Από τον Κων/νο Αθ. Οικονόμου
«Μη κτήσησθε χρυσόν, μηδέ άργυρον μηδέ χαλκόν
εις τα ζώνας υμών, μη εις οδόν, μηδέ δύο χιτώνας,
μηδέ υποδήματα, μηδέ ράβδον»
(Κατά Μτθ. Ευαγγέλιο).
Η ΣΙΜΩΝΙΑ ΣΤΗ ΝΕΟΤΕΡΗ ΕΛΛΑΔΑ: Στα χρόνια του Αγώνα, αρκετοί παράγοντες εκκλησιαστικής εξουσίας, σε αντίθεση με τον κατώτερο κλήρο και τους μοναχούς που θυσιάστηκαν για την εθνική υπόθεση (Παπαφλέσσας, Γρηγόριος Ε’, Ρωγών Ιωσήφ, μοναχός Σαμουήλ και τόσοι άλλοι), προσχώρησαν σε φατρίες και πρωτοστάτησαν σε πολιτικούς ανταγωνισμούς. Ορισμένοι, μετά την απελευθέρωση, τάχθηκαν ξεκάθαρα υπέρ του μοναρχικού (φιλοπροτεσταντικού) καθεστώτος και μάλιστα με ξένο βασιλιά. «Και οι αναθεματισμένοι της πατρίδος πολιτικοί μας και οι διαφταρμένοι αρχιγερείς», γράφει ο Μακρυγιάννης.
Η χριστεμπορία θα ευδοκιμήσει και μετά την απελευθέρωση. Η διαφθορά της πολιτικής εξουσίας ευνοεί τις άνομες συναλλαγές των εκκλησιαστικών αρχόντων και κυρίως τη σιμωνία. Πριν 150 χρόνια, ο, εισάγων τη φαυλότητα, Ιω. Κωλέτης, ανέθεσε στην Ιερά Σύνοδο να κεραυνοβολεί την αντιπολίτευση! Ακολούθησε η σχετική εγκύκλιος της Ιεράς Συνόδου: «Οφείλετε να αποφεύγετε ως λοιμόν πάντα τον εναντίον της καθεστώσης τάξεως και ησυχίας λαλούντα ή γράφοντα και ως επίβουλον των κοινών συμφερόντων να θεωρήτε»! Οι Συνοδικοί του Κωλέτη συμπεριφέρονταν όπως ο σημερινός καθολικός κλήρος στη Δύση. Κατά την προεκλογική περίοδο – και όχι μόνο – οι ιερείς εκφωνούν από τον άμβωνα πύρινους λόγους κατά των «εχθρών» της παπικής εξουσίας. Το Βατικανό υπήρξε πάντοτε σύμμαχος, συνεταίρος, και συχνά κηδεμόνας ηγεμόνων. Στην Ελλάδα ένα σκάνδαλο δωροδοκίας και σιμωνίας, από τα λιγοστά που τελικά βλέπουν το φως, συγκλόνισε την κοινή γνώμη τον Ιανουάριο του 1875, στο οποίο ήταν αναμεμιγμένοι δύο υπουργοί της κυβέρνησης Βούλγαρη που είχαν δωροδοκηθεί από τρεις ανώτερους κληρικούς για να επηρεάσουν την Ιερά Σύνοδο ώστε να τους εκλέξει επισκόπους(1). Από τις ανακρίσεις, που διέταξε ο Χ. Τρικούπης, προέκυψε ότι ο υπουργός Δικαιοσύνης Β. Νικολόπουλος και ο υπουργός Εκκλησιαστικών και Δημοσίας Εκπαιδεύσεως Ι. Βαλασόπουλος, δωροδοκήθηκαν από τους υποψ. επισκόπους Πατρών, Κεφαλληνίας και Μεσσηνίας ώστε να εξασφαλίσουν τις έδρες!
