Του Νίκου Ι. Μεγαδούκα
Υπάκουσαν στην Τρόικα και προχωρούν στην υλοποίηση των νέων σφαγιαστικών για την κοινωνία μέτρων οι τρεις κυβερνητικοί εταίροι, οι οποίοι, όμως, τρομάζουν στην ιδέα και μόνο πως ο βίος της παρούσης κυβερνήσεως μπορεί να αποδειχθεί εξαιρετικά βραχύς και ακόμη περισσότερο να σκάσει στα χέρια τους η «καυτή πατάτα» της (επίσημης) χρεοκοπίας της χώρας και κυρίως να συμβεί επί των ημερών τους αυτό για το οποίο κατηγορούσαν τον ΣΥΡΙΖΑ, δηλαδή, η χώρα να οδηγηθεί εκτός του ευρώ.
Στην κυβέρνηση είναι εδραία η πεποίθηση πως το διεθνές περιβάλλον είναι εξαιρετικά δυσμενές για τη χώρα, η δε γερμανική ελίτ φαίνεται ότι φλερτάρει σοβαρά με την ιδέα να τεθεί η Αθήνα εκτός της ζώνης του ευρώ, ή ακόμη και να προχωρήσει στη διάλυσή της, όπως υπαινίσσεται ο βρετανικός Economist.
Παρά την καταρχήν πολιτική συμφωνία των τριών κυβερνητικών εταίρων για τα νέα μέτρα, οι καθημερινά αναφυόμενες διαφωνίες (όπως για το θέμα της εργασιακής εφεδρείας- δηλαδή επί της ουσίας των απολύσεων στον δημόσιο τομέα, θέμα που μπορεί να αποδειχθεί καθοριστικό) «δείχνουν» ότι η συνοχή της κυβερνήσεως δεν είναι, σε καμμιά περίπτωση, διασφαλισμένη, ενώ ουδείς είναι σε θέση να προεξοφλήσει το τι θα συμβεί, για παράδειγμα, όταν οι βουλευτές της πλειοψηφίας θα κληθούν να ψηφίσουν τα μέτρα.
Μέτρα τα οποία ακόμη και οι κυβερνητικοί εταίροι πιστεύουν ότι δυναμιτίζουν περαιτέρω την κοινωνική συνοχή, κατεδαφίζουν και τα τελευταία ψήγματα κοινωνικού κράτους και, συνεπώς, οδηγούν σε βάθεμα της υφέσεως, αύξηση της ανεργίας (η οποία οδεύει στο 25%) και, τέλος, σε κοινωνική έκρηξη και αυτό, όπως επισημαίνουν όλοι οι αναλυτές, θα ενισχύσει τη δυναμική του ΣΥΡΙΖΑ, θα τον φέρει μπροστά στις φθινοπωρινές δημοσκοπήσεις και τότε ο Αλέξης Τσίπρας πιθανώς θα κατηγορήσει την κυβέρνηση ότι «δεν έχει νομιμοποίηση».
ΣΕ ΝΑΡΚΟΘΕΤΗΜΕΝΟ ΕΔΑΦΟΣ
Η τρικομματική κυβέρνηση έχει περάσει τη φάση της αβρότητας, όπως έγραψαν «Τα Νέα», στη δε ΝΔ, ο μόνος σταθεροποιητικός παράγων είναι αυτή καθ’ αυτή η εξουσία και, ως εξ αυτού, ουδείς τολμά να διαφοροποιηθεί φωναχτά, πλην ίσως του Νίκου Νικολόπουλου, ο οποίος και διεγράφη από το κόμμα.
Ο ίδιος παράγων, αλλά και ο φόβος της πλήρους καταρρεύσεως του ΠΑΣΟΚ και της περαιτέρω αναπτύξεως φυγόκεντρων τάσεων στη ΔΗΜΑΡ, είναι που υποχρεώνουν τους κυβερνητικούς εταίρους να θέλουν να «αγοράσουν χρόνο» και να συμμορφώνονται στις, υπαγορευόμενες από τους δανειστές, αποφάσεις, που θα σημάνουν νέο σφαγιασμό της κοινωνίας.
