Από τον Νικ. Καλιακούδα
Όσο περνάει ο καιρός τόσο περισσότερο εμπεδώνεται η αντίληψη ότι τα πράγματα στην Ευρώπη οδηγούν σε αλυσιτελή αποτελέσματα. Όλο και περισσότεροι οικονομικοί αναλυτές, βλέπουν με απαισιοδοξία και αβεβαιότητα το μέλλον της. Η Ευρώπη που στηρίχθηκε στις βασικές αξίες της συνεργασίας, της αλληλεγγύης και της κοινής προόδου για την οικονομική και κοινωνική ολοκλήρωσή της, φαίνεται ότι εγκαταλείπεται.
Η σημερινή Ευρώπη μοιάζει συγκρουσιακή και «κλεισμένη» στον εαυτό της, παρά ανοιχτή στην πρόοδο και στην ανάπτυξη. Σχεδόν σε καθημερινή βάση με τις αντιφατικές δηλώσεις των κορυφαίων αξιωματούχων της, απομακρύνεται από τις αξίες της, που εμπνεύστηκε και προώθησε η μεγάλη «φουρνιά» των Ευρωπαίων πολιτικών, που κυριαρχούσε στις δεκαετίες του ’80 και ’90. Οι προκλητικές και διαλυτικές δηλώσεις τους, που παρουσιάζονται στα διεθνή μέσα ενημέρωσης, αναβιώνουν τις ψυχρές σχέσεις μεταξύ των λαών, κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου.
Το περιοδικό «Economist» σε πρόσφατη ανάλυσή του για το μέλλον του ευρώ, αναφέρεται με όχι και τόσο κολακευτικά σχόλια για την πολιτική της Μέρκελ, η οποία με τη δημοσιονομική λιτότητα που επιβάλλει στους λαούς του Νότου, τους οδηγεί στην οικονομική περιθωριοποίηση και στον κοινωνικό μαρασμό. Το περιοδικό στηλιτεύει την πολιτική αυτή περιγράφοντας τις επιπτώσεις, που θα προκύψουν για τη Γερμανία, από μια θεωρητική έξοδο μιας σειράς χωρών όπως, η Ελλάδα, η Ισπανία, η Πορτογαλία και η Ιρλανδία καταλήγοντας στο συμπέρασμα της οριστικής διάλυσης της ζώνης του ευρώ, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για το μέλλον της Ευρώπης συνολικά.
Είναι σαφές ότι οι «σφικτές» δημοσιονομικές πολιτικές που εφαρμόζονται στον Ευρωπαϊκό Νότο, εξυπηρετούν μόνο τη βελτίωση των δημοσιονομικών του Βορρά (Γερμανία, Ολλανδία, Φινλανδία κ.λπ.) τα οποία ούτως η άλλως, βρίσκονται σε καλό επίπεδο αλλά γίνονται ακόμα καλύτερα αφού το χρέος τους (ομόλογα) αγοράζεται ακόμη και με αρνητικά επιτόκια. Mε τον τρόπο αυτό, η Γερμανία, όπως ισχυρίζονται έγκριτοι οικονομικοί αναλυτές, και μάλιστα Γερμανοί, αποκόμισε τα τελευταία χρόνια της κρίσης, περίπου 68 δισ. ευρώ.
Επίσης αξιοποίησε την ανταγωνιστικότητα των προϊόντων της στο έπακρο, αφού η ισοτιμία του ευρώ έναντι του δολαρίου –λόγω της κρίσης- κινείται σε χαμηλά επίπεδα, με συνέπεια οι εξαγωγές της, να απογειωθούν. Είναι φανερό λοιπόν, ποιοι κερδίζουν από τη διατήρηση της κρίσης στην Ευρωζώνη.
Ωστόσο τα οφέλη που προκύπτουν από την πολιτική αυτή έχουν... ημερομηνία λήξης, δεδομένου ότι οι αγορές του Ευρωπαϊκού Νότου (Ελλάδα, Ισπανία, Ιταλία, Πορτογαλία, Κύπρος κ.λπ.) λόγω της λιτότητας, περιορίζουν τη ζήτηση και αδυνατούν πλέον, να απορροφήσουν τα προϊόντα του Ευρωπαϊκού Βορρά. Είναι γνωστό ότι στις υπόλοιπες ευρωπαϊκές χώρες, εξάγεται το 40% του ΑΕΠ της Γερμανίας.
Άρα η ουσιαστική οικονομική ενοποίηση της Ευρώπης πλέον πρέπει να αντιμετωπισθεί με διαφορετικό τρόπο, γιατί αν η κρίση ξεφύγει από κάθε έλεγχο η ζημιά για τη Γερμανία και για όλη την Ευρώπη, θα είναι καταστρεπτική.
Τα τελευταία στοιχεία που αποτυπώνουν την ανάπτυξη στην ευρωζώνη είναι απογοητευτικά. Η ανάπτυξη της Ευρωζώνης το Β’ τρίμηνο κυμάνθηκε κατά μέσο όρο στο +0,2%, ποσοστό καθόλου ικανοποιητικό αν σκεφθεί κανείς ότι η Γερμανία που θεωρείται η ατμομηχανή της κινήθηκε στα επίπεδα μόλις του +0,3% ενώ οι υπόλοιπες ευρωπαϊκές οικονομίες όπως η Γαλλία (0%) παρέμεινε στάσιμη, η Ιταλία (-0,7%), το Βέλγιο (-0,6%) και η Ισπανία (-0,3%), κινήθηκαν με αρνητικό πρόσημο με πρώτη την Ελλάδα (-6,2%) να βυθίζεται στην ύφεση.
Είναι φανερό ότι, για να υπάρξουν αποτελέσματα πρέπει να ξεδιπλωθούν πολιτικές ανάπτυξης, οικονομικής σταθεροποίησης, ευνοϊκού επενδυτικού περιβάλλοντος και ρευστότητας των αγορών, που θα βοηθήσουν στην αύξηση της απασχόλησης και των εισοδημάτων των φορολογουμένων πολιτών. Η έκδοση του ευρωομολόγου ή η κοπή νέου χρήματος, αποτελεί τη μοναδική λύση διεξόδου από την κρίση, διαφορετικά οι τραγικές εικόνες της καθημερινότητας για τους λαούς του Νότου θα γίνουν εκρηκτικές, έχοντας σαν συνέπεια την οριστική διάλυση της ευρωζώνης.
* Ο Νικ. Καλιακούδας είναι οικονομολόγος -περιφερειακός σύμβουλος