Τρανσφοβία

Από τον Ζιώγα Απόστολο, βιολόγο
Το φθινόπωρο του 2022, ένα γερμανικό δικαστήριο εξέτασε μια ασυνήθιστη υπόθεση. Ήταν μια πολιτική αγωγή που προέκυψε από μια διαμάχη στο twitter σχετικά με το εάν οι τρανς ήταν θύματα του Ολοκαυτώματος. Αν και δεν υπάρχει πλέον πολλή συζήτηση για το εάν οι ομοφυλόφιλοι άνδρες και οι λεσβίες διώχθηκαν, υπήρξε εντούτοις πολύ μικρή υποψία για τρανς άτομα κατά τη διάρκεια εκείνης της περιόδου.

Το δικαστήριο έλαβε καταθέσεις εμπειρογνωμόνων από ιστορικούς προτού εκδώσει μια γνωμοδότηση, η οποία ουσιαστικά αναγνώριζε ότι τα τρανς άτομα υπέστησαν θύματα του ναζιστικού καθεστώτος. Ήταν η πρώτη φορά που ένα δικαστήριο αναγνώρισε την πιθανότητα να διώκονταν τρανς άτομα στη ναζιστική Γερμανία˙ λίγους μήνες αργότερα, το γερμανικό κοινοβούλιο επίσημα αναγνώριζε τα τρανς και τα queer άτομα ως θύματα του φασισμού. Σε αυτό το σημείο επείγει να ανοίξουμε μια παρένθεση: άτομα που αυτοπροσδιορίζονται ως queer αισθάνονται ότι ανήκουν σε όλα τα φύλα, αλλά η queer ταυτότητά τους είναι πολλά περισσότερα από μια ταμπέλα, δηλαδή ένα queer άτομο δεν είναι συνώνυμο του gay, δεν είναι ούτε straight και ανήκει στην ευρύτερη LGBTQ+ κοινότητα˙ πρόκειται για άτομο που βρίσκεται έξω από το ετεροσεξουαλικό πλαίσιο, σκεφτόμενο εντελώς διαφορετικά.
Μέχρι τα τελευταία χρόνια, υπήρχε μικρή έρευνα σχετικά με τα τρανς άτομα υπό το ναζιστικό καθεστώς. Το 1933, τη χρονιά που ο Χίτλερ ανέλαβε την εξουσία, η αστυνομία στο Έσσεν της Γερμανίας ανακάλεσε την άδεια του Τόνι Σάιμον να ντύνεται γυναικεία δημόσια˙ ο Σάιμον, που ήταν στα 40 του, ζούσε ως γυναίκα για πολλά χρόνια. Η Δημοκρατία της Βαϊμάρης, η πιο ανεκτική δημοκρατική κυβέρνηση που υπήρχε πριν από τον Χίτλερ, αναγνώριζε τα δικαιώματα των τρανς ατόμων, αν και με απαίσιο, περιορισμένο τρόπο. Υπό αυτή τη δημοκρατία λοιπόν, η αστυνομία χορηγούσε άδειες για τρανς άτομα όπως αυτή που είχε ο Σάιμον˙ τα τρανς άτομα μπορούσαν επίσης να αλλάξουν τα ονόματά τους νόμιμα, αν και έπρεπε να επιλέξουν από μια σύντομη, προεγκεκριμένη λίστα. Έτσι, στο Βερολίνο οι τρανς εξέδιδαν πολλά περιοδικά και είχαν μια πολιτική λέσχη. Αλλά η άνοδος της ναζιστικής Γερμανίας κατέστρεψε αυτό το σχετικά ανοιχτό περιβάλλον. Στη ναζιστική τότε Γερμανία, τα τρανς άτομα δεν χρησιμοποιήθηκαν ως πολιτικό ζήτημα με τον τρόπο που χρησιμοποιούνται σήμερα, με άλλα λόγια, υπήρχε μικρή δημόσια συζήτηση για τρανς άτομα. Αυτό πάντως που ισχυρίστηκαν οι Ναζί για αυτά τα άτομα, ήταν ανατριχιαστικά: στη ναζιστική πλέον Γερμανία, μπορούσαν να μπουν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης ή να υποβληθούν σε αναγκαστικό ευνουχισμό. Η κοινωνική νοοτροπία -σύμφωνα με τους Ναζί- των τρανς ατόμων και η -υποτιθέμενη- συχνή εγκληματική τους δραστηριότητα, δικαιολογούσε δρακόντεια μέτρα από το κράτος!
Στις μέρες μας, οι επιθέσεις -εκ μέρους της Δεξιάς- κατά των τρανς ατόμων στις ΗΠΑ εντείνονται. Αν και η Αμερικανική Ακαδημία Παιδιατρικής και κάθε σημαντικός ιατρικός σύλλογος εγκρίνει την υγειονομική περίθαλψη που επιβεβαιώνει το φύλο για τρανς παιδιά, οι ρεπουμπλικάνοι πολιτικοί την έχουν απαγορεύσει σε 19 πολιτείες, με ακόμη περισσότερες κινήσεις προκειμένου να την απαγορεύσουν. Η ιατρική που επιβεβαιώνει το φύλο είναι πλέον πάνω από 100 ετών και έχει τις ρίζες της στη Βαϊμάρη της Γερμανίας. Γεγονός είναι ότι, αν και οι επιθέσεις σε τρανς άτομα δεν είναι κάτι καινούργιο, οφείλουμε κοινωνικά να διατηρούμε πάντοτε σε εγρήγορση την ευαισθησία μας . Άλλωστε, όπως λέει και ο Θουκυδίδης, ‘’φόβος μνήμην εκπλήσσει, τέχνη δε άνευ άλκης ουδέν ωφελεί’’ , δηλαδή, ο φόβος ακυρώνει τη μνήμη, και η γνώση χωρίς θάρρος δεν ωφελεί σε τίποτα.