Από την Κατερίνα Κόσσυβα
Πριν από μερικές μέρες η «ΔΡΥΑΣ» (σωματείο για το περιβάλλον και τον πολιτισμό με έδρα τα Τέμπη), εξέδραμε στον υδροβιότοπο του Αμβρακικού, στην Πρέβεζα, τη Νικόπολη και τις εκβολές του Αχέροντα. Σ’ ένα τόπο χαρισματικό, πλούσιο σε φυσικές ομορφιές, αλλά και σε μνημεία του πολιτισμού. Δεν ήταν απλά μια εκδρομή. Ήταν περιήγηση, ενημέρωση, παρατήρηση, μελέτη και προβληματισμός που οδηγεί σε συμπεράσματα χρήσιμα και για το δικό μας τόπο. Επισκεφτήκαμε Φορείς Διαχείρισης που μας ενημέρωσαν για τα χαρακτηριστικά της περιοχής, ξεναγηθήκαμε από αρχαιολόγο ξεναγό στην αρχαία Νικόπολη και στο μουσείο, διασχίσαμε με βάρκες τον Αχέροντα.
Μελαγχολία και θλίψη νοιώσαμε στη σκέψη πως εμείς το δικό μας ποτάμι, ο Πηνειός όχι μόνο μένει αναξιοποίητος, αλλά έχει κακοποιηθεί τόσο και κανείς πλέον, εκτός από κάποιους ευαισθητοποιημένους πολίτες, δεν τολμάει να θίξει το θέμα, πόσο μάλλον να μιλήσει για αξιοποίησή του. Κι όμως οι κάθε είδους παράγοντες, σε κάθε ευκαιρία μπροστά σε ψηφοφόρους τονίζουν τη διάθεσή τους να συμβάλουν στην ανάπτυξη του τόπου. Λες κι αυτή η ανάπτυξη είναι κάτι άυλο, σαν τις σκιές του Αχέροντα. Το περιβάλλον κι ο πολιτισμός, οι δυο πυλώνες της ανάπτυξης δεν αντιμετωπίζονται με τον τρόπο που τους αξίζει. Η σωστή αξιοποίησή τους θα μπορούσε να συμβάλει στην ανάπτυξη του τόπου, όπως γίνεται στον Αμβρακικό.
Τα μνημεία της φύσης και του πολιτισμού μιλούν με τη δική τους γλώσσα: πίσω από το θρόισμα των φίλων βρίσκεται ένας θεός της μουσικής, μέσα στο ποτάμι κρύβεται το σώμα του ζωοδότη θεού Πηνειού, στις παραδεισένιες όχθες παίζουν οι Δρυάδες με τις Αμαδρυάδες, πίσω απ’ το μύθο του Απόλλωνα και της Δάφνης βρίσκεται ένας θεός που θέλει να κάνει δική του την παρθενική ομορφιά της φύσης, πίσω απ’ την άγρια και μεθυστική ομορφιά της κοιλάδας των Τεμπών βρίσκεται ο θεός Διόνυσος με τη συντροφιά του τη στεφανωμένη με κισσούς κι αμπελόφυλλα. Πίσω από τις πέτρες βρίσκεται πάντα η ψυχή ενός βασιλιά που βασίλεψε σ’ αυτό τον τόπο, κι ύστερα τον λησμονήσαμε σαν τον Βασιλιά της Ασίνης. Κι «ο τόπος σαν το μεγάλο πλατανόφυλλο που παρασέρνει ο χείμαρρος του ήλιου με τ' αρχαία μνημεία και τη σύγχρονη θλίψη» περιμένει τη δικαίωση, που δεν έρχεται, γιατί οι νεοέλληνες έχουν χάσει το δρόμο. Ευτυχώς όχι όλοι.
Η συνδρομή της ευρωπαϊκής ένωσης πολύτιμη. Αν δεν υπήρχε η περιβαλλοντική νομοθεσία, αν δεν είχαν ενταχθεί κάποιες περιοχές σε καθεστώς προστασίας, δεν ξέρουμε ποια θα ήταν η τύχη τους. Τυχερός λοιπόν ο Αμβρακικός, που χάρη στη Συνθήκη Ραμσάρ, σώθηκε και μαζί του και όλη η περιοχή. Πόσος κόσμος ζει απ’ τον Αμβρακικό και τη Νικόπολη! Το Άκτιο διαθέτει ένα από τα πιο πολυσύχναστα αεροδρόμια της Ελλάδας, τους καλοκαιρινούς κυρίως μήνες. Η αξιοποίησή τους καθιστά την περιοχή μια από τις πιο επισκέψιμες και τουριστικά αναπτυγμένες περιοχές της Ελλάδας. Ενώ εμείς αποδείξαμε πως θέλουμε «τους βαρβάρους». Αν στην καβαφική πόλη δεν έφτασαν οι βάρβαροι, προς μεγάλη απογοήτευση των πολιτών, σε μας ήρθαν γιατί ανοίξαμε διάπλατα τις πύλες και τους υποδεχτήκαμε ,τους δώσαμε εξουσία και μας διαφεντεύουν. Μπαζώνουν λίμνες και ποτάμια, ασελγούν πάνω στο δικό μας τόπο, κι εμείς παραμένουμε θεατές του ανίερου βιασμού, κι όχι μόνο δεν αντιδρούμε αλλά τους δικαιώνουμε και τους επικροτούμε.
Πόσο διαφορετική θα ήταν η περιοχή μας αν το δέλτα του Πηνειού ήταν ο παραδεισένιος τόπος των παιδικών μου χρόνων, αν η Αγία Παρασκευή ήταν όντως τόπος ευλαβικού προσκυνήματος κι όχι στάση για ένα κερί, αν το τρένο περνούσε όπως παλιά μέσα από τη μαγευτική κοιλάδα κι όχι μέσα από το σκοτεινό τούνελ, αν το φαράγγι της Καλυψώς ήταν γνωστό και αν τα γύρω χωριά είχαν αναδείξει τις ομορφιές και τα μνημεία τους και λειτουργούσαν σαν πόλοι έλξης τουριστών κι επισκεπτών! Πόσοι τόποι της Ελλάδας διαθέτουν 4 περιοχές «Φύση 2000» μέσα σε μια τόσο μικρή ακτίνα; Τα έσοδα άραγε από τη νομιμοποίηση των αυθαιρέτων είναι χρήσιμα για την έξοδο από την κρίση ή μας βυθίζουν ακόμη πιο βαθιά σε μια κρίση που δεν θα έχει καμία ελπίδα για έξοδο; Ό,τι σπέρνουμε θα το θερίσει η επόμενη γενιά. Καιρός λοιπόν «του σπείρειν». Ας αποδείξουμε και μια φορά πως ο Καλός Σπορέας, όπως στην παραβολή, θα ρίξει το σπόρο και σε γόνιμα εδάφη και θα δώσει καλούς καρπούς γι αυτούς που θα’ ρθουν. Ας ελπίσουμε…
Η Κατερίνα Κόσσυβα, είναι φιλόλογος
πρόεδρος του σωματείου «ΔΡΥΑΣ»
