Του Γιώργου Μακρή (mak@eleftheria.gr)
ΕΥΓΛΩΤΤΟ είναι το γράφημα του οικονομικού πρακτορείου Bloomberg: Από το 2007 και μετά το ΑΕΠ της Ελλάδας έχει μειωθεί κατά 25%, δηλαδή η χώρα έχασε το 1/4 του πλούτου που παράγει.
Το ίδιο διάστημα το ΑΕΠ της Γερμανίας αυξήθηκε κατά 4% και της Γαλλίας κατά 2%, ενώ συνολικά στην ευρωζώνη υπήρξε μείωση της τάξης του 2%. Μειώθηκε φυσικά και το ΑΕΠ όλων των χωρών της κρίσης, όχι όμως στα επίπεδα της Ελλάδας: της Ιρλανδίας κατά 4%, της Ισπανίας κατά 5%, της Πορτογαλίας κατά 8% και της Ιταλίας κατά 9%.
***
Από το γράφημα επιβεβαιώνεται η άποψη ότι η ύφεση στην Ελλάδα άρχισε από το 2007, ενώ από το 2009 και μετά άρχισε η μεγάλη «βουτιά»...
Γιατί η τρόικα
κερδίζει καθαρά
για άλλη μια φορά
ΣΕ μεγάλη νικήτρια και αυτού του γύρου της αξιολόγησης της ελληνικής οικονομίας φαίνεται ότι αναδεικνύεται η τρόικα. Βεβαίως, στο δημόσιο διάλογο στην Ελλάδα διακινείται η άποψη ότι «διεξάγεται πολύ σκληρή διαπραγμάτευση» και ότι «αν η τρόικα δεν υποχωρήσει, δεν «κλείνει» η συμφωνία», ωστόσο στελέχη που γνωρίζουν εκ των ένδον το περιεχόμενο των συζητήσεων εκτιμούν ότι «η νίκη θα είναι της τρόικας για ακόμη μια φορά και θα πρόκειται για καθαρή νίκη».
***
Προς επίρρωση των λεγομένων τους εξηγούν:
-«Η τρόικα θα κερδίσει, αν δεν κέρδισε ήδη δηλαδή, αυτά που από την αρχή οι εταίροι είχαν θέσει ως στόχους. Για άλλη μια φορά έθεσε περισσότερα απ’ όσα επιδίωκε θέματα ως κίνηση τακτικής.
-Ουδέποτε υπήρξε διαπραγμάτευση που να μην φανεί ότι κερδίζει και η κυβέρνηση. Αυτό είναι στοιχειώδες. Δεν εφαρμόζεται πρόγραμμα από «βαριά τραυματισμένη» - σε πολιτικό επίπεδο – κυβέρνηση. Πολύ περισσότερο όταν η χώρα είναι πιθανόν να οδηγηθεί σε πρόωρες εκλογές.
-Οι εταίροι εκτιμούν ότι είναι η συνεχής πίεση της τρόικας που οδηγεί την κυβέρνηση στο να ακολουθεί σφιχτή δημοσιονομική πολιτική και να επιτυγχάνει τα πρωτογενή πλεονάσματα για τα οποία καυχιέται. Χωρίς την εξωτερική πίεση θεωρούν πως η προσπάθεια θα είχε ήδη μείνει ημιτελής....
***
-Στη νέα συμφωνία είναι ήδη βέβαιο ότι θα υπάρχουν διαρθρωτικές αλλαγές όπως η ενίσχυση της αυτονομίας της Γενικής Γραμματείας Δημόσιων Εσόδων, το ειδικό βάρος των οποίων μπορεί να μην γίνεται σήμερα αντιληπτό από την κοινή γνώμη, ωστόσο είναι βέβαιο ότι θα έχουν μεγάλη επίδραση στην ελληνική οικονομία για πολλά χρόνια.
