Του Φίλιππου Ζάχαρη (phil.zaharis@gmail.com)
Πολλές και διαφορετικές οι δηλώσεις που γίνονται τώρα τελευταία, από τη μια στιγμή στην άλλη. Ως τώρα η υπόθεση «χρεοκοπία» δεν προφερόταν καν από τα χείλη των μελών της κυβέρνησης αλλά με σύνεση - ο πρωθυπουργός ιδίως – προσπαθούσε να πείσει τους πολίτες ότι μιλούμε μόνο για κάποια «δανεικά» και όχι για τίποτε άλλο.
Σιγά – σιγά όμως, με τον καιρό τα δεδομένα αλλάζουν και η λέξη «χρεοκοπία», με οποιαδήποτε μορφή έρχεται στο προσκήνιο για προφανείς λόγους. Οι πολίτες μάλλον θα πρέπει να αρχίσουν να ψυλλιάζονται πως κάτι συμβαίνει και απλά δεν τους το λένε.
Ο υπουργός Οικονομικών, Ευάγγελος Βενιζέλος, έκανε την εμφάνισή του και αναφέρθηκε στην εν λόγω επίμαχη λέξη, τονίζοντας τα εξής: «Η λέξη «επιλεκτική χρεοκοπία» τρομάζει χωρίς λόγο. Δεν είναι πραγματική χρεοκοπία, δεν είναι πραγματικό οικονομικό γεγονός. Είναι αξιολόγηση των τριών οίκων αξιολόγησης στα ομόλογα. Εάν είμαστε ψύχραιμοι, συνετοί και έχουμε σχέδιο να εφαρμόσουμε, μπορούμε να αξιοποιήσουμε τα πάντα προς όφελός μας. Όλα γίνονται για να δοθεί μια λύση και διέξοδος».
Ο πολίτης όμως αρχίζει και ανησυχεί, με δεδομένο ότι πέρα από τους οίκους αξιολόγησης, πολλοί επώνυμοι οικονομικοί αναλυτές έχουν από καιρό προειδοποιήσει ότι η Ελλάδα έχει ήδη χρεοκοπήσει. Λέτε κάποια στιγμή να ανακοινώσουν μέσα σε μια μέρα ότι έχουμε χρεοκοπήσει και να μας επισημάνουν ότι «δεν είναι και σπουδαίο πράγμα, πως δεν πρέπει να μας τρομάζει;» Όλα να τα περιμένουμε εδώ που έχουμε φτάσει.
Προς το παρόν έχουμε ανακοίνωση περί «επιλεκτικής χρεοκοπίας», που δεν πρέπει, λέει να μας ανησυχεί. Την ίδια στιγμή που ο κ. Βενιζέλος έκανε αυτές τις δηλώσεις, ο πρωθυπουργός στο Υπουργικό Συμβούλιο έμενε πιστός στις απόψεις του λέγοντας πως πέρα από τις όποιες ευθύνες, το πρόβλημα εστιάζεται στο ίδιο το ευρώ: «Εξαρχής, υποστηρίξαμε ότι η κρίση που έπληξε την Ελλάδα οφείλεται μεν σε σοβαρά δικά μας σφάλματα και χρόνιες αδυναμίες, αλλά ήταν και είναι παράλληλα μια κρίση που αφορά στο ίδιο το ευρώ. Διαφορετικοί όροι δανεισμού σε μια ζώνη κοινού νομίσματος, έλλειψη συστηματικών ελέγχων, διαφορετικό επίπεδο ανταγωνιστικότητας αλλά και υποδομών. Και αυτά μαζί σε μια παγκόσμια οικονομία και αγορές που μας αντιμετωπίζουν με φόβο ή και κερδοσκοπικές διαθέσεις. Με οίκους αξιολόγησης που ξεπερνούν τις δικαιοδοσίες και την ισχύ των εθνικών μας κοινοβουλίων.
