Γράφει ο Ηλίας Κανέλλης
Η υποκλαπείσα συνομιλία του χρυσαυγίτη Ηλία Κασιδιάρη με τον γραμματέα του Υπουργικού Συμβουλίου (και «άνθρωπο» του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά), Τάκη Μπαλτάκο, είχε έναν προφανή και τουλάχιστον έναν αφανή σκοπό.
Ο προφανής: να συκοφαντηθεί η κυβέρνηση και, συγκεκριμένα, ο πρωθυπουργός και οι δύο υπουργοί οι υπηρεσίες των οποίων έχουν το βάρος της απόδειξης ότι το ελληνικό νεοναζιστικό κόμμα λειτουργούσε ως εγκληματική συμμορία. Στόχος, η αμφισβήτηση των έως τώρα ερευνών και, κυρίως, η αντεπίθεση του ξεδοντιασμένου κομματικού μηχανισμού προς λαφυραγώγηση των ακροδεξιών ψήφων.
Ο προφανώς αφανής σκοπός: να αμφισβητηθεί η ικανότητα των κομμάτων εξουσίας να επαναφέρουν τη χώρα στην πολιτική σταθερότητα, να αμφισβητηθεί δηλαδή η δημοκρατική νομιμοποίηση της κυβέρνησης και η επιστροφή σε αποσταθεροποιητική τροχιά, που επιτρέπει την άνθηση και την ανεξέλεγκτη γιγάντωση της κουλτούρας της διαμαρτυρίας και των «Αγανακτισμένων» στο προσκήνιο.
Και οι δύο στόχοι απέτυχαν οικτρά.
Ο πρώτος επειδή, παρότι «τσίμπησε» και η αξιωματική αντιπολίτευση, ο ΣΥΡΙΖΑ δηλαδή, δεν μπορούσε να στοιχειοθετηθεί από το υλικό της υποκλαπείσης συνομιλίας. Το προφανές από τη συνομιλία αυτή λέει ότι ο Μπαλτάκος, ένας καραδεξιός, φίλος του παλαιού μακεδονομάχου Σαμαρά, έχει κολλητιλίκια με τον πιο θρασύ από τους νεοναζί. Ωστόσο, ό,τι λένε στη συνομιλία κάθε άλλο παρά φαίνεται να τυγχάνει της εγκρίσεως του πρωθυπουργού, για τον οποίο επιφυλάσσουν και μια πολύ χοντρή βρισιά και, πάντως, από πουθενά δεν μπορεί να αποδειχθεί πολιτική παρέμβαση για τις διώξεις και τις φυλακίσεις των ηγετικών στελεχών της Χρυσής Αυγής. Βεβαίως, νομικοί κύκλοι που, κυρίως, ενδιαφέρονται για τη λειτουργία της δημοκρατίας, βρήκαν ακόμα μια φορά ευκαιρία να κάνουν έκκληση στις αρχές να τεκμηριώνει τις ποινικές διώξεις για να μην φανεί στο τέλος η φυλάκιση του Μιχαλολιάκου και της παρέας του ως πολιτική δίωξη. Αλλά έως εκεί.
Ο δεύτερος στόχος απέτυχε επίσης. Το επεισόδιο με τον Μπαλτάκο όχι μόνο δεν έπληξε τη δημοκρατία αλλά μάλλον ενίσχυσε την επιθυμία των πολιτών να μείνουν πίσω, το δυνατόν συντομότερο, οι ταραχοποιοί και οι κήρυκες της ανωμαλίας. Ακόμα και η προσπάθεια να μετατραπεί η στήριξη Βενιζέλου στον Σαμαρά σε εσωκομματικό πρόβλημα του ΠΑΣΟΚ δεν θεμελίωσε, για την ώρα τουλάχιστον, τα συστατικά της κρίσης: ο Βενιζέλος επιβεβαίωσε τη στήριξη του μικρού πλέον κόμματός του στην πολιτική σταθερότητα και άφησε ανοιχτές τις πολιτικοϊδεολογικές και τις προσωπικές διαφορές εντός του κόμματός του για μετά τις ευρωεκλογές. Χωρίς αντίκρισμα φαίνεται ότι απέβη και ο επικριτικός λόγος του ΣΥΡΙΖΑ, στον οποίο σιγά σιγά οι νουνεχείς εκ των στελεχών του έχουν αρχίσει να καταλαβαίνουν ότι χρειάζονται πειστικά επεξεργασμένες θέσεις για να τους εμπιστευθεί το εκλογικό σώμα και όχι φοιτητικός συνδικαλισμός και φραστικά πυροτεχνήματα του αρχηγού.
Όλα καλά λοιπόν; Να εικάσουμε ότι επρόκειτο για μια ακόμα πρόβα αποσταθεροποίησης που απέτυχε και να πάμε παρακάτω;
Έχω την προσωπική αίσθηση ότι η ιστορία του Μπαλτάκου θα έχει σοβαρούς κραδασμούς στη ΝΔ του Αντώνη Σαμαρά. Ότι, αναγκαστικά, ο πρωθυπουργός είναι υποχρεωμένος να αναμετρηθεί με το ιδεολογικό παρελθόν και με τους συνεργάτες του. Ότι, με άλλα λόγια, η ΝΔ θα χρειαστεί να αναμετρηθεί με τη σημερινή ιδεολογική ταυτότητά της και, τουλάχιστον σε κυβερνητικό επίπεδο, να αναπροσαρμόσει τον λόγο της, τουλάχιστον την τρωθείσα από τους καιρούς που, εν μέσω χρεοκοπίας, ήταν αρνητικότατη αντιπολίτευση θυσιάζοντας το ευρωπαϊκό προφίλ του κόμματος που ίδρυσε ο Καραμανλής, ο άνθρωπος που μας έβαλε στην ΕΟΚ.
