούνται με υποθήκη περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου, ώστε, σε περίπτωση που το Ελληνικό Δημόσιο δηλώσει αδυναμία εξυπηρετήσεως των δανείων, τότε οι πιστωτές να μπορούν να κατασχέσουν περιουσιακά στοιχεία του Δημοσίου.
Και νέα μέτρα…
Παρά ταύτα, ουδείς στην κυβέρνηση έχει ανοίξει τα χαρτιά του για τις συγκεκριμένες επιπτώσεις που θα έχουν για την κοινωνία οι αποφάσεις των Βρυξελλών, γεγονός που, σε συνδυασμό με την αδυναμία εισπράξεως των προβλεπομένων από τον προϋπολογισμό εσόδων, προοιωνίζεται νέα μέτρα σε βάρος της κοινωνίας και των εργαζομένων.
Η κυβέρνηση έχει δεσμευθεί έναντι των Βρυξελλών ότι θα τηρήσει τις δεσμεύσεις της έναντι των πιστωτών της χώρας και ως εκ τούτου καλείται να αποδείξει ότι είναι ικανή να φέρει σε πέρας τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει.
Κύριος στόχος είναι να μην παράγονται ελλείμματα και οι προϋπολογισμοί να είναι ισοσκελισμένοι, καθώς μάλιστα από το 2013 θα ισχύει η ρύθμιση ότι το έλλειμμα θα πρέπει να είναι κάτω από το 3%.
Όμως, μέχρι στιγμής, δεν έχει αποδειχθεί ικανή ούτε καν να διαχειριστεί το πρόβλημα, αλλά συνεχώς καταφεύγει σε νέα μέτρα, που επιδεινώνουν την κατάσταση και βαθαίνουν την ύφεση.
Ορισμένοι αναλυτές, διαβάζοντας και τις έρευνες της κοινής γνώμης υποστηρίζουν πως η κυβέρνηση (ιδιαίτερα αν καταφύγει σε νέα μέτρα άγριας λιτότητας) δεν αποκλείεται να μην μπορέσει να αντέξει και ή να ζητήσει, εκ νέου συνεργασία από την ΝΔ (κάτι που μοιάζει ιδιαιτέρως δύσκολο, καθώς οι σχέσεις με την αξιωματική αντιπολίτευση είναι ιδιαίτερα πολωμένες) ή να πάει σε εκλογές.
Το ΠΑΣΟΚ συρρικνώνεται συνεχώς κι αυτή η τάση δεν σταμάτησε με τον πρόσφατο ανασχηματισμό και δεν φαίνεται πως θα σταματήσει με την απόφαση των Βρυξελλών.
Δεν είναι δε τυχαίο πως υπουργοί και κυβερνητικοί βουλευτές δεν μπορούν ούτε καν να μιλήσουν σε κάποια κομματική εκδήλωση, χωρίς να προκληθούν συγκεντρώσεις πολιτών και έντονες αποδοκιμασίες και αυτό σημαίνει πως ο Γιώργος Α. Παπανδρέου δυσκολεύεται να κυβερνήσει.
Τα πράγματα θα χειροτερέψουν μετά το τέλος του θέρους, όταν ο λαός θα γυρίσει από τις θερινές διακοπές και θα βρεθεί αντιμέτωπος με τη συρρίκνωση εισοδήματός του, λόγω κατ’ αρχήν της εφαρμογής των μέτρων του Μεσοπρόθεσμου Προγράμματος.
Ως εκ τούτου ασφαλείς προβλέψεις για τις πολιτικές εξελίξεις δεν υπάρχουν, αλλά εκτιμάται βασίμως πως οι πρόωρες εκλογές ίσως να βρεθούν προ των πυλών.
