Από την Πόπη Α. Χρυσοχόου
Σήμερα 28 Ιουλίου, εορτάζουμε τη μνήμη της Αγίας Ειρήνης, που ήταν ηγουμένη στην Ιερά Μονή Χρυσοβαλάντου στην Κωνσταντινούπολη τον 9ο αιώνα μ.Χ.
Η οσία καταγόταν από την Καππαδοκία και ανήκε σε μεγάλη ευγενική οικογένεια. Επειδή όμως, ήταν ωραιότατη και μορφωμένη εκλέχτηκε ως σύζυγος του Αυτοκράτορα Μιχαήλ του Γ΄, που ήταν γιος της ευσεβέστατης Θεοδώρας και του εικονομάχου Θεόφιλου. Προτού όμως φθάσει στην Πόλη η Ειρήνη με την απεσταλμένη συνοδεία της, ο Μιχαήλ νυμφεύτηκε άλλη γυναίκα. Αυτό συνέβη, γιατί η Πρόνοια του Θεού της επιφύλαξε έναν θρόνο ασύγκριτα λαμπρότερο, ανώτερο και άφθαρτο από το γήινο θρόνο της κοσμικής βασιλείας, έτσι, αφού πρώτα μοίρασε όλη την περιουσία της στους πτωχούς δηλ. χόρτασε ψωμί τους πένητες, ενέδυσε τις χήρες και τα ορφανά, ελευθέρωσε τους δούλους και τους σκλάβους της, στη συνέχεια και χωρίς χρονοτριβή, αφού φόρεσε το πενιχρό τριβώνιο της Μοναχής, κατέφυγε στην Ιερά Μονή Χρυσοβαλάντου, εκεί έζησε πλέον ασκητική ζωή κι έγινε ηγουμένη.
Το μοναστήρι αυτό, που κάποτε ήκμαζε, αριθμούσε τριακόσιες μοναχές που ήταν αρχόντισσες, πριγκίπισσες, πατρίκιες κι άλλες, οι οποίες μέσα στα μυρωμένα σύννεφα του λιβανιού επικοινωνούσαν με τον πανέμορφο και γλυκύτατο Ιησού Χριστό.
Πολλές φορές η Οσία Ειρήνη επειδή αγαπούσε υπέρμετρα τις μοναχές, τις δίδασκε και τις συμβούλευε να φυλάττουν το νόμο του Θεού, γιατί η πίστη χωρίς έργα είναι νεκρή. Ελεγε, λοιπόν, τα εξής: «Οι αρετές της ψυχής είναι ανώτερες από τις σωματικές. Δεν μας ωφελεί καθόλου η νηστεία, η αγρυπνία και άλλες σκληραγωγίες του σώματος, όταν λείπουν οι αρετές του πνεύματος. Όπως είναι η ταπεινοφροσύνη, η σωφροσύνη, η αγάπη, η συμπάθεια, η ελεημοσύνη προς τους φτωχούς και άλλα όμοια έργα χρηστά και θεάρεστα. Και μετά από αυτά ας φροντίζουμε και για τις άλλες αρετές, δηλ. «να νηστεύουμε το κατά δύναμιν» (όσο μπορούμε).
Κάποτε η Οσία Ειρήνη ζήτησε από τον Κύριο να της αξιώσει να αποκτήσει το προορατικό χάρισμα για να γνωρίζει τα απόκρυφα πταίσματα των αδελφών ασφαλέστερα. Όχι βέβαια για τον ανθρώπινο έπαινο, αλλά για να τις διορθώνει να μην κολάζονται.
Τότε ο Κύριος, αφού είδε το σκοπό της της έστειλε από τους ουρανούς έναν φωτοφόρο Αγγελο, ο οποίος παρουσιάστηκε μπροστά της με λευκή στολή και της είπε ότι: «Ο Κύριος μ΄ έστειλε να σε υπηρετώ». Από τότε δεν έλειψε ποτέ ο Αγγελος και της εφανέρωνε όλα τα απόκρυφα έργα του καθενός όχι μόνον των μοναζουσών αλλά και των άλλων ανθρώπων, που επισκέπτονταν την Μονή.
Σας αναφέρω και άλλα δύο μεγάλα θαύματα, τα οποία έγιναν από θεία οικονομία για να μην μείνουν άγνωστα. Το ένα πραγματοποιήθηκε πολλές φορές στο προαύλιο του Μοναστηριού. Μία νύχτα έτυχε μια αδελφή να βγει από το κελί της έξω. Εκείνη τη στιγμή είδε την Αγία Ειρήνη, που προσευχόταν στην αυλή, ότι τα πόδια της δεν πατούσαν στη γη, αλλά στεκόταν στον αέρα δύο πήχεις πιο πάνω. Ακόμη είδε ότι κοντά της, εκεί όπου υπήρχαν δύο πανύψηλα κυπαρίσια, έκλιναν τις κορυφές τους ως τη γη που παρέμειναν έτσι επί ώρες, ώσπου να, τελειώσει η Αγία την προσευχή της. Επειτα είδε ότι πήγε κοντά τους και, αφού ευλόγησε τις κορυφές τους σταυροειδώς, εκείνα υψώθηκαν και πήραν πάλι την κανονική στάση τους. Μάλιστα, η Αγία για να δείξει τη δόξα του Θεού, μία ημέρα κρέμασε δύο κανδήλες στις κορυφές των κυπαρισιών. Τότε η μοναχή, που είδε όλα αυτά τα θαυμάσια, τα διηγήθηκε σε όλες τις άλλες αδελφές, οι οποίες έριξαν, εδάκρισαν από χαρά και κατηγόρησαν την αδελφή, γιατί δεν τις ξύπνησε να ιδούν και εκείνες αυτά τα θεσπέσια μεγαλεία.
