Στην τηλεόραση έπαιξαν ξανά κάτι ξεθωριασμένα στιγμιότυπα από τον πόλεμο του 1940 τα οποία δεν βλέπει πια κανείς, ενώ πιθανόν κάποιοι χιουμορίστες διευθυντές προγράμματος καναλιών …τρόλαραν την κατάσταση βάζοντας στο πρόγραμμά τους ταινίες με τον …Κώστα Πρέκα να αποδεκατίζει μόνος του ορδές Γερμανών. Θεούλης!
Λίγο πριν, στις ειδήσεις, έπαιζαν τα στιγμιότυπα με τα «Ραφάλ» και με τα εκσυγχρονισμένα F-16 να διασχίζουν με ορμή τον ουρανό της Θεσσαλονίκης που είναι και το παραδοσιακό επίκεντρο του εορτασμού. Είμαστε, τελικά, μια ευτυχισμένη χώρα. Μια χώρα που μ’ όλες τις οικονομικές της δυσχέρειες βιώνει μια κανονικότητα. Από τα τέλη του εμφύλιου πολέμου που τα όπλα σιγήσαν, η Ελλάδα δεν χρειάστηκε να εμπλακεί ξανά σε πόλεμο. Μπορεί να έφτασε κοντά με την εισβολή Τούρκων στην Κύπρο, μπορεί να έζησε κρίσεις τύπου «Χόρα» και Ιμίων, ωστόσο στο τέλος διευθετήθηκαν. Κάπως έτσι, όλα τα σύγχρονα πανάκριβα όπλα που αγοράζουμε κατά καιρούς ή μας χορηγούν οι Αμερικανοί τα βλέπουμε – ευτυχώς!- μονάχα στις …παρελάσεις ή τα ακούμε στις ειδήσεις, όταν μας ανακοινώνουν τον αριθμό παραβιάσεων του εθνικού εναερίου χώρου και τις αντίστοιχες αναχαιτίσεις. Το λες καλό αυτό, αλλά και κακό. Γιατί οι Έλληνες δεν είμαστε …Δανοί, Αυστριακοί ή Πορτογάλοι να έχουμε απέναντί μας φιλήσυχους και συνεννοήσιμους γείτονες. Πολυτέλεια εφησυχασμού δεν υφίσταται. Στον διεθνή χάρτη διενέξεων είμαστε σχεδόν πάντα «πρώτο τραπέζι πίστα». Μέση Ανατολή, Βαλκάνια, Ουκρανία, δεν υπάρχει στρατιωτική κρίση που να μην είμαστε έμμεσα ανακατεμένοι. Για γεωγραφικούς και μόνο λόγους, η χώρα μας έχει επιλεγεί για βάση Αμερικανών, το έχουμε πια αποδεχτεί, αν δεν το επιδιώκουμε κιόλας, και λεκτικές «κορόνες» τύπου Ανδρέα Παπανδρέου κάποτε ή Ερντογάν σήμερα πια δεν χωράνε.
Να το πάμε παρακάτω; Είμαστε μια γενιά που δεν έχει πια εμπειρία πολέμου. Μπορεί να ζούμε κάτω από τις συνεχείς απειλές του Ερντογάν που μας ανησυχούν, να βλέπουμε τον πόλεμο κάποτε να πλησιάζει κάποτε να απομακρύνεται, ωστόσο εμπειρία πραγματικού πολέμου δεν έχουμε. Οι άνθρωποι που έζησαν πόλεμο και κατοχή έχουν φύγει από τη ζωή και κατά συνέπεια δεν υπάρχουν ούτε οι πρωτογενείς πηγές που θα μετέφεραν πραγματική, βιωμένη εμπειρία στους επόμενους. Σκέψου ότι τις προάλλες στη Λάρισα ήχησαν για λόγους εκπαιδευτικούς οι σειρήνες και ο περισσότερος κόσμος είτε δεν το αντιλήφθηκε, είτε δεν κατάλαβε τι ήταν ο συγκεκριμένος θόρυβος.
