* Του Γεωργίου Ντόβα
Αυτές τις μέρες με μεγάλη έκπληξη παρακολουθούμε από τηλεοράσεων τις ανακοινώσεις, καταξιωμένων ερευνητών υδρογονανθράκων, σύμφωνα με τις οποίες η χώρα μας κάθεται κυριολεκτικά πάνω στο «μαύρο» χρυσό! Το μέγεθός τους σ’ ολόκληρη τη χώρα υπερβαίνει ακόμη και αυτό της Σαουδικής Αραβίας! Η εκμετάλλευσή τους μπορεί ν’ αρχίσει πολύ σύντομα και τα κέρδη επαρκούν όχι μόνο για την αποπληρωμή του δημόσιου χρέους αλλά και τη χρηματοδότηση της ανάπτυξης που έχει ανάγκη η χώρα για την απορρόφηση της ενέργειας που τη μαστίζει αλύπητα και ασταμάτητα με κίνδυνο την κοινωνική έκρηξη.
Προηγήθηκαν βέβαια οι πανηγυρισμοί για τις αναμενόμενες κινέζικες επενδύσεις πριν, κατά και μετά το ταξίδι του κ. πρωθυπουργού στην κομμουνιστική Κίνα για τον εκσυγχρονισμό και αναδιάρθρωση της ελληνικής οικονομίας, φυσικά κατά τα κινεζικά πρότυπα. (Χαμηλά μεροκάματα, εντατικοποίηση της εργασίας, λιτότητα για τους πολλούς και χλιδή για τους πολύ λίγους, λιγότερη δημοκρατία και ελευθερία). Απορώ γιατί δεν πανηγυρίζει το ΚΚΕ και δεν στηρίζει από τώρα αυτές τις πολιτικές. Ίσως περιμένει την κατάλληλη ώρα. Θα μπορούσα να παραθέσω κι άλλα αισιόδοξα μηνύματα π.χ. τουρισμός, σύντομη πρόσβαση στις αγορές δανεισμού, χαλάρωση της δημοσιονομικής λιτότητας από Γερμανία κ.λπ.
Επειδή σ’ αυτή την έρημη χώρα βασιλεύει το ψέμα, η υποκρισία και γενικώς η προπαγάνδα- αντί της αλήθειας, της υπευθυνότητας και της έντιμης ενημέρωσης- με τις τραγικές συνέπειες που βιώνει σήμερα η χώρα και ο λαός της, ανέτρεξα στις θεωρίες του Ρώσου φυσιολόγου Ιβάν Παυλόφ που αποτελούν το τρομερό όπλο των προπαγανδιστών. Πρόκειται για τα εξαρτημένα αντανακλαστικά που εξαρτώνται από τις συνθήκες που αν τις αλλάξουμε μπορούμε να αλλάξουμε κι αυτά. Π.χ. έχουμε έναν πεινασμένο σκύλο, του δίνουμε ένα κομμάτι κρέας για να φάει και συγχρόνως κτυπάμε ένα κουδούνι. Επαναλαμβάνουμε το ίδιο για αρκετές ημέρες. Κάποια μέρα χτυπάμε το κουδούνι χωρίς να του δώσουμε το κρέας. Παρατηρούμε ότι τρέχουν τα σάλια του και περιμένει υπομονετικά το κρέας. Κατά τον ίδιο τρόπο θα αντιδρούσε κι ένα παιδί, ίσως κι ένας ενήλικας αφού το υποσυνείδητο έχει τη δική του λογική και βγάζει εύκολα συμπέρασμα για το ειδικό μέσα από το γενικό πλαίσιο.