-Το μεγάλο θέμα από το οποίο συναρτάται η πορεία της ελληνικής οικονομίας τα επόμενα χρόνια είναι, για τους εταίρους, το ασφαλιστικό. Αντιλαμβάνονται ότι ευρισκόμενη η χώρα σε προεκλογική τροχιά, δεν είναι πολιτικά εφικτό να μειωθούν οι κύριες συντάξεις. Ωστόσο, προωθούνται μια σειρά μέτρων (όπως συγχωνεύσεις ταμείων, αλλαγή του τρόπου υπολογισμού των συντάξεων) ώστε να στρωθεί το έδαφος και να προετοιμασθεί η κοινωνία για τις μειώσεις αυτές. Άλλωστε, ήδη μειώνονται επικουρικές συντάξεις και εφάπαξ και γενικότερα «εγγράφεται» στη συλλογική συνείδηση ότι επίκειται η μείωση των συντάξεων.
***
-Μέχρι πριν λίγο καιρό, καλλιεργούνταν στην κοινωνία η άποψη – και ή κυρίως από τα κυβερνητικά κόμματα και τους βουλευτές τους – πως η έξοδος από το Μνημόνιο θα συνδυασθεί με παροχές (αποκατάσταση αδικιών κατά την πολιτικά ορθή ορολογία), λελογισμένες μεν, βέβαιες δε. Με το κλίμα καταστροφολογίας/ κινδυνολογίας των τελευταίων ημερών η κατάσταση αυτή άλλαξε ριζικά. Οι προσδοκίες των ψηφοφόρων είναι χαμηλότερες, ενώ η κυβέρνηση (σημερινή ή και η αυριανή) έχει ένα σημαντικό επιχείρημα: «είδατε ότι γλυτώσαμε από τα χειρότερα, κάντε υπομονή γιατί μπορεί να ξαναέχουμε τα ίδια».
Ότι κάποιοι βουλευτές εξακολουθούν και ζητούν παροχές είναι φυσικά μέρος του «πολιτικού παιχνιδιού» και γίνεται κατανοητό στο πλαίσιο της προσπάθειάς τους να επανεκλεγούν. Το ουσιαστικό άλλωστε δεν είναι τι υπόσχεται ή τι ζητά ένας βουλευτής αλλά τι κάνει η κυβέρνηση την οποία διατηρεί στην εξουσία με την ψήφο του».
Λένε ότι θέτουν
κόκκινες γραμμές
ακόμη και για θέματα
που δεν συζητούνται...
ΠΑΡΑ πολλές, περισσότερες ίσως από κάθε φορά, φαίνονται να είναι τώρα οι κόκκινες γραμμές που θέτει η κυβέρνηση στις συζητήσεις με την τρόικα (για την ακρίβεια, πρόκειται για κόκκινες γραμμές τις οποίες οι κυβερνητικοί αξιωματούχοι διαρρέουν στον τύπο ότι θέλουν).
Όσοι, όμως, συζητούν με στελέχη πρεσβειών ή των ευρωπαϊκών θεσμών έκπληκτοι πληροφορούνται ότι κάποια από τα θέματα στα οποία έχουν τεθεί «κόκκινες γραμμές» δεν είναι καν στο τραπέζι των συζητήσεων! Με άλλα λόγια, υπάρχουν θέματα για τα οποία τα στελέχη της τρόικας δεν ζητούν νέες παρεμβάσεις και πολύ περισσότερο δεν ζητούν νέες παρεμβάσεις με τέτοια ένταση ώστε η κυβέρνηση να οδηγηθεί στο να θέσει κόκκινη γραμμή.
***
Το γιατί συμβαίνει αυτό είναι προφανές: Η κυβέρνηση χρειάζεται όσο το δυνατόν περισσότερες (επικοινωνιακές) «νίκες» επί της τρόικας για δύο λόγους:
-αφ’ ενός ως αντίβαρο στα νέα μέτρα που θα προωθηθούν (το επιχείρημα αναμένεται να είναι του στυλ: «μας ζητούσαν 10, διαπραγματευτήκαμε σκληρά, κερδίσαμε τα περισσότερα»
-κι αφ’ ετέρου για να διαμορφώσει το κατάλληλο πολιτικό κλίμα ώστε να επιτευχθεί η προεδρική πλειοψηφία των 180.