ΕΝ ΕΣΧΑΤΟΙΣ ΚΑΙΡΟΙΣ: Οι χειρότερες σιμωνιακές κατηγορίες της εκκλησιαστικής εξουσίας αφορούν στην ανάδειξη ιεραρχών. Το 1965 έξι «ορθόδοξα χριστιανικά σωματεία» κατήγγειλαν ανοιχτά επαίσχυντες συναλλαγές, σαρδαναπαλικό βίο ιεραρχών, «σατανικές κινήσεις» υποψηφίων που αγωνίζονται «να αναρριχηθούν ως αίλουροι» στο κορυφαίο εκκλησιαστικό αξίωμα, «ασυνειδησία» παραγόντων της Εκκλησίας και χειροτονία «ανικάνων και φαύλων υποκειμένων». Ας δούμε ορισμένα σημεία της έγγραφης καταγγελίας: «Ίδετε και κλαύσατε! Ο ένας υποψήφιος εισέρχεται εις πολιτικόν γραφείον, γονατίζει και ασπάζεται την χείρα ισχυρού πολιτικού παράγοντος και τον εκλιπαρεί να τον βοηθήση προς επιτυχίαν του σκοπού του. Ο δεύτερος, συνδεόμενος με στρατηγόν, έχοντα σχέσεις με επισκόπους, πίπτει και ασπάζεται την χείρα του στρατηγού και παρακαλεί ίνα μεσολαβήση προς επιτυχίαν του σκοπού του. Ο τρίτος, γνωρίζει ναύαρχον και τούτον ικετεύει δια να συντελέση εις την επιτυχίαν του σκοπού του. Ο τέταρτος, προσκυνεί εδαφιαίως καθηγητήν Πανεπιστημίου όστις εκ της θέσεώς του έχει συχνάς επαφάς με πρίγκιπας της Εκκλησίας, και τούτον παρακαλεί να επηρεάση τας σκέψεις των εκλεκτόρων δια την επιτυχίαν του σκοπού του. Ο πέμπτος, προσκομίζει πολύτιμα δώρα εις ανεψιόν μητροπολίτου διακρινόμενον δια συλλογήν αυγών, εριφίων και αρνίων και εί τινος άλλου εκλεκτού φαγωσίμου, και τούτον παρακαλεί δια την επιτυχίαν του σκοπού του. Ο έκτος, πίπτει και ασπάζεται την χαριτόβρυτον χείρα αγιωτάτης (!) δεσποινίδος, η οποία, στενή συγγενής ισχυρού εκκλησιαστικού παράγοντος, έχει το προνόμιον να βλέπη ημέρας και νυκτός το πρόσωπον αυτού, ικανού να συντελέση εις την επιτυχίαν του σκοπού του. Ο έβδομος, τρέχει από φυλακής πρωΐας μέχρι νυκτός και επισκέπτεται καταλύματα των αγίων αρχιερέων και πίπτει, προσκυνεί και κολακεύει αισχρώς... Τι λέγουν και τί πράττουν οι υποψήφιοι δια ν’ αρέσουν τοις αρχιερεύσιν, υπερβαίνει πάσαν φαντασίαν. Ξεσκονίζουν τα καλυμμαύχια και τα ράσα των αρχιερέων, γίνονται μεταφορείς τροφίμων, γίνονται μάγειροι, και τραπεζοκόμοι, τρέχουν να παραγγείλουν αυτοί τους καφέδες, θωπεύουν και τα κατοικίδια ζώα των, εγκωμιάζουν όλας τας ιδιοτροπίας των... Ο όγδοος, κατορθώνει και εισδύει εις τα άδυτα του οικογενειακού περιβάλλοντος των αρχιερέων, και αν εκεί το οξυδερκές βλέμμα του ανακαλύψη την «συνείσακτον», το γύναιον δηλ. εκείνο το οποίον εξασκεί τεραστίαν επιρροήν επί του επισκόπου και άγει και φέρει αυτόν καθώς βούλεται, δεν διστάζει να γονυπετήση ενώπιόν της και με τα θερμότερα λόγια να την παρακαλέση δια την επιτυχίαν του σκοπού του. Τέλος, αφού οι υποψήφιοι κάμψουν την σπονδυλικήν στήλην