Η Ελλάδα αλλάζει, αλλά βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι

Του Κώστα Γιαννούλα

Η Ελλάδα άλλαξε και αλλάζει, συνεχώς, ενώ από Ψωροκώσταινα και παρίας της Ευρώπης, κάποτε, έφθασε, ύστερα από πολλά σκαμπανεβάσματα, να είναι, σήμερα, ισότιμο μέλος της Ε.Ε. και να παίζει σημαντικό ρόλο στις εξελίξεις, οι οποίες, σημειωτέον, τρέχουν με πολύ πιο γρήγορους ρυθμούς σε σχέση με το παρελθόν.

Εκτιμώ, ωστόσο, ότι βρίσκεται σ’ ένα κρίσιμο σταυροδρόμι και απ’ τις επιλογές της θα κριθεί και η μελλοντική της πορεία.
Πρέπει, γι’ αυτό, να θυμόμαστε, ότι από το ξεκίνημά της ως μικρό ανεξάρτητο κράτος και για πολλές δεκαετίες χρησιμοποιούσε ως ενοποιητικούς κρίκους την ιστορία της, τους αγώνες για ανεξαρτησία και εθνική κυριαρχία, το πηδάλιο της Ορθοδοξίας και τη λειτουργία του πατροπαράδοτου θεσμού της οικογένειας. Είχε, επίσης, ως βασικό μέλημά της την επέκταση των συνόρων της, τη λύση του πολιτειακού, αλλά και του γλωσσικού μας ζητήματος, που αντιμετωπίστηκαν, τελικά, είτε με διεθνείς συνθήκες, είτε με συνταγματική κατοχύρωση και είχαν ως αποτέλεσμα την μετ’ εμποδίων και αργού ρυθμού, αλλά προς τα εμπρός πορεία της.
Δεν πρέπει να ξεχνάμε, επίσης, ότι μέχρι τη λήξη του εμφυλίου και λίγο μετά απ’ αυτόν το βιοτικό, αλλά και το μορφωτικό επίπεδο της συντριπτικής πλειοψηφίας των Νεοελλήνων ήταν ιδιαίτερα χαμηλό, ενώ η, κατ’ εξοχήν, ασχολία τους ήταν η χειρωνακτική, κατά βάση, και, ελάχιστα, αποδοτική γεωργική εργασία και η κτηνοτροφία. Επιπλέον, ο αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων ήταν ελάχιστος, ενώ ο πολύς κόσμος διέμενε στα χωριά θεωρώντας την πολυτεκνία ως κάτι φυσικό και ευλογημένο και τους παππούδες και τις γιαγιάδες αναπόσπαστο κομμάτι της οικογένειας. Γι’ αυτό και τα γηροκομεία ήταν ανύπαρκτα έως ελάχιστα.
Απ’ τις αρχές της δεκαετίας του 1950, όμως, αν εξαιρέσουμε τα μαύρα χρόνια της δικτατορίας, που η χώρα μπήκε στον γύψο, η κατάσταση άρχισε να αλλάζει και να βελτιώνεται, συνεχώς, άλλοτε με πιο γρήγορους και άλλοτε με πιο βραδείς ρυθμούς. Αυτό οφείλονταν στην επί μακρόν επικράτηση της ειρήνης, στην ανοικοδόμηση και αστικοποίηση της χώρας, στον ομαλό εν πολλοίς πολιτικό βίο, στα μεγάλα κοινωφελή δημόσια έργα, στην άνοδο του μορφωτικού και βιοτικού επιπέδου των Ελλήνων και στην είσοδο, κυρίως, της Ελλάδας στην ευρωπαϊκή οικογένεια. Οι κομματικοί ανταγωνισμοί, ωστόσο, η αναξιοκρατία, η κακοδιαχείριση και οι κρατικές σπατάλες προς άγραν ψήφων οδήγησαν στη δεκαετή περίοδο των μνημονίων, που ανέκοψε, προσωρινά ευτυχώς, την πορεία προς τα εμπρός.
Ερχόμαστε, τώρα, στις μέρες μας. Οι αλλαγές και μεταρρυθμίσεις στη χώρα μας τρέχουν με γρήγορους ρυθμούς και πολλά μακροχρόνια προβλήματα έχουν λυθεί ή γίνεται προσπάθεια να λυθούν με τη βοήθεια και της τεχνολογίας. Εν τω μεταξύ, προέκυψαν, όμως, νέα και περισσότερο σύνθετα στην αντιμετώπισή τους, γεγονός που δημιουργεί προβληματισμό και ανησυχία. Πρόκειται για τις συνέπειες της κλιματικής αλλαγής και των γνωστών αιματηρών πολέμων, που βρίσκονται σε εξέλιξη και επηρεάζουν αρνητικά την οικονομία και όχι μόνο. Πρόκειται για τις ελληνοτουρκικές διαφορές, που οδηγούν σε πολυδάπανους εξοπλισμούς, αλλά και για το μεταναστευτικό ζήτημα, που μπορεί να αποδυναμώσει τη συνοχή του λαού μας, ο οποίος αρέσκεται, επί πλέον και εν πολλοίς, να νοθεύει το περιεχόμενο της Ορθοδοξίας και να το προσαρμόζει στα μέτρα του χάριν του υλισμού και των επίγειων απολαύσεων. Πρόκειται, ακόμη, για την κρίση του θεσμού του γάμου, την υπογεννητικότητα και τη μείωση του πληθυσμού, που επηρεάζει, αρνητικά, το ασφαλιστικό μας σύστημα. Πέραν τούτων, δυσκολεύουν την όλη κατάσταση η ανισοκατανομή του πλούτου, η ακρίβεια, η αύξηση της εγκληματικότητας, η σεξουαλική κακοποίηση παιδιών και οι δολοφονίες γυναικών, καθώς και το οργανωμένο έγκλημα, γεγονός που δημιουργεί το αίσθημα της ανασφάλειας στους πολίτες.
Μπορεί, βέβαια, να είναι κυρίαρχη, αυτήν τη στιγμή, στο πολιτικό σκηνικό η ΝΔ, αλλά ο κίνδυνος επιστροφής στην πολιτική ρευστότητα είναι υπαρκτός. Και αυτό, όχι μόνο γιατί είναι πολλά και δυσεπίλυτα ορισμένα προβλήματα, αλλά και γιατί η Κυβέρνηση έχει δίπλα της μια ανερχόμενη ακροδεξιά, το ποσοστό της οποίας ανέρχεται, περίπου, στο 15%, ενώ παρατηρείται, επίσης, έντονη κινητικότητα στα κόμματα της ευρύτερης Αριστεράς. Όλα αυτά σε συνδυασμό με τις αδυναμίες, τα λάθη και τη φθορά απ’ την άσκηση εξουσίας, αλλά και με τις αντιδράσεις κυβερνητικών βουλευτών και της Ιεραρχίας για την καθιέρωση του γάμου των ομόφυλων ζευγαριών δεν αποκλείουν απρόβλεπτες μελλοντικές πολιτικές εξελίξεις.
Γι’ αυτό και εκτιμώ, ότι η χώρα βρίσκεται σε κρίσιμο σταυροδρόμι, οπότε χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή από άρχοντες και αρχόμενους, προκειμένου να αποφύγουμε και να μην οδηγηθούμε σε νέες περιπέτειες.