Ως προς αυτό, ο Σαμαράς βρίσκεται σε οριακό σταυροδρόμι. Ποιον δρόμο θα πάρει; Θα κρατήσει τα ευρωπαϊκά εύσημα και θα πορευθεί από τον δρόμο της μετριοπάθειας και της ανοχής, σε μια προσπάθεια προσαρμογής της χώρας, όσο είναι δυνατόν, στην ευρωπαϊκή κανονικότητα; Ή θα κάνει ό,τι ξέρει, πολιτική δηλαδή στηριγμένη στο ακροδεξιό οπλοστάσιο που τον διαμόρφωσε, ήτοι: εθνοπατριωτισμός, θρησκεία, αρχαιολατρία, φόβος του άλλου και τείχη με τους γείτονες;
Για να βαδίσει τον πρώτο δρόμο, τον δρόμο προς την ανοιχτή κοινωνία, που θα τον ισχυροποιήσει πολιτικά στο πολιτικό Κέντρο και, ίσως, τον διασώσει ιστορικά ως το πρόσωπο που γεφύρωσε το προ της χρεοκοπίας πολιτικό σύστημα και τη μετά την ανάκαμψη Ελλάδα, θα χρειαστεί να συγκρουστεί με πρόσωπα που έως σήμερα είναι στενοί συνεργάτες του. Και αν όχι να τους παραμερίσει (πώς είναι δυνατόν, σε μια περίοδο που προσπαθεί να ρίξει γέφυρες για να παλιννοστήσουν στη ΝΔ στελέχη των Ανεξάρτητων Ελλήνων;), να τους αφαιρέσει ισχύ.
Θα μπορέσει, όμως, πραγματικά να απενεργοποιήσει πρόσωπα πολλά από τα οποία έχουν εκφραστεί ή και πολιτευτεί ακόμα πιο ακραία από τον Τάκη Μπαλτάκο; Θα μπορέσει, φερ' ειπείν, να αρνηθεί στον Φαήλο Κρανιδιώτη, με τον ακραίο πολιτικό λόγο-κληρονομιά του Δικτύου 21, την τοποθέτηση στη λίστα των υποψήφιων ευρωβουλευτών; Θα ασχοληθεί με τον αστοιχείωτα ακροδεξιό λόγο του επικοινωνιακού επιτελείου του (Μουρούτης αλλά και Σίμος Κεδίκογλου); Θα αποδεχθεί ότι είναι λάθος η χρησιμοποίηση των θεσμών του πολιτισμού (Εθνικό Θέατρο, Ελληνικό Ίδρυμα Πολιτισμού κ.λπ.) για την αναβίωση της εθνικοφροσύνης, της παραδοσιοκρατίας και του επαρχιωτισμού; Θα συμβιβαστεί με την ιδέα ότι στην Ευρώπη είναι δικαίωμα ο αυτοπροσδιορισμός του διαφορετικού από τους πολλούς ως προς την εθνικότητα, ως προς το θρήσκευμα, ως προς τη γλώσσα, ως προς τη σεξουαλική ταυτότητα; Και πώς θα προσλάβει την αναπόφευκτη εξέλιξη της Ευρώπης προς έναν μεταεθνικό αστερισμό (κατά τον όρο του Χάμπερμας), σε μια πραγματικότητα κατά την οποία τα έθνη-κράτη θα εκχωρούν συνεχώς τμήματα κυριαρχίας σε μια υπερ-κυβέρνηση;
Κατά τη γνώμη μου είναι εξαιρετικά δύσκολο, καθώς για να γίνει μια τέτοια μετατόπιση ο Σαμαράς θα πρέπει να συγκρουστεί, αφήνοντας επιπλέον χώρο σε έναν ενδεχομένως νέο σχηματισμό, πιο δεξιό και πιο λαϊκιστικό από τη σημερινή ΝΔ - ενώ οι εξελίξεις στο χώρο του Κέντρου και της δημοκρατικής Αριστεράς δεν είναι βέβαιο ότι συμπεριλαμβάνουν μια πιο ευρωπαϊκή ΝΔ. Όπως και να 'χει, πάντως, η ιστορία φαίνεται να πιστώνει στον Σαμαρά την εξομάλυνση της πολιτικής ζωής και την πολιτική αποφασιστικότητα να συνεργαστεί με τους εκπροσώπους των δανειστών (την Τρόικα) προς τη μεταρρυθμιστική ανασυγκρότηση. Μένει ωστόσο να αποδείξει αν είναι μεταρρυθμιστής από ανάγκη ή από πεποίθηση.
Ώσπου να του δοθεί η ευκαιρία, πάντως, θα συνεχίσει να συναγελάζεται με πρόσωπα συγγενή προς την ιδεολογία, τον κυνισμό και τη βαναυσότητα του Τάκη Μπαλτάκου. Είναι η ισχυρότερη κληρονομιά στη νέα κατάσταση που του κληροδοτεί ο παλιός κακός εαυτός του. Καλά ξεμπερδέματα.