μυριάκις, και προσκυνήσουν και τα πλέον ελεεινά υποκείμενα, και διατρέξουν όλα τα στάδια της αναξιοπρεπείας, τότε ευδοκιμεί ν’ ανοίξη η μαγική θύρα, να εμφανισθή ο κοσμοκράτωρ του αιώνος τούτου, και πλήρης μειδιαμάτων να επιθέση επί της κεφαλής του υποψηφίου την σπινθηροβολούσαν μίτραν, ίνα πληρωθή το υπ’ αυτού του Σατανά ρηθέν εν τοίς πειρασμοίς του Κυρίου. «Ταύτα πάντα σοι δώσω, εάν πεσών προσκυνήσης μοι» (Ματθ. δ’ 9). Καταγγέλλουν επίσης αρριβισμό «κενών και μωροφιλοδόξων αρχιμανδριτών, οι οποίοι, προκειμένου ν’ αρπάξουν το σίδερο που ονομάζεται πατερίτσα, δεν το έχουν τίποτε να πατήσουν επί πτωμάτων» (περιοδικό «Οι Τρείς Ιεράρχαι», αριθ. φ. 1226/65 και «Ενορία», φ. 401/65). Και να σκεφθεί κανέις ότι Άγιοι Πατέρες της Εκκλησίας, όταν ο λαός ή άλλοι εκκλησιαστικοί παράγοντες ζητούσαν να τους χειροτονήσουν, απλώς ιερείς, πόσο μάλλον επισκόπους, αυτοί έφευγαν από προσώπου γης στα όρη και τα σπήλαια, από ταπείνωση και συναίσθηση των απαιτήσεων του υψίστου αυτού λειτουργήματος!
Ίσως αυτή η ζοφερή προϊστορία που περιγράφουν οι εκκλησιαστικές οργανώσεις, εξηγεί γιατί η «κρίση ηγεσίας» στην ελληνική Εκκλησία και τα φαινόμενα διαφθοράς διαιωνίζονται. Ακόμη, σήμερα, στα κρίσιμα προβλήματα που συνταράσσουν την ελληνική κοινωνία, η εκκλησιαστική ηγεσία παραμένει σιωπηλή, αδιάφορη ή ουδέτερη. Ανέχεται, ωστόσο, πολιτικούς τυχοδιώκτες να καπηλεύονται τις χριστιανικές εορτές με επιδεικτική και άκρως υποκριτική παρουσία μπροστά στους τηλεοπτικούς φακούς. Στην τελετή του Επιταφίου κομματικοί τυχοδιώκτες «προσκυνούν» επισκόπους και εκείνοι τους χτυπούν θωπευτικά στην πλάτη. Στην τελετή της Ανάστασης συνωστίζεται στην εξέδρα ο κομματαρχικός εσμός υπό το φως των προβολέων. Ανέχεται μάλιστα η εκκλησιαστική εξουσία τη βάρβαρη εμφάνιση κορυφαίων της πολιτικής με κουστωδία στον Οίκο του Θεού και την υποδοχή τους μετά σαλπίγγων, εμβατηρίων και χαιρετισμών από παρατεταγμένα στρατιωτικά τμήματα. Και πορφυρό θρόνο στο ναό κατά τη δοξολογία για τους «ανώτατους άρχοντες», που συχνά κομψευόμενοι θα πουν και το «Σύμβολο της Πίστεως»! Έτσι, όμως, «Αδελφωμένες» εξουσίες, η πολιτική και η εκκλησιαστική, δείχνουν κυνική και ασεβή συμπαιγνία. Οι μεν ποδοπατούν τους δημοκρατικούς θεσμούς με την αλαζονεία τους, οι δε, κι αυτό είναι το καταστροφικότερο, προσβάλλουν τους πιστούς με την ακηδία τους ή μάλλον καλύτερα με την πραγματική απιστία τους, εξευτελίζοντας αμφότεροι τον πολίτη και τον πιστό, τη δημοκρατία και την, εκτός κοσμικού φρονήματος, υποκρισίας και φαμφαρονισμών, χριστιανική διδασκαλία.
Ο Κωνσταντίνος Αθ. Οικονόμου είναι δάσκαλος στο 32ο Δ. Σχ. Λάρισας – συγγραφέας
