Γράφει ο Ηλίας Κανέλλης
Ναι, το ΠΑΣΟΚ και η ΝΔ, ο Γιώργος Παπανδρέου, ο Βαγγέλης Βενιζέλος και ο Αντώνης Σαμαράς έχουν κάνει τεράστια λάθη, πολιτευόμενοι με ορίζοντα την πολιτική πελατεία τους στο εσωτερικό, αδιαφορώντας για τις αντοχές των εταίρων και δανειστών μας, οι οποίοι εξασφάλισαν την επιβίωση της χώρας, αλλά τίποτα δεν οδηγεί στο συμπέρασμα ότι θα συνεχίσουν να το κάνουν επ' άπειρον. Ναι, μια συνετή διαχείριση της σχέσης μας με την Τρόικα (που άρχισε να στραβώνει μετά την απομάκρυνση του Χάρη Θεοχάρη από τη γενική γραμματεία Δημοσίων Εσόδων και απόγινε όταν ο πρωθυπουργός ανακήρυξε μονομερώς, και ενώ υπήρχαν άπειρες εκκρεμότητες και 1,2 δισ. υστέρηση εσόδων το τελευταίο εντεκάμηνο, το τέλος του μνημονίου) ίσως να μην είχε οδηγήσει τη χώρα σε νέα αβεβαιότητα.
Αλλά την έκρηξη της αβεβαιότητας, και την απροκάλυπτη συζήτηση πλέον μιας όλο και αυξανόμενης πιθανότητας Grexit, την επιτείνει η προοπτική ανάληψης της διακυβέρνησης από τον ΣΥΡΙΖΑ και, κυρίως, η επιμονή του σε μια πολιτική που, μαθηματικά, οδηγεί σε ρήξη με τους εταίρους.
Πριν από λίγες μέρες, από τη Θεσσαλία, ο πρόεδρος του κόμματος της αξιωματικής αντιπολίτευσης, μιλώντας στην ηπειρωτική Ελλάδα είπε, εν όψει της ευφορίας που δίνουν στο κόμμα του οι δημοσκοπήσεις, ότι αυτός θα βαράει το νταούλι και οι αγορές θα χορεύουν. Λίγες μέρες μετά, και ενώ, με το νέο κραχ του Χρηματιστηρίου με παράλληλη αύξηση των σπρεντ, οι αγορές προεξοφλούν πιθανή αβεβαιότητα, πολιτική αστάθεια και, στο βάθος, άτακτη χρεοκοπία και έξοδο της Ελλάδας από τη ζώνη του ευρώ (και μακροπρόθεσμα και από την Ευρώπη, όπως συνεχώς προειδοποιεί η σώφρων καθηγητής, ειδικός στα ευρωπαϊκά θέματα Π.Κ. Ιωακειμίδης), ο κ. Τσίπρας, από την Κρήτη αυτή τη φορά, ανάγγειλε ότι όσο οι αγορές θα χορεύουν εκείνος θα παίζει λύρα.
***
Οι εξυπνάδες είναι ένας πολύ ωραίος τρόπος να συνεγείρεις οπαδούς. Αλλά δεν είναι ο καλύτερος τρόπος να κάνεις πολιτική ουσίας. Τι είναι πολιτική ουσίας σε μια δυτική δημοκρατία; Ότι οι σχεδιασμοί σου έχουν στόχο πρώτον τη συνετή διαχείριση μιας χώρας, δεύτερον την αντιμετώπιση με ρεαλιστικά προγράμματα περιπτώσεις κρίσης (όπως αυτή που περνάει σήμερα η χώρα) και, τρίτον, την εξασφάλιση ότι η πολιτική σου δεν θα θέσουν επ' ουδενί τη χώρα σε περιπέτειες.
Αλλά σε τι είδους περιπέτειες μπορεί να μπει η Ελλάδα, με πολίτες κουρασμένους από πέντε χρόνια γεμάτα λιτότητα, συρρίκνωση του επιπέδου ζωής, τεράστια ανεργία, δημιουργία νέας φτώχειας, ανασφάλεια και, ασφαλώς, μεγάλη κοινωνική αναταραχή; Με άλλα λόγια, «τι άλλο έχουμε να χάσουμε;», όπως πολύ συχνά αναρωτιούνται διάφοροι γύρω μας, είτε έχουν πληρώσει σκληρό τίμημα την πενταετία της κρίσης είτε έχουν καταφέρει να πέσουν στα μαλακά.
