Του Κώστα Γιαννούλα
Τον προηγούμενο αιώνα ο παιδοψυχολόγος Παυλώφ με πείραμά του, που φέρει τ’ όνομά του, ανακάλυψε μία νέα αποτελεσματική μέθοδο διδασκαλίας και μάθησης.
Πώς τα κατάφερε; Προσάρμοσε στο κεφάλι σκύλου μία συσκευή, που μετρούσε την ποσότητα έκκρισης σιέλου απ’ τους σιελογόνους αδένες του, καθ’ ον χρόνο του σερβίριζε πιάτο γεμάτο με φαγητό.
Διαπίστωσε, λοιπόν, ότι με τον καιρό οι σιελογόνοι αδένες συνέχιζαν να εκκρίουν την ίδια ποσότητα σιέλου κάθε φορά, που το σκυλί έβλεπε το πιάτο να πλησιάζει, παρότι το φαγητό όλο και λιγόστευε και κάποια στιγμή το πιάτο δεν περιείχε καθόλου φαγητό. Η απλή θέα, δηλαδή, ακόμη και του άδειου πιάτου ήταν αρκετή να διεγείρει συνειρμικά και να ενεργοποιήσει τους αδένες, γεγονός που οδήγησε, κατόπιν, τον Παυλώφ σε εφαρμογές στη διαδικασία της διδασκαλίας και της μάθησης.
Οι συνέπειες αυτού του πειράματος έγιναν αισθητές πριν μερικά χρόνια και από υποψήφιο κοινοτικό σύμβουλο κατά την περίοδο προεκλογικής εκστρατείας για ανάδειξη κοινοτικών αρχόντων, τις οποίες δεν ήταν σε θέση να ερμηνεύσει, γιατί αγνοούσε το πείραμα Παυλώφ.
Τι είχε πέσει στην αντίληψή του; Είχε δανειστεί από συγχωριανό του αυτοκίνητο, που διέθετε μεγαφωνική συσκευή, προκειμένου ως τελάλης να κάνει ευρέως γνωστό στις γειτονιές του χωριού τον τόπο και τον χρόνο πραγματοποίησης της κεντρικής ομιλίας του συνδυασμού, που συμμετείχε, και να πλαισιώσει τη συγκέντρωση όσον το δυνατόν περισσότερος κόσμος.
Καθώς, όμως, περνούσε απ’ τις γειτονιές διαλαλώντας την είδηση, παρατηρούσε με έκπληξη ότι έβγαιναν στους δρόμους να τον προϋπαντήσουν πάρα πολλές γάτες. Είχε ξεχάσει, βλέπετε, ότι το αυτοκίνητο ανήκε σε πλανόδιο ψαρά, ο οποίος, κάθε φορά που σταματούσε σε μια γειτονιά, όλο και κάποιο ψαράκι έριχνε προς τις γατούλες, οπότε εκείνες, γλυκαμένες καθώς ήταν, έτρεχαν προς το αυτοκίνητο μόνο με το άκουσμα της μουσικής και τη θέα του αυτοκινήτου, ευελπιστώντας ότι κάτι θα τσιμπήσουν, είχε δεν είχε ψάρια στην καρότσα.
Οι εκλογές έγιναν, αλλά ο συνδυασμός δεν τα πήγε καλά. Στον απολογισμό, που ακολούθησε, με σκοπό να εντοπισθούν τα αίτια της αποτυχίας, ο υποψήφιος διηγήθηκε το παράξενο περιστατικό, κάποιος απ’ το συνδυασμό γνώριζε τα περί του πειράματος Παυλώφ και το περιέγραψε στους άλλους και κατέληξαν όλοι μαζί στο συμπέρασμα, ότι το αποτέλεσμα θα μπορούσε να ήταν πιο ευνοϊκό, αν ψήφιζαν και οι γάτες, οπότε γέλασαν με την καρδιά τους.