Του Μ.Ε. Λαγκουβάρδου
Μια κρητική μαντινάδα λέει: «Τρώτε και πίνετε άρχοντες κι εγώ θα σας διηγούμαι». Ο Κρητικός τραγουδιστής αγαπάει τα τραγούδια. Σαν τους ιερείς και τους ψάλτες που ψάλλουν είτε χαρά είναι, είτε λύπη.
Η Ορθοδοξία είναι άσκηση. Έχουμε τις ελπίδες μας στον Θεό, αλλά δεν καθόμαστε με σταυρωμένα χέρια. Αγωνιζόμαστε με νηστεία, με αδιάλειπτη προσευχή, με ψαλμωδία.
Η άσκηση είναι αντίδοτο στη διαδικασία της αποξένωσης του ανθρώπου από τον ίδιο τον εαυτό του και της ταύτισής του με την υλική πραγματικότητα, καθώς και της απόλυτης εξάρτησής του από αυτή. (Λεξικό της Κοινής Νεοελληνικής).
Πολλοί έζησαν καλύτερα με λιγότερα. Δεν έχασαν την όρεξη για τραγούδια. Παράδειγμα ο Τζακ. Ο μακαρίτης ο Τζακ, ο καφετζής στο χωριό, είχε καλή καρδιά. Νοιαζόταν για τους άλλους, αν κι είχε να θρέψει δώδεκα παιδιά!
Ο Τζακ καλούσε συχνά τα βιολιά να παίξουν για κείνον. Μόνιμο απασχολούμενο είχε κάποιον φτωχό που δεν ήξερε καμιά δουλειά να κάνει. Ο Τζακ ανέθετε σ΄ αυτόν διάφορα «θελήματα». Η συνηθισμένη δουλειά του ήταν να του βαστάει πότε πότε την ομπρέλα για τον ήλιο. Με όλα αυτά ο μακαρίτης ο Τζακ δίδαξε στα παιδιά του την αγάπη στους ανθρώπους, κι όλα τα παιδιά του πρόκοψαν κι ο Θεός τους χάρισε μακρά και χαρούμενη ζωή.
Το Γεροντικό, το βιβλίο που περιέχει ιστορίες από τη ζωή των ασκητών της Εκκλησίας μας, γράφει για τον αββά Αγάθωνα. (Η Ορθοδοξία είναι εμπειρική. Δεν θα βρεις θεωρίες περί αγάπης): «Ο αββάς Αγάθων είπε: Ποτέ δεν πλάγιασα να κοιμηθώ, έχοντας δυσαρεστηθεί με κάποιον, αλλά ούτε και άφησα - όσο μπορούσα - άλλον να κοιμηθεί, έχοντας κάτι με εμένα».
«Ενώ κάποιοι αδελφοί συζητούσαν γενικά για την αγάπη, ο αββάς Ιωσήφ είπε: Εμείς δεν ξέρουμε τι είναι αγάπη. Και πρόσθεσε: Ο αββάς Αγάθων είχε ένα μικρό κλαδευτήρι. Μια φορά που τον επισκέφτηκε ένας αδελφός το είδε και το επαίνεσε. Ε, δεν τον άφησε να φύγει, παρά μόνον αφού το πήρε μαζί του».
Ένας φίλος μου που έζησε στην Αμερική μου είπε, πως εκεί έχουν μια ειδική έκφραση για την ιδέα περί ειρήνης. Λένε πως πρέπει να διαχειρίζεσαι τον θυμό σου. Αυτό δεν σημαίνει ότι οι Αμερικάνοι ξέρουν πώς να διαχειρίζονται το θυμό τους. Αν κρίνουμε από το γεγονός ότι σχεδόν σε όλες τις εστίες αναταραχής στον κόσμο είναι κι αυτοί μέσα, μάλλον οι Αμερικάνοι δεν τα καταφέρνουν στη διαχείριση του θυμού τους. Ο θυμός προκαλείται από τα εμπόδια στην ικανοποίηση των επιθυμιών. Αρκεί να είναι κανείς γεμάτος επιθυμίες, όπως είναι ο σημερινός κόσμος, και θα είναι πάντα θυμωμένος.
Οι μαθητές του Ιησού στον θυμό τους, ήθελαν να πέσει φωτιά απ΄ τον ουρανό στους Σαμαρείτες και να τους κάψει που δεν τους δέχθηκαν στο χωριό τους. Τι έκανε ο Ιησούς με τους οργισμένους μαθητές Του και με τους Σαμαρείτες; Μήπως θύμωσε κι Αυτός; Ο Ιησούς διατήρησε την ειρήνη Tου. Απλά πορεύθηκε με τους μαθητές Του σε άλλη κώμη!
«Πορευθέντες εισήλθον εις κώμην Σαμαρειτών, ώστε ετοιμάσαι αυτώ. Και ουκ εδέξαντο αυτόν. Ιδόντες οι μαθηταί αυτού Ιάκωβος και Ιωάννης είπον. Κύριε, θέλεις είπωμεν πυρ καταβήναι από του ουρανού και αναλώσαι αυτούς ως και Ηλίας εποίησεν; Στραφείς δε επετίμησεν αυτοίς. Και επορεύθησαν εις ετέραν κώμην» (Λουκά θ,49-56)
Ο Απόστολος Παύλος, για το ίδιο θέμα, της ειρήνης, γράφει από τη φυλακή στους Κολασαείς να επιμένουν στην προσευχή και να ευγνωμονούν τον Θεό. Να προσεύχονται επίσης να δώσει ο Θεός να διακηρύξει το μυστήριο της σωτηρίας που προσφέρει ο Χριστός, για το οποίο είναι τώρα φυλακισμένος. Προσεύχεστε, τους γράφει, για να φανερώσω στους ανθρώπους αυτό το μυστήριο σύμφωνα με την εντολή που μου έχει δοθεί. Προς τους Γαλάτες γράφει: Δε ζω πια εγώ, ζει μέσα μου ο Χριστός.
Οι απόστολοι, οι προφήτες, οι άγιοι βιώνουν τον χαρακτήρα, τη ζωή και τη διδασκαλία του Χριστού. Ο Δαβίδ λέγει για την ειρήνη του Χριστού: «Με αυτούς που μισούσαν την ειρήνη, ήμουν ειρηνικός».