Θα μου πεις, διδάσκεται ο πόλεμος; Πώς αποκτά ένας λαός πολεμική εμπειρία; Προφανής η απάντηση. Ο πόλεμος βιώνεται. Εκπαιδευμένες είναι μονάχα κάτι κοινωνίες τύπου Μέσης Ανατολής, εκεί όπου με το παραμικρό ανάβει η φωτιά. Εκπαιδευμένες κοινωνίες βρίσκεις στην Αφρική των μόνιμων τοπικών εμφυλίων, στο Αφγανιστάν και άλλες παρόμοιες τριτοκοσμικές δικτατορίες βασισμένες στη βία και την καταπίεση. Οι υπόλοιποι το μαθαίνουν στην πράξη. Με οδυνηρό τρόπο. Τους είδες τους Ουκρανούς…
Ο πόλεμος πάντως, ακόμη και σήμερα ασκεί μία παράξενη γοητεία. Ίσως γιατί η βία είναι ένστικτο και μέρος της ανθρώπινης φύσης. Ακόμη και σήμερα ο πόλεμος τροφοδοτεί μια τεράστια βιομηχανία εικόνων. Μόλις προχθές ξαναείδαμε στην τηλεόραση το ριμέικ της ταινίας «Η ναυμαχία του Μιντγουέι», γυρισμένη μόλις το 2019. Ένα μεγάλο μέρος της σημερινής παγκόσμιας κινηματογραφικής παραγωγής έχει να σου διηγηθεί κάποια πραγματική ή κατασκευασμένη πολεμική ιστορία, όπου στο τέλος κερδίζει βέβαια πάντοτε η καλή και απειλούμενη Δύση, δηλαδή οι Αμερικανοί που πολεμούν πάντα σε δίκαιους πολέμους. Ταινία που θα κατέληγε π.χ. σε νίκη και ηθική δικαίωση των …Ταλιμπάν ή των Τζιχαντιστών δεν θα γυριστεί ποτέ - αν γινόταν θα ήταν ένα παγκόσμιο σκάνδαλο. Αν πάλι την γύριζαν ας πούμε Ιρανοί, δεν θα είχε καμιά τύχη να περάσει στις δυτικές κινηματογραφικές αίθουσες και θα παρέμενε για εγχώρια – ενδοαραβική- κατανάλωση. Το σύστημα παραγωγής πολεμικών εικόνων της Δύσης έχει σήμερα γίνει ακόμη πιο βίαιο. Αν κάποτε το ίδιο αυτό σύστημα επέτρεψε να γυριστούν επικές αντιπολεμικές ταινίες όπως το «Αποκάλυψη Τώρα» του Κόπολα, σήμερα δεν υπάρχουν παρά εχθροί και παρανοϊκοί τρομοκράτες που απειλούν τον πολιτισμένο δυτικό κόσμο και οι οποίοι πρέπει να εξοντωθούν. Διλήμματα και αυτοκριτική τέλος. Ο κόσμος μας είναι πια πολύ σκληρός για ανάλογες ευαισθησίες. Σήμερα οι αντίπαλοι της Δύσης έχουν ως όπλο ένα χαοτικό Διαδίκτυο, μέσα από το οποίο μπορούν να κάνουν απρόβλεπτες κινήσεις και να διασπείρουν όποιο fakenews τους εξυπηρετεί, ενώ η τεχνολογία δίνει τη δυνατότητα ακόμη και σε πολεμικά πρωτόγονες Οργανώσεις τύπου Χαμάς να πιάνουν στον ύπνο ακόμη και τις πιο ισχυρές πολεμικές μηχανές όπως αυτή του Ισραήλ.
Πίστευαν και πιστεύουν πολλοί ιστορικοί ότι ο πραγματικός πόλεμος, με όπλα, σφαίρες, ρουκέτες και βομβαρδισμούς που σκοτώνουν αμάχους είναι πια μια παρωχημένη ιστορία χωρίς λόγο ύπαρξης, αφού τα συμφέροντα έχουν αλλάξει μορφή. Το ζητούμενο λένε, είναι πια η οικονομική κυριαρχία που την επιβάλεις στον άλλο με πολλούς μη πολεμικούς τρόπους.
Ισχυρίζονται ακόμη πως με την εξέλιξη της τεχνολογίας θα βρούμε άλλες μορφές ενέργειας και επομένως θα ατονήσουν οι ανταγωνισμοί για τα πετρέλαια και το φυσικό αέριο σαν κι αυτούς στη ΝΑ Μεσόγειο. Αλλά μάλλον απέχουμε πολύ απ’ το να δικαιωθούν αυτές οι απόψεις. Η ιστορία, το παρελθόν έχει δυστυχώς αφήσει ανοιχτούς πολλούς λογαριασμούς, πολύ καύσιμη ύλη ικανή για να ανάψει μικρές ή μεγάλες φωτιές.
ΑΛΕΞΗΣ ΚΑΛΕΣΗΣ
alexiskal;essis@yahoo.gr