Του Μ.Ε.Λαγκουβάρδου
«Επέστρεφε συχνά και παίρνε με, αγαπημένη αίσθησις, επέστρεφε και παίρνε με» *.Ένας στίχος, περιγράφει με τόση ακρίβεια την εποχή μας. Ζούμε στη βασιλεία των αισθήσεων; Αυτό που προέχει δεν είναι το πνεύμα του ανθρώπου, αλλά οι αισθήσεις; Στην ψυχιατρική η ανεξέλεγκτη αίσθηση είναι σημάδι ταραγμένης ζωής.
Η έξαρση των αισθήσεων (αισθησιασμός) παρουσιάζεται κυρίως όταν οι άνθρωποι φοβούνται, όπως στον πόλεμο, στην πείνα, στην αρρώστια κ. α. Ο άνθρωπος χάνοντας το ηθικό του, μετατρέπει τις αισθήσεις σε είδωλα (τοτέμ) λατρείας. Χρησιμοποιεί την ηδονή των αισθήσεων ,ως μέσον συμφιλίωσης (καταλλαγής) με το φόβο του θανάτου, το ίδιο , όπως στην ειδωλολατρία. Στη μυθική εποχή οι άνθρωποι θεοποιούν τις αρετές και τα πάθη τους, τις ευμενείς και τις οργισμένες θεότητες. Το κλειδί και στα δυο αυτά συστήματα είναι η ηδονή.
Η ηδονή δεν συμβαδίζει με την βαριά αρρώστια και με το θάνατο. Ας αφεθούμε, λοιπόν, κι ας πάμε στην ηδονή, για να μη φοβούμαστε θάνατο. Αυτή είναι η λογική που επικρατεί τον καιρό που ηγεμών του ανθρώπου δεν είναι ο νους, αλλά οι αισθήσεις του σώματος.. Με την ίδια λογική κι η ειδωλολατρία χρησιμοποιεί τις θυσίες των ζώων, για να εξευμενίσει τις οργισμένες θεότητες. Η θυσία προσφέρεται ως ηδονή αντί ηδονής.
Αξιοπερίεργο είναι ότι ακριβώς την ίδια λογική και τις ίδιες μεθόδους (θυσίες) εφαρμόζουν οι ισχυροί της γης, που με τους πολέμους τους θυσιάζουν αμέτρητες ανθρώπινες υπάρξεις για να εξευμενίσουν το θεό του χρήματος απ΄ τον οποίο αναμένουν, φυσικά, την ανάλογη ανταμοιβή.
Αίμα αντί αίματος. Αυτό είναι το πνεύμα της αρχαίας θυσίας. ;στους μυθικούς θεούς της ειδωλολατρίας. Πάρε το αίμα αυτών των ανθρώπων ή αυτών των ζώων και λυπήσου το δικό μας. Ο Χριστός κατήργησε τις θυσίες. Ο Θεός δεν εχθρεύεται κανένα. Οι άνθρωποι εχθρεύονται το Θεό. (Άγιος Ιωάννης ο Χρυσόστομος).
Λατρεία της ηδονής και ηδονολάτρες υπήρχαν πάντα και εξακολουθούν να υπάρχουν (νέα ειδωλολατρία). Στη φιλοσοφία η σχολή αυτή λέγεται αισθησιοκρατία. Από τους αρχαίους αισθησιοκράτες, ο πιο γνωστός είναι ο φιλόσοφος Επίκουρος. Όπως μας διαβεβαιώνει ο ίδιος, από μικρό παιδί, φιλάσθενος καθώς ήταν, χρησιμοποιούσε την ηδονή για να νικάει το φόβο του.
Ο π.Ιωάννης Ρωμανίδης, ο μεγαλύτερος θεολόγος του 20ού αιώνος, γράφει στο βιβλίο του Δογματική και Συμβολική Θεολογία της Ορθοδόξου Καθολικής Εκκλησίας,τα εξής: «Ο Φραγκο-Λατινικός και ο Δυτικός Πολιτισμός είναι κυριαρχημένα από την νόσο της θρησκείας και της αναζητούσης την ευδαιμονίαν ιδιοτελείας. Αυτή ακριβώς η αρρώστια ευρίσκεται εις το θεμέλιον όλων των προσωπικών και κοινωνικών νοσημάτων.»
Σημείωση:
Καβάφης
Πρβλ. τη "Σιωπή" του Μπέρκγμαν, στην οποία η ηρωίδα προσπαθεί χρησιμοποιώντας την αισθησιακή ηδονή, να λυτρωθεί από τη σιωπή που την πνίγει.