Στην κυβέρνηση αντιλαμβάνονται πως τα περιθώρια έχουν στενέψει ασφυκτικά και πως αν η Ευρώπη δεν της δώσει «μια κάποια ανάσα», το έδαφος θα παραμείνει ναρκοθετημένο και ακόμη κι αν οι εταίροι της συνεχίσουν να υποκύπτουν, θα είναι δύσκολο, υπό την πίεση της κοινωνίας, να μπορέσει να σταθεί.
Στη δε προσπάθεια να αποτραπούν φαινόμενα, παρόμοια με αυτά που έχουν σημειωθεί στο ΠΑΣΟΚ, εντάσσεται η σκληρή στάση του Αντώνη Σαμαρά έναντι του «αντάρτη» Νίκου Νικολόπουλου, του ανθρώπου που «ήθελε να γίνει υπουργός», αλλά που δεν έγινε κι έτσι με την επιστολή παραιτήσεώς του και τις δημόσιες παρεμβάσεις του θέλησε να συγκροτήσει ένα «αντιμνημονιακό» προφίλ, το οποίο, όμως, τον οδήγησε εκτός της ΝΔ.
Η απόφαση αυτή της γαλάζιας ηγεσίας ήταν μονόδρομος και συνιστά ένα προειδοποιητικό μήνυμα πειθαρχίας ενόψει της δύσκολης συνέχειας, αλλά και της πραγματικότητας, τμήμα της οποίας είναι η προσεχής εκλογή Γραμματέα της ΝΔ, αλλά πάνω από όλα οι κοινοβουλευτικές μάχες για τα νέα μέτρα, τον Σεπτέμβριο, μιας πραγματικότητας η οποία δεν μπορεί να συγκαλυφθεί ούτε με τα συνεχή πογκρόμ κατά των μεταναστών, που έχει εξαπολύσει ο φιλόδοξος, όπως όλα δείχνουν, υπουργός Δημοσίας Τάξεως Νίκος Δένδιας.
ΑΡΧΗΓΟΣ ΧΩΡΙΣ ΚΟΜΜΑ
Από τις στήλες της «Ε» έχουμε, εξάλλου, υποστηρίξει ότι ο Ευ. Βενιζέλος δεν έχει, αυτή τη στιγμή, κανένα περιθώριο να ρίξει την κυβέρνηση, έστω και αν λέει πως διαφωνεί με τα μέτρα, έστω και αν προσπαθεί, με επικοινωνιακό τρόπο, να επιρρίψει την ευθύνη γι’ αυτά στον Α. Σαμαρά, καθώς στην κοινωνία είναι προφανές πως για τα νέα μέτρα είναι πλήρως και εξίσου συνυπεύθυνοι και οι τρεις κυβερνητικοί εταίροι.
Η κατάσταση στο, κάποτε κραταιό ΠΑΣΟΚ, είναι τραγική και δεν είναι λίγοι εκείνοι που υποστηρίζουν ότι το κόμμα βρίσκεται προ των πυλών της διασπάσεως ή και της αποσυνθέσεως και, ως εξ αυτού, ο κ. Βενιζέλος δεν τολμά να τραβήξει το σκοινί κατά των όποιων διαφωνούντων, αφού αν το πράξει κινδυνεύει να συντελέσει ο ίδιος στη μετατροπή του ΠΑΣΟΚ σε μια «Ένωση Κέντρου» της παραμονές της διαλύσεώς της το 1977.
