Του Κων/νου Ι. Παπακωνσταντίνου
Γίνονται τόσα πράγματα παράξενα και απρόβλεπτα στη ζωή μας, ώστε δεδομένα που άλλοτε ήταν πάγια και αποδεκτά, σήμερα να αναιρούνται. Όλα ήλθαν τα πάνω κάτω. Αναθεωρούμε συμπεριφορές, αλλάζουμε αντιλήψεις, ανατρέπουμε δόγματα. Ετσι μπροστά στις δυναστευτικές επιπτώσεις της ανεργίας, που μαστίζει σήμερα τον Ελληνικό λαό θέλοντας και μη αλλάζουμε γυαλιά θεώρησης πολλών πραγμάτων.
Ο Απόστολος Παύλος, απευθυνόμενος προς τους Θεσσαλονικείς (Επισ. Β΄ προς Θεσ.) μας λέει: «Μερικοί από σας είναι αργόσχολοι. Δεν εργάζονται και περιεργάζονται τους άλλους». Αποτεινόμενος στους μη εργαζόμενους, κάνει έκκληση να εργαστούν για το καλό το δικό τους, αλλά και του συνόλου. Λέει δε στους εργαζόμενους να μην συναναστρέφονται τους μη εργαζόμενους, ώστε να τους κάνουν να ντραπούν και να αλλάξουν συμπεριφορά. Μην τους θεωρείτε εχθρούς, αλλά νουθετήστε τους να συνέλθουν. «Μη ως εχθρόν ηγείσθε, αλλά νουθετήστε ως αδελφόν».
Συμφωνούμε απόλυτα. Αλλά τι συμβαίνει, όταν σήμερα οι μη εργαζόμενοι - οι κατ΄ αναπόφευκτον ανάγκη άνεργοι - είναι οι μισοί Ελληνες; Όταν κατά τρόπο ανάλγητο πετάχτηκαν στο περιθώριο, όπου ούτε τα προς το ζην δεν μπορούν να εξοικονομήσουν; Είναι αυτοί υπεύθυνοι; Τους ταιριάζει η ρετσινιά του μη εργαζόμενου; Γιατί έτσι τους αποκαλεί ο Απόστολος Παύλος, ενώ βέβαιο είναι πως εννοεί τους τεμπέληδες. Ποιος από μας τολμάει να τους νουθετήσει δηλ. να τους δώσει μαθήματα φιλεργίας; Συμπάθεια και παρηγορητικούς λόγους αξίζουν. Όταν βρίσκονται στην κορύφωση της απελπισίας, ποιος έχει το δικαίωμα να τους κάνει μαθήματα; Κανείς. Γιατί δεν είναι γεννήματα ραθυμίας. Είναι θύματα μιας εγκληματικής πολιτικής αβελτηρίας.
Και συνεχίζει στην επιστολή του ο Απόστολος Παύλος «Ο μη εργαζόμενος μη δε εσθιέτω». Δηλαδή αυτός που δεν εργάζεται δεν πρέπει και να τρώγει. Αυτό ακούγαμε στα σχολεία από τους δασκάλους μας. Συμφωνούμε απόλυτα. Οποιος δεν θέλει να δουλέψει, να καταβάλει το μερίδιο προσφοράς του στο κοινωνικό γίγνεσθαι, δεν πρέπει και να τρώγει. «Εν ιδρώτι του προσώπου σου φαγείν τον επιούσιο άρτον». Εδώ όμως τα πράγματα αλλάζουν. Δεν είναι που «δεν θέλουν» οι άνθρωποι να εργασθούν. Είναι που δεν μπορούν». Εκλιπαρούν έστω και για part-time για υποαπασχόληση με εξευτελιστική αμοιβή. Η ανεργία όμως έχει θεριέψει σήμερα, προκαλεί παράπλευρες δυσάρεστες ενέργειες. Οι δάσκαλοι φωνάζουν, για τους υποσιτιζόμενους μαθητές, θύματα της ανεργίας των γονέων τους. Επόμενο είναι να μειώνεται και η επίδοσή τους. Στις πανελλήνιες εξετάσεις αυξάνονται οι άσπρες κόλλες των υποψηφίων, στην τριτοβάθμια εκπαίδευση. Οι καθυστερημένοι μαθητές, τα βαθμολογικά ναυάγια όλο και πληθαίνουν. Τα παιδιά μας αισθάνονται τη ματαιότητα της γνώσης. Ασκοπος ο αγώνας για την κατάκτησή της. Μάταιη η μάχη, με προσπάθειες και έξοδα για την κατάκτηση του πτυχίου δίχως αντίκρυσμα.
«Μάθε παιδί μου γράμματα, να γίνεις νοικοκύρης». Παλιός καημός γονέων και δασκάλων. Ανέφικτος όμως σήμερα. Τα παιδιά, μας γυρίζουν την πλάτη.
Κι όμως οι νέοι μας σήμερα χρειάζονται περισσότερο από κάθε άλλη φορά τη μόρφωση. Όχι βέβαια για να βρουν δουλειά. Αλλά για να βρουν στηρίγματα ηθικά και πνευματικά, να διαβούν αλώβητα μέσα από μια ανθρωπιστική παιδεία, τις δύσκολες τούτες ώρες
Αλλά η αδηφάγος ανεργία χωρεί βαθύτερα. Φέρνει την πείνα. Η πείνα φέρνει την απόγνωση. Και η απόγνωση την κατάλυση κάθε ηθικού φραγμού και αναστολής. Οδηγεί τον άνθρωπο στην παραβατικότητα. Όταν το μάτι του ανθρώπου θολώσει από απελπισία και απόγνωση ή όταν στερηθεί από κάθε ανάλημμα για επιβίωση, χάνει την ανθρωπιά του. Γίνεται θηρίο. Γίνεται κλέφτης, εκβιαστής, εγκληματίας. Χωρίς υπερβολή τρώει τον ίδιο τον συνάνθρωπό του. Το ένστικτο για επιβίωση θεριεύει μέσα του και άκριτα τον οδηγεί στην παράβαση, στην αμαρτία. Οι περισσότερες βιαιοπραγίες που παρατηρούνται σήμερα έχουν την πηγή τους. Εκεί, στην ανεργία.
Ετσι μια μακρόχρονη θητεία στην ανεργία, διαταράσσει ψυχολογικά τον άνθρωπο και ανοίγει πληγές, που μοιραία κάποια στιγμή θα κακοφορμήσουν. Θα χαθούν πολύτιμα αγαθά, που θα επηρεάσουν δυσμενώς όχι μόνο τη γενιά της σημερινής κρίσης, αλλά και την ερχόμενη. Όλα θα μείνουν πίσω. Τέχνη, επιστήμη, πολιτισμός, παιδεία, όνειρα και ελπίδες. Χαμένα στον βωμό της αδηφάγου ανεργίας.
