Γράφει ο Α. Γιουρμετάκης
«Η ΑΥΓΗ» δημοσίευσε χθες πρωτοσέλιδη την είδηση του θανάτου του Σοφιανού Χρυσοστομίδη... Διευθυντής της ιστορικής εφημερίδας της Αριστεράς ήταν άλλωστε, επί μεγάλο χρονικό διάστημα, θα ‘ταν άδικο να μην το κάνει... Η «Καθημερινή» πάλι (ως εφημερίδα του αντίπαλου χώρου) δεν είχε καμία «υποχρέωση» να τυπώσει πρωτοσέλιδα την άποψή της, ότι επρόκειτο – όπως γράφει- για «εμβληματική φυσιογνωμία του ελληνικού Τύπου και σπάνια περίπτωση δημοσιογράφου – διανοούμενου». Ο διευθυντής της «Καθημερινής» μάλιστα, Αλέξης Παπαχελάς, αφιέρωσε το χθεσινό του άρθρο σ’ αυτόν, σημειώνοντας πως «ήταν από τους τελευταίους μιας ιστορικής γενιάς που πέρασε πολλά. Το στυλ του, η εμμονή του στη συνεννόηση και η αίσθηση της ευθύνης που τον διακατείχε μοιάζουν εκτός εποχής σήμερα».
ΣΥΝΑΔΕΛΦΙΚΕΣ αβρότητες θα πείτε... Ιδίως όταν ο Παπαχελάς (όπως και πολλοί άλλοι, που έγραψαν χθες, στο σύνολο σχεδόν του Τύπου για τον Σοφιανό) δηλώνει μαθητής του... Όμως, δεν πρόκειται περί μιας τυπικής εκπληρώσεως καθήκοντος απέναντι στον συνάδελφο ή τον δάσκαλο... Περισσότερο, θα ‘λεγε κανείς, πρόκειται για την ανάγκη που νιώθει ένα τμήμα του σύγχρονου δημοσιογραφικού κόσμου ν’ ανατρέξει στο χθες για ν’ αναζητήσει αξίες που χάθηκαν στον χρόνο... Γιατί, ο Χρυσοστομίδης υπήρξε εκπρόσωπος μιας γενιάς που δεν έλαμψε στο τηλεοπτικό γυαλί για να ‘ναι σταρ της δημοσιογραφίας... Δεν είχε τη δυνατότητα ν’ αρθρογραφεί σε μια από τις μεγάλες εφημερίδες της χώρας με μαζική κυκλοφορία, αλλά στην περιθωριακή «Αυγή» των 2.000 φύλλων που ήταν και είναι κομματικό έντυπο... Στο «Αντί», τις εμβριθείς αναλύσεις του τις υπέγραφε με ψευδώνυμο (Αντήνωρ)... Και επιπλέον, η κομματική του ιδιότητα (ΚΚΕ εσωτερικού, ΕΑΡ, κ.λπ) δεν τον «θωράκιζε» με την αντικειμενικότητα του «ανένταχτου», του «ανεξάρτητου», του «ελεύθερου σκοπευτή»... Παρ’ όλα αυτά και παρά τις ταλαιπωρίες που υπέστη (εξορίες στη Γυάρο και τη Λέρο) ήταν - και το γνωρίζαμε όλοι αυτό- ένας από τους πιο συχνούς συνομιλητές του Κωνσταντίνου Καραμανλή! Ο ιδρυτής της Ν.Δ. τον καλούσε συχνότατα σε γεύμα και συζητούσε επί ώρες μαζί του, για να έχει την αίσθηση του πώς τον αντιμετώπιζαν οι «αντίπαλοι». Κι ο Χρυσοστομίδης, άνθρωπος κοσμοπολίτης, ευγενής και προσηνής με όλους, ανταποκρινόταν χωρίς δογματισμούς, χωρίς να διαφημίζει τη σχέση του με τον Καραμανλή και αντάλλασσε απόψεις μαζί του, στο πλαίσιο μιας σχέσης ειλικρινούς που δεν προϋπόθετε εκπτώσεις από τα πιστεύω του ενός ή του άλλου...
ΟΛ’ ΑΥΤΑ, σε εποχές πολύ πιο δύσκολες από τη σημερινή σ’ ό,τι αφορά στην πολιτική ζωή της χώρας... Σε μια περίοδο με νωπές τις μνήμες του Εμφύλιου, με ανοιχτές ακόμη τις πληγές της δικτατορίας, με μια δημοκρατία που έψαχνε τον βηματισμό της... Κι όμως... Η καθημερινότητα των εντάσεων και οι εντάσεις της καθημερινότητας, οι θέσεις του ενός και η σκληρή κριτική στις θέσεις αυτές από τον άλλο, δεν έφθασαν ποτέ στο σημείο ν’ απειλήσουν τον αμοιβαίο σεβασμό... Τον σεβασμό στη διαφορετική άποψη...
ΠΟΣΟΙ απ’ αυτούς που διεκτραγωδούν τα σημερινά μας πάθη (ανεπαίσθητα σε σχέση με όσα υπέστη εκείνος) έχουν την τύχη ν’ απολαμβάνουν τον σεβασμό των αντιπάλων; Πόσοι κατέχουν την τέχνη του επιχειρήματος σε τέτοιο βαθμό που να προκαλεί την αναγνώριση του αντιπάλου; Πόσοι αρθρώνουν λόγο που να είναι περισσότερο δυναμικός από τις κινητοποιήσεις – αποθέωση της ντουντούκας, τις μούντζες (που πρωτοεισήγαγε στον δημόσιο βίο ο Ευάγγελος Γιαννόπουλος και κληρονόμησε στις μέρες μας, η «αγανακτισμένη» Αριστερά) και τους χουλιγκανισμούς στα τηλεπαράθυρα; Συνομιλεί, άραγε σήμερα ο κ. Σαμαράς με αρθογράφους που επικρίνουν με επιχειρήματα την πολιτική του, ώστε να έχει αίσθηση της αποδοχής της στην κοινή γνώμη; Καλεί σε γεύματα opinion leaders για να «μπολιάζει» την εμπειρία του με την εμπειρία των άλλων; Το κάνει ο κ. Τσίπρας; Κι αν προθυμοποιούνταν να το κάνουν θα προσέτρεχαν οι προσκαλούμενοι με τον ανιδιοτελή τρόπο του Σοφιανού; Ή, θα έτρεμαν τη «ρετσινιά» του ιδιοτελούς «πρόθυμου» συνεργάτη του αντιπάλου;
ΑΥΤΟΝΟΗΤΕΣ οι απαντήσεις στα παραπάνω ερωτήματα... Το «όποιος δεν είναι μαζί μας, είναι εναντίον μας» σήμερα είναι ο κυρίαρχος λόγος... Κι ο ρεβανσισμός φαντάζει ως μονόδρομος... Προφανώς, γιατί όσοι είχαν την εμπειρία του Εμφυλίου και της μετεμφυλιακής περιόδου υπήρξαν πιο στωικοί στις αντιπαραθέσεις τους μετά τον Εμφύλιο σε σχέση με τις σημερινές γενιές που δεν κουβαλούν τέτοιες «πληγές» στο σώμα τους...