Στη χώρα μας το πείραμα Παυλόφ εφαρμόστηκε κατά τη μεταφορά αλόγων του ιππικού με καράβι. Τ’ άλογα στη διαδρομή πείνασαν κι άρχισαν να θορυβούν, να χλιμιντρίζουν και να κλωτσούν με κίνδυνο βύθισης του καραβιού λόγω μετατόπισης του βάρους. Ο καπετάνιος ανήσυχος κάλεσε τον υπεύθυνο μεταφοράς να ησυχάσει τα ζώα. Εκείνος διέταξε τον σαλπιγκτή οσάκις τ’ άλογα θορυβούν να σαλπίζει ΝΟΜΗ όπως έκανε κάθε φορά πριν το τάισμα. Εφαρμόζοντας αυτή τη μέθοδο τ’ άλογα ηρεμούσαν περιμένοντας υπομονετικά τη ΝΟΜΗ. Έτσι το καράβι έφτασε με ασφάλεια στον προορισμό του.
Τώρα θα πει κάποιος, ποια σχέση μπορεί να έχουν τα παραπάνω με την επικοινωνιακή πολιτική της κυβέρνησης. Επειδή η κρίση θα διαρκέσει αρκετά χρόνια κι ο λαός συνεχώς θα διαμαρτύρεται θα πρέπει κατά διαστήματα να τονώνεται το ηθικό του και να ενισχύεται η υπομονή του με αισιόδοξα μηνύματα. Θα πρέπει οι κυβερνώντες να διαμορφώνουν το περιβάλλον όπως το θέλουν για να καθορίζουν και τις αντιδράσεις. Επειδή ο άνθρωπος έχει το «λογικό» δεν χρειάζεται να του δείξουν το «φαγητό». Μπορούν να του μιλήσουν γι’ αυτό με πολλούς σύγχρονους και πειστικούς τρόπους και μέσα. Αν όμως για πολύ καιρό δεν φανούν ικανοποιητικά αποτελέσματα κι ο λαός πεινάσει δεν θα πιστεύει πια σε κανένα από τα αισιόδοξα μηνύματα.
Επειδή στη δημοκρατία δεν υπάρχουν «αδιέξοδα» οι πρόωρες εκλογές θα δώσουν μια κάποια προσωρινή λύση. Η νέα κυβέρνηση θα παραλάβει, όπως στο παρελθόν «καμένη γη»-αυτή τη φορά θα πρόκειται για κυριολεξία- και θα ζητήσει υπομονή από τον λαό και πίστωση χρόνου για ν’ ανορθώσει μια πλήρως κατεστραμμένη οικονομία. Ίσως να προβεί και σε κάποιες πενιχρές παροχές για ανανέωση και ενίσχυση των προσδοκιών του λαού. Νέα αισιόδοξα και ελπιδοφόρα μηνύματα θα σταλούν προς πάσα κατεύθυνση, με όλα τα πρόσφορα και πρόθυμα μέσα ενημέρωσης «προπαγάνδας».
Όμως προκύπτει εύλογα το ερώτημα: Όταν οι πολιτικοί ταγοί της χώρας με τις αντιλήψεις και πρακτικές που εφάρμοσαν μέχρι τώρα δεν μπόρεσαν να θεραπεύσουν μικρότερα τραύματα θα καταφέρουν να θεραπεύσουν τα μεγαλύτερα; Η απάντηση είναι μονοσήμαντη: Αν δεν αλλάξουν ριζικά νοοτροπία και πρακτική –πράγμα δύσκολο έως ακατόρθωτο- δεν πρόκειται να υπάρξει φως στο τούνελ στο οποίο βρίσκεται η χώρα επί σειρά ετών με υπαιτιότητα όλων αυτών που «φιλοδοξούν» να τη βγάλουν απ’ αυτό. Ο λαός θα έχει πια κουραστεί τόσο πολύ που δεν θα αντιδρά φυσιολογικά. Υπάρχει πιθανότητα να περιέλθει σε κατάσταση απάθειας και αποχαύνωσης ή να εκδηλώσει την αγανάκτησή του με ακραίες συμπεριφορές. Και στις δύο περιπτώσεις θα προκύψουν ολέθρια αποτελέσματα. Κι εδώ χρειάζεται προσοχή.
