Το στεγαστικό πρόβλημα και η αποτυχία του κράτους

Από τον Αργύρη Αργυριάδη,
δικηγόρο, www.argiriadis.gr

Τελευταίο άρθρο της χρονιάς, και δεν θα ασχοληθούμε με μια συνολική αποτίμηση του έτους. Ούτε με προβλέψεις για τον νέο χρόνο. Αντιθέτως, θα προσπαθήσουμε στη σημερινή μας παρέμβαση να καταδείξουμε άλλη μια κραυγαλέα ένδειξη κρατικής ανεπάρκειας που έχει επιπτώσεις τόσο στην εθνική οικονομία όσο και στους πολίτες, ιδίως τους νέους, αυτής της χώρας.

Κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση έχουν εντοπίσει το πρόβλημα προ πολλού. Άλλωστε, τούτο προκύπτει με ενάργεια, πλέον, και από τις δημοσκοπήσεις. Το ζήτημα της εξασφάλισης κατοικίας φαίνεται να προβληματίζει την ελληνική κοινωνία σχεδόν όσο και τα εθνικά θέματα. Όλα τα κόμματα συμφώνησαν ως ενδεικνυόμενη λύση την αξιοποίηση «της ακίνητης περιουσίας του δημοσίου». Περαιτέρω, το ΠΑΣΟΚ έκρινε σκόπιμο να οικοδομηθούν «κοινωνικές κατοικίες» με πόρους του Ταμείου Ανάκαμψης Εξόχως εσφαλμένη και αντιαναπτυξιακή πρόταση. Η κυβέρνηση της ΝΔ πλειοδότησε στον τομέα αυτό. Από τις 15 Ιανουαρίου του νέου έτους, υποψήφιοι αγοραστές ακινήτων θα μπορούν να αιτηθούν για χαμηλότοκο στεγαστικό δάνειο που προσφέρει το πρόγραμμα «Σπίτι μου 2». Προφανώς, το «χαμηλότοκο» δεν το διασφαλίζει η «κοινωνική ενσυναίσθηση» των τραπεζών, αλλά η αλόγιστη διανομή των πόρων του Ταμείου Ανάκαμψης. Περίπου 2 δισ. ευρώ θα μεταβιβαστούν μέσω των τραπεζών στην κατανάλωση, εν είδει κινήτρου για την απόκτηση πρώτης κατοικίας. Δύο δισ. ευρώ για μόλις 20.000 δικαιούχους! Άλλη μια ευκαιρία – ίσως η τελευταία – χάνεται. Αντί να διανεμηθούν οι πόροι για επενδύσεις με υψηλό οικονομικό και κοινωνικό πολλαπλασιαστή τις διοχετεύουμε στην κατανάλωση για να μπαλώσουμε τρύπες της κοινωνικής πολιτικής μας.
Υπήρχε άλλη λύση; Προφανώς. Έμμεσα την κατέδειξαν τα στοιχεία που αποτυπώθηκαν στην ψήφιση του νέου φορολογικού νόμου, πριν λίγες ημέρες, στη Βουλή. Μέσα σε αυτό βρίσκεται και μια διάταξη για την περιλάλητη Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) Α.Ε (θυγατρική του «Υπερταμείου», δηλαδή του Ταμείου που δημιούργησαν οι δανειστές μας για να λάβουν πίσω τα χρήματά τους). Τι μάθαμε λοιπόν στη Βουλή; Πρώτα πρώτα, ότι σήμερα στο χαρτοφυλάκιο της ΕΤΑΔ, περιλαμβάνονται πάνω από 78.000 δικαιώματα ακινήτων, αλλά αποτιμημένα είναι μόλις 2.900!!! Αυτά εκτιμάται ότι είναι συνολική αξίας 1,5 δισ. ευρώ και αφορούν κυρίως τουριστικά ακίνητα. Δηλαδή μετά από τρία μνημόνια και μια υπερδεκαετή οικονομική κρίση, το Ελληνικό Δημόσιο μέχρι και σήμερα δεν γνωρίζει την αξία των ακινήτων του! Δεύτερον, πληροφορηθήκαμε ότι αντί τα συγκεκριμένα ακίνητα να αποτιμηθούν και να διατεθούν άμεσα στην αγορά τόσο με οικονομικά όσο και με κοινωνικά κριτήρια προκρίθηκε ως βέλτιστη λύση, η σύσταση εταιριών συμμετοχών με μετόχους ιδιώτες και την ΕΤΑΔ, η οποία θα εισφέρει τα ακίνητά της στις εταιρείες αυτές και οι ιδιώτες θα αναλαμβάνουν την «τεχνική και νομική ωρίμανσή τους». Τι σημαίνει αυτό στην πράξη; Υπερκέρδη για όσους ιδιώτες έχουν σημαντικούς πόρους να επενδύσουν, καθυστέρηση διάθεσης των ακινήτων στην αγορά και προφανώς απουσία οποιουδήποτε κοινωνικού κριτηρίου (λ.χ. πριμοδότηση όσων υπηρετούν στον ίδιο τόπο στην επιλογή ακινήτων που βρίσκονται σε νησιά και ακριτικές περιοχές, πολύτεκνες οικογένειες, νέα ζευγάρια, επιλογή κατασκευής φοιτητικών εστιών εκεί που τούτο ενδείκνυται κ.λπ.) για την επιλογή του νέου ιδιοκτήτη. Για άλλη μια φορά στραβά αρμενίζουμε. Ας ελπίσουμε ότι τούτο θα αλλάξει το νέο έτος. Καλή χρονιά!