* Από τον Αθανάσιο Φώτο
Μία από τις αθεράπευτες πληγές της πόλης είναι η επαιτεία. Τα τελευταία χρόνια έχει διογκωθεί επικίνδυνα. Κυκλοφορεί αναιδέστατα παντού. Έλαβε τεράστιες διαστάσεις με συνέπεια να ταλανίζει ολόκληρη την πόλη. Την συναντάς στους δρόμους, στους χώρους δουλειάς, στα καφενεία, στις καφετέριες, στις εκκλησίες, έξω από τα σούπερ μάρκετ, στα φανάρια και όπου αλλού φαντασθεί ο νους σου. Αναστατώνει την κοινωνία, μεταβάλλει την καθημερινότητα.
Ομιλώ για την κατ’ επάγγελμα επαιτεία και όχι εκείνη που αφορά ανθρώπους, που αντιμετωπίζουν προβλήματα επιβίωσης. Αυτή που ασκείται από επιτήδειους επαγγελματίες επαίτες που κυκλοφορούν ανάμεσά μας, χωρίς ντροπή και σκοπό έχουν την παραπλάνησή μας, για την επιδίωξη του σκοπού τους. Έτσι μονοπόδαροι, ξυλοπόδαροι, τυφλοί, χωλοί, άλαλοι, σπαστικοί, παραπληγικοί, εγκυμονούσες, μαυροφορούσες και κάθε λογής άνθρωποι αποτελούν αυτόν τον κύκλο. Στημένοι σε καθημερινή βάση, στο στέκι που ο καθένας τους επέλεξε, κάτω από άθλιες καιρικές συνθήκες, μέσα στο ψύχος του χειμώνα και τον καύσωνα του καλοκαιριού, με υποκριτικό τρόπο και ποικίλα τεχνάσματα προσπαθούν να προκαλέσουν τον οίκτο και τη συμπάθεια των διερχομένων για κάποια οικονομική βοήθεια. Θεϊκά ευχολόγια για όσους ανταποκρίνονται στο αίτημά τους και βαριές κατάρες για όσους αδιαφορούν.
Οι περισσότεροι από αυτούς επαιτούν φαινομενικά για τον εαυτό τους, ουσιαστικά όμως για κάποιους άλλους, τους αποκαλούμενους προστάτες τους, τους λεγόμενους νταβατζήδες, ανθρωπόμορφα τέρατα της κοινωνίας που καταρρακώνουν και εξευτελίζουν την αξιοπρέπεια των ανθρώπων αυτών, χωρίς οι τελευταίοι να μπορούν να αντικρίσουν τον καταχθόνιο μοχλό, που τους κάνει να δρουν και να λειτουργούν έτσι. Τους μαδούν και απομυζούν κάθε καθημερινή οικονομική βοήθεια, που προέρχεται από την επαιτεία, με ανταμοιβή ένα ξεροκόμματο, αν τους το παρέχουν και αυτό.
Ομολογώ, ότι με σοκάρει και με αναστατώνει αυτή η κακομεταχείριση της ανθρώπινης ύπαρξης. Εκτός από την πιο πάνω παρτίδα υπάρχουν και οι λεγόμενοι γυρολόγοι, αυτοί που κλωθογυρίζουν ανά την πόλη, άνθρωποι υγιείς, αρτιμελείς, γεροδεμένοι, ενδεδυμένοι, όπως και οι πρώτοι, με τα όπλα της ψευτιάς, της απάτης, της κακομοιριάς και καχυποψίας, με κάποιο λιγδωμένο χαρτί στο χέρι τους, αμφιβόλου προελεύσεως, ως νομιμοποιητικό πειστήριο της δουλειάς πού κάνουν στους δρόμους της πόλης, επιχειρούν ελεύθερα πομπωδώς να προβάλουν το πρόβλημά τους ως καρκινοπαθείς, καρδιοπαθείς, κωφάλαλοι, απεξαρτημένοι από ναρκωτικά και με θρασύτητα τις πιο πολλές φορές προκαλούν σάλο στους ανθρώπους με την εμμονή, που δείχνουν στις απαιτήσεις τους.
Η πρόκλησή τους καθημερινή. Χωρίς όρια η αναισχυντία τους. Δίκαια η αγανάκτηση του κοινού, από την ασέβειά τους, τη διαστροφή τους, την πονηριά και την ιταμότητά τους. Υπάρχουν και οι γραβατομένοι «κύριοι» που μαζεύουν χρήματα για τα σχολεία της Β. Ηπείρου, και οι φίλοι της Αστυνομίας που κάνουν την ίδια δουλειά, ως και οι ευυπόληπτες κυρίες που φροντίζουν δήθεν ανήμπορους ασθενείς από την πείνα και την εξαθλίωση και βοηθούν την ανοικοδόμηση, ανακαίνιση, αγιογράφηση και αναστήλωση κάποιου ιερού ναού, όπως όλοι τους ισχυρίζονται, χωρίς να νομιμοποιούνται για τις ενέργειές τους αυτές, αφού δεν είναι εφοδιασμένοι με κάποιο επίσημο έγγραφο, που να δικαιολογεί τις πράξεις τους αυτές, πέραν του γεγονότος, ότι δεν χορηγούν καπόνια ή αποδείξεις για κάθε παροχή που λαμβάνουν.
