Του Μ.Ε.Λαγκουβάρδου
Ανέκαθεν τραγουδούν, στη γη των προγόνων σου, στην Ήπειρο, Φίλιππε. την ξενιτιά και το θάνατο, το πώς οι δικοί μας γίνονται ξένοι, ξαφνικά. «Ούτος εξέλιπεν της συγγενείας του», ψάλλουν στην Εκκλησία, στη νεκρώσιμη ακολουθία.
Εγώ σου γράφω για τις κοινές αναμνήσεις μιας φιλίας που ξεκινάει από τα παιδικά μας χρόνια, στον Τίρναβο για μια ολόκληρη ζωή. Γράφω τις αναμνήσεις μου από το φίλο μου το Φίλιππο Αναστασίου. «Γιατί γράφεις», μου λέει ο λογισμός, « αφού δεν είσαι κανένας σπουδαίος, που πρέπει να γράφει τις αναμνήσεις του; Ποιος ενδιαφέρεται για τις αναμνήσεις σου;»
Πιστεύω πως όταν γράφουμε με ειλικρίνεια,, αυτά που γράφουμε ενδιαφέρουν και τους άλλους. Αυτό που γράφεις με ειλικρίνεια για τον εαυτό σου, ενδιαφέρει και τους άλλους,. Από μας εξαρτάται μόνο το να γράφουμε. Η ποιότητα είναι χάρισμα του Θεού.
Ο Φίλιππος έγραφε από έφηβος και δημοσίευε στις τοπικές εφημερίδες και στα λογοτεχνικά περιοδικά της Λάρισας. Είμαστε μια παρέα που μας άρεσε να γράφουμε, όπως ο Φίλιππος, ο Νίκος, ο Βησσαρίων, ο υποφαινόμενος κ.α. Ήταν μια καλή συνήθεια που δεν μας άφησε ποτέ. Το ίδιο κι η λαχτάρα να βλέπουμε τα κείμενά μας δημοσιευμένα.
Ανυπομονούσαμε να συγκεντρώσουμε τα χρήματα που χρειάζονταν για να τα εκδόσουμε σε βιβλίο. Ώσπου έγινε κι αυτό. Στην ιστορία αυτή φάνηκε κι ο χαρακτήρας του καθενός. Άλλος ήταν βιαστικός κι ανυπόμονος, όπως εγώ π.χ. ενώ ο Φίλιππος ήταν πιο μεθοδικός, ως δικηγόρος που ήταν, και βασάνιζε τα κείμενά του, φαντάζομαι όπως και τις προτάσεις του στο δικαστήριο. Τελικά εξέδωσε, στη Θεσσαλονίκη, ύστερα από κριτικές και διορθώσεις επί διορθώσεων το βιβλίο του «Ελεύθερη Πτώση»
Ο Τσέχωβ μας έμαθε να προσέχουμε τη ζωή των φτωχών, ασήμαντων ανθρώπων. Δεν είναι ανάγκη να ‘ ναι κανείς σπουδαίος για ν΄ αξίζει να τον θυμούμαστε. Η διάκριση που κάνει ο Ντάντε για τους ανθρώπους δεν είναι σοβαρή, εκτός του ότι είναι εντελώς ξένη στην Ορθόδοξη Παράδοση. Ποιος του είπε πως οι άνθρωποι που δεν κάνουν θόρυβο, δεν αξίζουν; Ο Χριστός σταυρώθηκε, αναστήθηκε, αναλήφθηκε, για τον κάθε άνθρωπο, πλούσιο ή φτωχό, σπουδαίο ή απλό, άνδρα ή γυναίκα, γραμματισμένο ή αγράμματο; Ακόμα κι οι εχθροί του αναγνωρίζουν την απροσωποληψία του Θεού, όταν πήγαν να Τον παγιδέψουν; «Διδάσκαλε, οίδαμεν ότι αληθής ει και την οδόν του Θεού εν αληθεία διδάσκεις, και ου μέλει σοι περί ουδενός. Ου γαρ βλέπεις είς πρόσωπον ανθρώπων.» (Ματθ.22,16).
Φίλιππε, ακολούθησες τον ορθόδοξο δρόμο της απροσωποληψίας του Θεού κι είμαι χαρούμενος γι΄ αυτό. Η πίστη στη δοκιμασία φαίνεται. Στη δοκιμασία σου της ασθένειας ήσουν απόλυτα βέβαιος ότι ο Χριστός είναι μαζί μας, όταν χρειαζόμαστε τη βοήθειά Του και Τον επικαλούμαστε. Ότι δεν έχουμε εκτός από Αυτόν, άλλον βοηθόν στις θλίψεις μας. Όποιος επικαλείται το Όνομα του Κυρίου θα σωθεί,» λέει η Βίβλος. Όλη η Βίβλος είναι μια προφητεία για το Χριστό.
Βρήκες, Φίλιππε, «την οδόν διά της μετανοίας». Θυμάμαι τα τελευταία λόγια σου: «Ό,τι πει ο Θεός». Αυτός που βρήκε το Θεό, είναι ελεύθερος και δεν έχει θέση στο θάνατο. Περιέγραψες την «ελευθερία» στην πτώση του ανθρώπου, για να δείξεις ότι δεν είναι πραγματική ελευθερία το να είναι κανείς δέσμιος της πτώσης. Δεν είναι ελευθερία αυτή που οδηγεί στην καταστροφή. Μέσα στην οδύνη της ασθένειας που σε ταλαιπώρησε τα τελευταία χρόνια γνώρισες την πραγματική ελευθερία που οδηγεί στην ένωσή μας με το Θεό.
Ερχονται τώρα στο νου μου, Φίλιππε, οι στίχοι αυτοί του Λόρκα, από το Θρήνο για το φίλο του, τον ταυρομάχο Ιγνάτιο Σάντσεθ Μεχίας. Μιλούν για την αγάπη που κάνει τον άνθρωπο μοναδικό: «Θ’ αργήσει πολύ να γεννηθεί, αν γεννηθεί, ένας Ανδαλουσιάνος, τόσο γνήσιος, τόσο πλούσιος σε περιπέτεια. Την αρχοντιά του τραγουδώ με λόγια που στενάζουν/ και θυμάμαι μια θλιμμένη αύρα μέσ’ στα λιόδεντρα».