Εξαιτίας της προηγούμενης αναξιοπιστίας της χώρας μας, πολλοί θεωρούσαν στην αρχή πως αυτή η επιχειρηματολογία μας ήταν ένα είδος άλλοθι, μια υπεκφυγή, για να αποφύγουμε τις δικές μας ευθύνες. Όλοι αντιλαμβάνονται πια ότι δεν είναι έτσι». Πώς όμως δεν είναι έτσι; Το γεγονός και μόνο ότι σε πολλές των περιπτώσεων τα στοιχεία που παρουσίαζε η χώρα μας για το έλλειμμα και την ανεργία ήταν πλαστά, όχι απλά ώθησε τους ενδιαφερομένους εταίρους σε φοβική στάση αλλά τους απέτρεπε από οποιαδήποτε εμπλοκή ή συνεργασία με μια χώρα η οποία κυβερνάται από αναξιόπιστους.
Φυσικά υπήρξε άλλοθι και υπεκφυγή που λάμβανε χώρα στο όνομα της κρίσης της ευρωζώνης και όχι της κρίσης αξιοπιστίας του ελληνικού οικονομικο-πολιτικού συστήματος. Ασφαλώς και η επιχειρηματολογία περί κερδοσκοπίας σε βάρος της χώρας, ήταν η μόνιμη επωδός στα χείλη της τωρινής κυβέρνησης από τότε που ξέσπασε η κρίση. Ήταν όμως και το άλλοθι για την επιβολή σκληρών μέτρων και πολιτικών σε βάρος του ελληνικού λαού. Το αμφισβητεί κανείς;
Έρχονται λοιπόν τώρα και σιγά – σιγά προσθέτουν στα επιχειρήματά τους και λέξεις όπως «επιλεκτική χρεοκοπία», αποβλέποντας περισσότερο να μας κάνουν να συνηθίσουμε σιγά – σιγά τη λέξη παρά να διαβεβαιώσουν πως αυτό αφορά στους οίκους αξιολόγησης. Γιατί κάποια στιγμή θα αναγκαστούν να το ομολογήσουν πως πράγματι έχουμε χρεοκοπήσει και πως πλέον ζούμε με δανεικά που και αυτά πάνε για κάλυψη παλαιοτέρων «υποχρεώσεων». Απορώ πάντως που βρίσκουν τη δύναμη και με περισσή σιγουριά δηλώνουν αυτά που δηλώνουν.
Και το θέμα είναι ότι οι πολίτες όχι απλά έχουν πειστεί ότι βρισκόμαστε στο χείλος του γκρεμού αλλά πολλοί σπεύδουν ήδη και σηκώνουν τα λεφτά τους με τον φόβο των Ιουδαίων. Ας αφήσουν λοιπόν καλύτερα τα περί «επιλεκτικής πτώχευσης» και ας ομολογήσουν την αλήθεια στον ελληνικό λαό. Πως από καιρό έχουμε πτωχεύσει και πως όλος ο αγώνας γίνεται προκειμένου να μην υπάρξει στάση πληρωμών, όπως λένε οι κακές γλώσσες. Γιατί άλλο είναι να λες την αλήθεια και να αναλαμβάνεις τις ευθύνες σου, και άλλο να υπεκφεύγεις με φραστικές ανακρίβειες. Γιατί τι άλλο θα πάθουν περισσότερο από ότι ήδη έχουν πάθει οι πολίτες; Τι θα σημάνει για παράδειγμα μια δήλωση ότι έχουμε χρεοκοπήσει, την στιγμή που ένας στους δύο πολίτες το έχει ήδη πιστέψει; Οι όποιοι «οίκοι αξιολόγησης» συνεχίζουν να κάνουν τη δουλειά τους, σύμφωνα με το «πρόγραμμα».
Καλό θα είναι και η κυβέρνηση να πείσει τους πολίτες πως πορεύεται τον μονόδρομο της ασφυκτικής λιτότητας, χωρίς περιθώρια άλλης επιλογής. Και αν αυτό δεν της «βγαίνει», τουλάχιστο να τους πληροφορήσει για την κατάσταση, χωρίς δικαιολογίες και αποπροσανατολιστικές ρήσεις. Αφήνοντας στην άκρη τα περί «επιλεκτικής» χρεοκοπίας, που βάζουν τον καθένα σε σκέψεις που προϊδεάζουν για επικείμενη ανακοίνωση του οικονομικού ναυαγίου.