Άφησα τελευταία τους επαίτες των φαναριών. Εδώ λέγονται, ακούγονται και γράφονται πολλά. Ιδία αντίληψη δεν έχω. Αν πράγματι υπάρχει αόρατο κύκλωμα που λυμαίνεται τον πόνο και τη δυστυχία τους, αν υπάρχουν σύγχρονοι δουλέμποροι, στην πατρίδα μας, τότε το πράγμα αλλάζει. Εδώ διαπράττονται αδικήματα σε βαθμό κακουργήματος και δεν μπορούμε να σιωπούμε. Είναι καιρός να ερευνηθεί το φαινόμενο αυτό, γιατί το πρόβλημα δεν είναι αθώο, αλλά πολύ σοβαρό και χρήζει άμεσης έρευνας από τους αρμοδίους. Το νομικό οπλοστάσιο είναι πλήρες και μπορεί να εξαλείψει το φαινόμενο αν όντως υπάρχει.
Η πιο πάνω αναφορά μου στις περιπτώσεις επαιτείας είναι ενδεικτική και με κανένα τρόπο δεν εξαντλεί τον κατάλογό της που είναι απεριόριστος και δεν μπορεί με τίποτε να προσδιορισθεί και να καταγραφεί.
Θέλω εδώ όμως να πω, ότι κάθε φορά που ανυποψίαστοι απλώνουμε το χέρι μας σ’ όλους αυτούς που πιο πάνω ανέφερα αλλά και σε όσους άλλους που δεν μπορώ εδώ να καταγράψω, χωρίς να προβληματιζόμαστε, ότι το άλλο χέρι είναι βουτηγμένο μέσα στην ανομία, στον ρύπο, στην ψευτιά και την απατεωνιά, τότε είμαστε και εμείς υπεύθυνοι για τη δημιουργία και συντήρηση του φαινόμενου αυτού. Μία υγιής κοινωνία πρέπει να φροντίσει να καθηλώσει και να απομονώσει τέτοιους ανθρώπους. Και η κραυγή αγωνίας την οποία κατ’ επανάληψη εξέφρασε ο πρώτος πολίτης αυτής της πόλης ο δήμαρχός μας, για την αποκοπή κάθε σχέση μας, με τέτοιους ανθρώπους, κινείται προς τη σωστή κατεύθυνση. Δεν λύνει όμως το πρόβλημα. Αυτοί πάντα θα γεννιούνται, θα στέκονται όρθιοι και θα κινούνται αυτόνομοι και ασύδοτοι στους χώρους των συμφερόντων τους, αν δεν υπάρξει η νόμιμη επέμβαση των αρχών για την οριστική απομάκρυνσή τους.
Πρόθεσή μου τούτη τη στιγμή, που χαράσσω αυτές τις γραμμές, είναι να παρουσιάσω το πρόβλημα, όπως αυτό εμφανίζεται και αντιμετωπίζεται από την κοινωνία της πόλης. Αφού υπάρχουν στιγμές που προκαλείται σάλος και μεγάλη ανωμαλία από τη θρασύτητα των ανθρώπων αυτών, οι οποίοι δεν ορρωδούν προ ουδενός, ούτε ενοχλούνται, ούτε συγκινούνται από τις ατομικές ή ομαδικές αντιδράσεις και εκρήξεις των απλοϊκών ανθρώπων της κοινωνίας, τους οποίους εριθίζουν με τις πράξεις και τις συμπεριφορές τους. Πρόκειται για ανθρώπους με άλλη ποιότητα άλλο ήθος και γλώσσα, άλλους προσανατολισμούς, σκοπούς και επιδιώξεις. Ως έμβλημά τους έχουν το ψέμα και την απάτη και γύρω από αυτά κινούνται. Πραγματικοί θεατρίνοι.
Το ψέμα και η απάτη απ’ όσο ψηλά και αν ξεκινά και όπου και αν φθάνει πρέπει να καταπολεμηθεί για να μπορέσει ο άνθρωπος να ξαναβρεί και να ξαναζήσει τη χρησιμότητά του. Να αισθανθεί πως ξαναβρήκε την τιμή που υψώνει και συγκροτεί το πρόσωπό του.
Σήμερα στην καθημερινή ζωή μας σελαγίζουν ασύστολα ψεύδη, απάτες, παραχαράξεις, καπηλείες, που δηλητηριάζουν τις ψυχές μας και καθιστούν δύσκολες τις ημέρες μας. Η κοινωνία μας έπαψε να πλάθει ανθρώπους άσπιλους, αμόλυντους, τίμιους και αληθινούς. Δεν ξέρουμε πια να πούμε την αλήθεια, να την αναζητήσουμε, να διδάξουμε τιμιότητα, ήθος, ευπρέπεια, αγάπη, δικαιοσύνη και λεβεντιά
Η κατ’ επάγγελμα επαιτεία έχει μπει για τα καλά στη ζωή μας. Δεν αρκεί μόνο ο στιγματισμός της, αν παράλληλα δεν υπάρξει αδάμαστη θέληση και αποφασιστικότητα όλων μας για την εξάλειψή της. Ο καθένας μας εντελώς προσωπικά, κάθε φορά που ένα χέρι της πολυκλαδικής επαιτείας απλώνεται και μας ζητά χρήματα, ας του αρνηθεί την ανούσια αυτή συναλλαγή. Ας εμποδίσουμε όλους αυτούς που εμπορεύονται αθεόφοβα το επαιτικό τους επάγγελμα. Στην προσπάθειά μας αυτή ας έλθει αρωγός και η Πολιτεία με τα αρμόδια όργανά της.
Μόνο έτσι θα εξαλειφθεί το φαινόμενο, που μαστίζει την πόλη και αποτελεί πραγματικά αθεράπευτη πληγή γι’ αυτή.
* Ο Αθανάσιος Φώτος είναι επί τιμή δικηγόρος