Το δεύτερο είναι ότι μία ημέρα έφθασε στο Μοναστήρι ένας ναύτης, ο οποίος ζήτησε να ιδεί την ηγουμένη. Όταν παρουσιάστηκε μπροστά της της είπε τα εξής: Ότι καταγόταν από το νησί της Πάτμου και ότι, ενώ ξεκίνησε το πλοίο από το νησί με προορισμό την Πόλη, ξαφνικά παρουσιάστηκε στο λιμάνι ένας ωραίος και θεοειδής γέροντας και τους εφώναξε να σταματήσουν. Πραγματικά το πλοίο σταμάτησε θαυματουργικά και ο γέροντας, αφού περπάτησε επάνω στα κύματα έφθασε στο πλοίο και αφού έβγαλε από τον κόρφο του τρία μήλα του τα έδωσε και του είπε: «Όταν θα φθάσεις στην Πόλη πήγαινε στη μονή Χρυσοβαλάντου και δώσε αυτά τα μήλα στην ηγουμένη και πες της ότι της τα στέλνουν ο Πανάγαθος Θεός και ο δούλος του Ιωάννης από τον Παράδεισο. Ακόμη πες της να τα φάει με χαρά, γιατί η καλή ψυχή της τα επεθύμησε». Κατόπιν έγινε άφαντος. Ο ναύτης αφού έβγαλε τα μήλα από ένα μεταξωτό μανδήλι τα έδωσε με πολλή ευλάβεια στην Αγία Ηγουμένη, η οποία τα πήρε με μεγάλη συγκίνηση και χαρά. Όταν η Αγία έτρωγε ένα κομματάκι από εκείνα τα μήλα, ευωδίαζε όλος ο χώρος και όλο το μοναστήρι σαν να κατασκεύαζαν κάθε μέρα μύρα και αρώματα πολύτιμα.
Τώρα κάθε χρόνο στην εορτή της ευλογούνται μήλα από τον ιερέα κατά τη διάρκεια της αρτοκλασίας και μοιράζονται στους προσκυνητές ως ευλογία και θεραπεία των ασθενειών. Για να φάει κανείς ένα κομματάκι πρέπει πρώτα να νηστεύσει από λάδι τρεις ημέρες με πίστη και με θερμή προσευχή για να ιδεί τα θαυμάσια της Αγίας.
Η Αγία Ειρήνη κοιμήθηκε σε ηλικία 103 ετών. Τα άγια λείψανά της ανέβλυζαν μύρο. Σήμερα δεν ξέρουμε πού βρίσκονται, μόνο ο Θεός το γνωρίζει. Ωστόσο όμως ο βίος της σώζεται σε χειρόγραφο κώδικα του 17ου αιώνα στην ιερά Μονή του Αγίου Διονυσίου στο Αγιο Ορος. Η δε θαυματουργή εικόνα της βρίσκεται στην Ιερά Μονή Χρυσοβαλάντου στη Λυκόβρυση Αττικής στην Αθήνα. Αυτή η εικόνα αγιογραφήθηκε από κάποιο μοναχό του Αγίου Ορους ονομαζόμενο Νεκτάριο. Επειτα το 1926 την πήρε από εκεί κάποιος Αρχιμανδρίτης και την εχάρισε ως ψυχωφελέστατο δώρο στην ηγουμένη Μελετία μοναχή.
Από το 1930 που κτίστηκε το μοναστήρι στη Λυκόβρυση Αττικής, η Αγία εικόνα της Οσίας Ειρήνης κάνει άπειρα θαύματα σ΄ αυτούς, που προσέρχονται με πίστη και δεν πλανώνται σαν αμφίβια που πλέον μεταξύ πίστεως και απιστίας και καταβασανίζονται από πολλά «εάν» γύρω από την αγιωτάτη πίστη μας».
Μέχρι στιγμής έχει ακουστεί το όνομά της στα πέρατα της οικουμένης. Καθημερινά φθάνουν οι προσκυνητές, από όλο τον κόσμο δηλαδή από την Αμερική, τη Γερμανία, την Αφρική, την Αίγυπτο, την Κων/πολη και από άλλα ξένα κράτη για να ασπαστούν την ιερά και θαυματουργή εικόνα της και για να ευχαριστήσουν την Αγία προσφέροντας τα τάματά τους για το θαύμα που έγινε και σ΄ αυτούς.
Ας είναι ευλογημένο το όνομά της και ας μας προστατεύει όλους από κάθε κίνδυνο και από κάθε άλλο κακό.
αμφίβιος: λέγεται αυτός που ζει στην ξηρά και στο νερό.
Πόπη Α. Χρυσοχόου
καθηγήτρια Φιλολογίας