Η εφημερίδα «Παρόν» έγραψε ότι πρέσβης χώρας - μέλους της ΕΕ, συζητώντας για την κρίση στο ΠΑΣΟΚ, φέρεται να εκτίμησε ότι ο Ευ. Βενιζέλος «είναι πια αρχηγός χωρίς κόμμα». Άλλωστε, ακόμη και το μπλοκ των «βενιζελικών» αποδυναμώνεται σταδιακά, ο δε αρχηγός του ΠΑΣΟΚ είναι ο στόχος πολλών βαρόνων, όπως οι Α. Λοβέρδος, Μ. Χρυσοχοΐδης και Άννα Διαμαντοπούλου, κυρίως δε του πρώην πρωθυπουργού Γ. Παπανδρέου, πλην, όμως, αυτή τη στιγμή, η γραμμή που έχει επικρατήσει είναι πως «δεν διαγράφουμε κανέναν», αλλά «αν θέλουν ας φύγουν μόνοι τους».
Τα ερωτήματα που ζητούν απάντηση είναι τι θα πράξει ο Γ. Παπανδρέου, τι θα πράξουν οι διάφοροι βαρόνοι, αλλά πάνω απ’ όλα τι θα πράξουν οι ίδιοι οι βουλευτές του ΠΑΣΟΚ, όταν θα κληθούν να υπερψηφίσουν τα νέα αντικοινωνικά μέτρα στη Βουλή.
Οι σχέσεις Βενιζέλου – Παπανδρέου δεν είναι καλές, οι δε «βενιζελικοί» υποστηρίζουν ότι ο πρώην πρωθυπουργός είναι ο υποκινητής των εσωκομματικών ανταρσιών και του καταλογίζουν ανοιχτή γραμμή επικοινωνίας με κάποιους αντάρτες, όπως ο κ. Χρυσοχοΐδης, με τον οποίο προσφάτως είχε άγριο καβγά ο Ευ. Βενιζέλος, αλλά προσώρας τον διατηρεί στη θέση του κοινοβουλευτικού εκπροσώπου...
Σύμφωνα με την εφημερίδα «Παρόν», ο Γ. Παπανδρέου φέρεται να μην ενδιαφέρεται για ένα «come back», αλλά μόνο για την υστεροφημία του και προς τούτο θα υπερασπιστεί τις επιλογές του.
Στο ΠΑΣΟΚ διατηρούνται τα διάφορα εσωκομματικά φέουδα, ορισμένα δε στελέχη συμμετέχουν σε διεργασίες συγκροτήσεως ενός νέου πόλου της Κεντροαριστεράς, θεωρούν ότι ο Ευ. Βενιζέλος «προσπαθεί να το παίξει άμοιρος ευθυνών, αν και υπήρξε ο πρωτεργάτης όλων των κεντρικών επιλογών ως υπουργός Οικονομικών», ενώ, επί του παρόντος, δεν φαίνεται να έχουν βάση οι φήμες για σύσταση νέου κόμματος στον χώρο αυτό.
Ωστόσο, ο Ευ. Βενιζέλος, ευρισκόμενος προ αδιεξόδου, πολιτικού και στρατηγικού, προσπαθεί να προσεγγίσει τη ΔΗΜΑΡ και τον Φώτη Κουβέλη, ευελπιστώντας ότι θα υπάρξει ενιαία έκφραση της Κεντροαριστεράς, ενώ την ίδια στιγμή, όπως εγράφη στον Τύπο, υπάρχουν παρασκηνιακές βολιδοσκοπήσεις κορυφαίων και ιστορικών στελεχών του χώρου, προκειμένου να διαδραματίσουν ένα ρόλο – καταλύτη, που θα ανοίξει τον δρόμο ακόμη και για αλλαγή ηγεσίας στο ΠΑΣΟΚ.
ΦΥΓΟΚΕΝΤΡΕΣ ΤΑΣΕΙΣ ΣΤΗ ΔΗΜΑΡ
Η κατάσταση στη ΔΗΜΑΡ, μπορεί να μην είναι εκρηκτική, αλλά, σύμφωνα με το «Βήμα», «όσο περνούν οι μέρες αντιλαμβάνονται ότι η συγκυβέρνηση, έστω και με το πρόταγμα της εθνικής σωτηρίας, τους φορτώνει το βάρος των μέτρων, που αποτελούν καταπέλτη για την κοινωνία», ενώ «αναζητώντας και μη εντοπίζοντας, με απτά παραδείγματα, την προοδευτική πινελιά της παρουσίας του κόμματός τους στην τρικομματική κυβέρνηση, στελέχη της ΔΗΜΑΡ αντιμετωπίζουν τις συναντήσεις των τριών αρχηγών και τις διαβουλεύσεις για τις περικοπές δαπανών ύψους 11,5 δισ. ευρώ σαν το μαρτύριο της σταγόνας, που θα φέρει καταιγίδα κοινωνικών αντιδράσεων τον Σεπτέμβριο».