Ιδιωτικοποιήσεις
και άνοιγμα
επαγγελμάτων
από... την πίσω πόρτα
ΑΦΟΥ είναι πολιτικά δύσκολη η προώθηση των ιδιωτικοποιήσεων και η περαιτέρω φιλελευθεροποίηση των αγορών προϊόντων και υπηρεσιών (όπως το «άνοιγμα» των κλειστών επαγγελμάτων), στην Ευρωπαϊκή Ένωση προσανατολίζονται να χρησιμοποιήσουν αυτή τη φορά το «καρότο» αντί για το «μαστίγιο».
«Καρότο» είναι το αναπτυξιακό σχέδιο ύψους 300 δισ. ευρώ για τις χώρες της ευρωζώνης, το οποίο έχει εξαγγείλει πριν τις ευρωεκλογές ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής κ. Ζαν – Κλωντ Γιούνκερ και αναμένεται να παρουσιαστεί έως το τέλος του χρόνου.
Όπως αποκάλυψαν οι «Financial Times», εκτός από τα επενδυτικά ταμεία, το σχέδιο των 300 δισ. ευρώ θα περιλαμβάνει δύο άλλα σκέλη:
-Ένα πρόγραμμα τεχνικής βοήθειας για τον εντοπισμό προγραμμάτων και τη βοήθεια στις χώρες να τα καταστήσουν ελκυστικά σε ιδιώτες επενδυτές
-και έναν οδικό χάρτη για την εξάλειψη συγκεκριμένων ρυθμίσεων ανά τομέα που έχουν εμποδίσει τις επενδύσεις κατά το παρελθόν.
Με άλλα λόγια στις χώρες και τις κοινωνίες της ευρωζώνης και ιδίως αυτές που «διψούν» για επενδύσεις, όπως η Ελλάδα, θα τίθεται το δίλημμα: «θέλετε χρήματα για επενδύσεις; Ανοίξτε πλήρως τα κλειστά επαγγέλματα. Ή δώστε κίνητρα στους ιδιώτες επενδυτές να έλθουν».
Επισημαίνεται ότι από τα 300 δισ. ευρώ του σχεδίου ένα μικρό μόνο μέρος, ενδεχομένως μόνο τα 30 δισ. ευρώ, θα είναι δημόσιοι πόροι. Τα υπόλοιπα θα τα συνεισφέρουν ιδιώτες επενδυτές...
Η ρύθμιση
των ληξιπρόθεσμων
«σώζει» πρωτίστως
τον προϋπολογισμό
ΣΩΤΗΡΙΑ όχι μόνο για τους έχοντες ληξιπρόθεσμες οφειλές προς το Δημόσιο και τα ταμεία αλλά και για τον ίδιο τον προϋπολογισμό είναι η σχετική ρύθμιση.
Σύμφωνα με το εβδομαδιαίο δελτίο οικονομικών εξελίξεων της «ALPHA BANK», από τη δεξαμενή των ληξιπρόθεσμων οφειλών (70,16 δισ. ευρώ τον Σεπτέμβριο 2014), «το πιο πιθανό είναι ότι η ρύθμιση θα αυξήσει τα έσοδα στην 3ετία 2015 – 2017, με περισσότερα και όχι λιγότερα έσοδα το 2015 και το 2016 από ότι θα μπορούσε να αναμένεται με βάση τις προηγούμενες ρυθμίσεις.
Επιπλέον, με την διαφαινόμενη εκτίμηση (της Γενικής Γραμματείας Δημοσίων Εσόδων) ότι στη ρύθμιση εντάσσονται οφειλές που ανέρχονται στα 14 δι.σ ευρώ, μπορεί κανείς να καταλήξει στο συμπέρασμα ότι στα επόμενα 5- έτη θα εισπραχθούν πολύ περισσότερα από αυτό το ποσό από ότι θα εισπράττονταν χωρίς την υπό συζήτηση νέα ρύθμιση».
Σύμφωνα με την ανάλυση, είναι χαρακτηριστικό το εξής: αν ως αποτέλεσμα της ρύθμισης μειωθεί ο ρυθμός αύξησης των ληξιπρόθεσμων οφειλών από το 1 δισ. ευρώ στα 700 εκατ. ευρώ το μήνα, τότε αυτό μπορεί να οδηγήσει σε πρόσθετα έσοδα ύψους 3 δισ. ευρώ το 2015.