Η απάντηση υπάρχει και μπορεί να είναι οδυνηρή. Σύμφωνα με τα χρονοδιαγράμματα, ως το τέλος Φεβρουαρίου οποιαδήποτε ελληνική κυβέρνηση πρέπει να έχει συμφωνήσει μέτρα που ζητούν οι δανειστές διά της Τρόικας, μεταξύ των οποίων δρομολόγηση ακόμα πιο οδυνηρών λύσεων για το ασφαλιστικό, ακόμα περισσότερη δημοσιονομική προσαρμογή και δημιουργία ανεξάρτητης φορολογικής αρχής, που δεν θα αναφέρεται στην κυβέρνηση. Αν η κυβέρνηση που θα προκύψει αρνηθεί να διαπραγματευθεί και να καταλήξει σε διαπραγμάτευση, ή αν στη συνέχεια δεν καταφέρει να περάσει από τη Βουλή τα μέτρα της όποιας διαπραγμάτευσης, οι δανειστές αποσύρονται. Η χρηματοδότηση της χώρας καθίσταται αδύνατη (με τα σπρεντ δανεισμού στον ουρανό, κανείς δεν έχει διάθεση να πετάξει τα λεφτά του στον λάκκο) και, στο μεταξύ, αρχές Μαρτίου πρέπει να πληρωθεί ένα αρκετά μεγάλης αξίας ομόλογο - αν η χώρα δεν τα καταφέρει, στην ουσία κηρύσσεται σε κατάσταση χρεοκοπίας, και χωρίς την κάλυψη της ευρωζώνης, προκειμένου το κράτος να μπορεί να χρηματοδοτήσει τις υποχρεώσεις του στο εσωτερικό, πρωτίστως μισθούς και συντάξεις, είναι υποχρεωμένο να τυπώσει δικό του νόμισμα, οι ισοτιμίες του οποίου, όπως είναι ευνόητο, πολύ σύντομα θα αλλάξουν επί το δυσμενέστερο. Και το νέο χρήμα, η νέα δραχμή ενδεχομένως, θα είναι ένα πληθωριστικό νόμισμα - αφού η ισοτιμία της θα αντικατοπτρίζει την κατάσταση της χώρας στις εξωτερικές αγορές, όπου αναγκαστικά θα καταφεύγουμε για την προμήθεια καταρχήν των απολύτως απαραίτητων - καυσίμων και βασικών ειδών διατροφής που δεν παράγουμε εδώ.
Εκτός της ευρωζώνης, πλέον, πρέπει να ζούμε με ό,τι έχουμε. Τα μηδενικά στο νόμισμα θα αυξάνονται ενώ θα μειώνεται η αγοραστική δύναμη - και την όποια ανάσα ένα κράτος θα προσδοκούσε από τον τουρισμό, πιθανόν η Ελλάδα να μην την έχει αν στο μεταξύ υπάρξει κοινωνική αναταραχή. Φυσικά, φάρμακα, ακριβές θεραπείες, αλλά και όλες οι δημόσιες υποδομές θα καταρρεύσουν.
Και αν ο Αλέξης Τσίπρας επιμένει να βαράει το νταούλι του, θα είναι για να χορέψουν οι συμπατριώτες του πλέον στο ταψί. Εμείς, δηλαδή.
***
Τι θα μπορούσε να αλλάξει αυτή τη δυσμενή εξέλιξη; Καταρχάς, μπορεί να την απομακρύνει πίσω στο χρόνο η εκλογή Προέδρου από αυτή τη Βουλή. Κατά δεύτερον, η (απίθανη με τη σημερινή πόλωση) εθνική συνεννόηση, για να αντιμετωπιστεί η νέα κρίση συναινετικά, στο πλαίσιο ενός ειδικού σχεδίου που θα απομακρύνει τη χρεοκοπία. Κατά τρίτον, είτε με τη στήριξη του ΣΥΡΙΖΑ (απίθανο) είτε χωρίς, θα μπορούσε να αναλάβει ακόμα μια φορά τη χώρα μια κυβέρνηση ειδικού σκοπού, προκειμένου να αποφευχθούν τα χειρότερα.
Ποια είναι τα χειρότερα; Ο φόβος ότι, τελικά, θα χορέψουμε στο ταψί. Κι ότι δεν θα είναι ευρωπαϊκός χορός, αλλά κάτι ελληνικό. Καλαματιανό; Συρτό; Πεντοζάλη; Δεν έχει σημασία για όποιον χορεύει στο ταψί. Και ο καιρός γαρ εγγύς...