Ο Φώτης Κουβέλης προφανώς γνωρίζει ότι θα αντιμετωπίσει φυγόκεντρες τάσεις, αλλά ταυτόχρονα έχοντας, εξ αριστερών του, το άγχος του ΣΥΡΙΖΑ, προσπαθεί να στοχοποιήσει, ως αντιπερισπασμό στη συμφωνία του για τα μέτρα της κυβερνήσεως, τον Αλέξη Τσίπρα, τον οποίο επικρίνει για «ανεύθυνη εθνικά στάση» και για «πολιτική επένδυση στη δραχμή και στη χρεοκοπία», ως εισιτήριο του ΣΥΡΙΖΑ για την κυβερνητική εξουσία.
Ο αρχηγός της ΔΗΜΑΡ τα άκουσε πρόσφατα από βουλευτές του, που του ζητούν πιο συγκρουσιακή στάση για τα κοινωνικά ζητήματα και ανοιχτό δίαυλο επικοινωνίας με τον ΣΥΡΙΖΑ. Ο Οδυσσέας Βουδούρης τόνισε πως «αν συναινέσουμε στα φημολογούμενα μέτρα θα υπογράψουμε την πολιτική αυτοκτονία του κόμματός μας», ο δε Γιάννης Μιχελογιαννάκης ανέγνωσε στην ΚΟ της ΔΗΜΑΡ μια ομιλία που είχε εκφωνήσει στη Βουλή προ μηνών, κατά των μέτρων του προηγούμενου Μνημονίου, προσθέτοντας ότι «δεν προτίθεμαι να είμαι πρωτοσέλιδο στα μπλογκ ως υπόδειγμα αναξιοπιστίας και κωλοτούμπας».
Οι άγριες περικοπές και οι πειραματισμοί με αποτυχημένες λύσεις (περίπτωση εφεδρείας) προκαλούν αντιδράσεις εντός της ΔΗΜΑΡ, αλλά και σε σχέση με την κυβέρνηση: Ο υπουργός Δικαιοσύνης Α. Ρουπακιώτης θεωρεί αντισυνταγματική την εφεδρεία, ενώ υπήρξε σύγκρουση και στο θέμα της χαριστικής εκχωρήσεως της Αγροτικής στην Τράπεζα Πειραιώς.
Ο Φώτης Κουβέλης μοιάζει να ακροβατεί ανάμεσα σε δύο βάρκες, από τη μια λέγοντας ότι το κόμμα του δεν έχει καμία ευθύνη για την αποτυχία της πολιτικής του ΠΑΣΟΚ και της ΝΔ (επί των κυβερνήσεων Παπανδρέου και Παπαδήμου) που επέβαλε τη λήψη και νέων μέτρων ύψους 11,5 δισ. ευρώ και από την άλλη, ως κυβερνητικός εταίρος, εμφανίζεται υποχρεωμένος να στηρίζει τις συγκεκριμένες επιλογές, έστω κι αν επιχειρεί να τους προσδώσει πνεύμα δικαιοσύνης.
Δηλαδή, όπως έγραψε ο Θανάσης Κρατερός, ο αρχηγός της ΔΗΜΑΡ λέει πως «δεν ψήφισε την υποχρέωση, αλλά την αναλαμβάνει μαζί με εκείνους που την ψήφισαν, αφήνοντας διακριτικά στη λήθη την προεκλογική δέσμευση ότι δεν πρόκειται να συμμετάσχει σε κυβέρνηση με τον Α. Σαμαρά και τον Ευ. Βενιζέλο».