Από τη Μαρίνα Αποστολοπούλου
Ούτε ο Πάπας, ούτε ο Σνόουντεν.
Κανένας από τους δύο πολυσυζητημένους, για διαφορετικούς λόγους, δεν πήρε φέτος το Νόμπελ Ειρήνης.
Όχι, το Νόμπελ Ειρήνης, όπως ανακοινώθηκε προ ημερών από τη νορβηγική επιτροπή απονέμεται σε ένα 17χρονο κορίτσι. Τη Μαλάλα Γιουσαφζάι από το Πακιστάν η οποία το μοιράζεται με τον Ινδό Κάιλας Σατιάρτι. Ο Ινδός ακτιβιστής έχει μεγάλη δραστηριότητα στον αγώνα κατά της παιδικής εργασίας, ενώ η 17χρονη μαθήτρια -η νεότερη πλέον κάτοχος Νόμπελ- είχε δεχθεί δολοφονική επίθεση, ως «σύμβολο» του αγώνα για το δικαίωμα των κοριτσιών στη σχολική εκπαίδευση.
Δυστυχώς σε αυτό τον κόσμο έχουμε πολύ πιο… σοβαρά θέματα να ασχοληθούμε.
Και έτσι η συγκεκριμένη επιλογή της νορβηγικής επιτροπής δεν έλαβε την έκταση και την ένταση που θα έπρεπε, τουλάχιστον από τα εγχώρια ΜΜΕ, για τα οποία μπορεί κανείς να έχει πιο ολοκληρωμένη άποψη.
Η είδηση πέρασε ούτε λίγο ούτε πολύ στα ψιλά διότι και γιατί να μας αφορά; Έχουμε τις ταλαιπώριες μας, έχουμε τις πολιτικές αντιπαραθέσεις επί καθημερινής βάσεως, έχουμε το ζωτικής σημασίας ερώτημα «θα βρεθούν, δεν θα βρεθούν οι 180 βουλευτές για τον Πρόεδρο;», «θα γίνουν δεν θα γίνουν πρόωρες εκλογές;» και λοιπά θέματα επικαιρότητας και κοσμικής φύσεως που διαπερνούν καθημερινά το «είναι» μας και απορροφούν τη δική μας προσοχή και κατά συνέπεια και των ΜΜΕ, διότι «πουλάνε». Οπότε, «πού» χρόνος; «Πού» χρόνος για να καθίσουμε να ασχοληθούμε με αυτό το ηρωικό κοριτσάκι, στην άλλη άκρη της γης, το παράδειγμα του οποίου θα έπρεπε να μας κάνει όχι απλά να συγκινηθούμε, αλλά να αισθανθούμε «ντροπή» για την ευθύνη που όλοι φέρουμε για τον κόσμο που έχουμε δημιουργήσει.
Ποιο είναι αυτό το κοριτσάκι; Που κανονικά δεν έπρεπε να πάρει απλώς το «Νόμπελ Ειρήνης», αλλά το «Νόμπελ Θάρρους» αν υπήρχε.
Είναι αυτό το παιδί που είχε δεχθεί δολοφονική επίθεση από Ταλιμπάν που εισέβαλαν στο σχολικό λεωφορείο που βρισκόταν και την τραυμάτισαν σοβαρότατα στο κεφάλι, επειδή έλεγε την άποψή της για το αυτονόητο: τα δικαιώματα των κοριτσιών σε μία κοινωνία όπου οι γυναίκες απλά δεν έχουν δικαιώματα. Ζουν, αναπνέουν και υπάρχουν επειδή οι «άντρες» τούς το επιτρέπουν και αν τολμήσουν να σηκώσουν το κεφάλι τους για να υπερασπιστούν όχι τη γυναικεία, αλλά την ανθρώπινη υπόστασή τους, γίνονται θύματα στυγνής βίας για την οποία κανείς δεν δίνει λογαριασμό σε κανέναν και σε πολλές περιπτώσεις καταλήγουν να χάσουν και τη ζωή τους. Μία ζωή που ενδεχομένως προτιμούν εν τέλει να χάσουν παρά να συνεχίσουν να διαβιούν χωρίς να τους ανήκει. Για να μην αναφερθούμε στη θηριωδία των τζιχαντιστών απέναντι και στις γυναίκες τις οποίες θεωρούν κανονικά «σκεύη» και καμαρώνουν κιόλας, διότι προβάλλουν ως προμετωπίδα την θρησκεία τους γι’ αυτό. Μόλις προχθές πούλησαν γυναίκα και το παιδί της για 12 δολάρια σε σκλαβοπάζαρο! Πέραν όλων των άλλων είναι και φτηνιάρηδες.
Αυτό το κοριτσάκι λοιπόν από το Πακιστάν, που τόσο γρήγορα και τόσο βίαια έπαψε να είναι παιδί, είχε μετά τον φοβερό τραυματισμό του και τον σάλο που προκλήθηκε, μεταφερθεί στη Βρετανία και κατάφερε να ζήσει. Και όχι μόνον να ζήσει αλλά να αφήσει πίσω της τον φόβο από το σωματικό και ψυχικό τραύμα που της προκλήθηκε ή να μάθει να ζει με αυτόν και να συνεχίσει να μάχεται γι’ αυτό που πιστεύει: τα δικαιώματα των κοριτσιών. Παρότι σίγουρα γνωρίζει ότι ανά πάσα στιγμή μπορεί και πάλι να πέσει θύμα της κτηνωδίας αυτών που δεν θα έπρεπε να αποκαλούνται «άνθρωποι» γιατί απλώς δεν είναι.
Τι είπε ο πρόεδρος της νορβηγικής επιτροπής ανακοινώνοντας την απονομή του βραβείου;
Είπε ότι η Μαλάλα Γιουσαφζάι παρότι τόσο νέα, έχει ήδη παλέψει εδώ και χρόνια για το δικαίωμα των κοριτσιών στην εκπαίδευση, και έγινε το παράδειγμα ότι τα παιδιά και οι νέοι μπορούν να συμβάλουν στη βελτίωση της κατάστασής τους, για να συμπληρώσει ότι το έκανε αυτό κάτω από τις πιο επικίνδυνες περιστάσεις.
Θα έλεγε κανείς ότι υπάρχουν άνθρωποι σε αυτόν τον πλανήτη που γεννιούνται για έναν σκοπό ή με έναν σκοπό.
Έτσι… Γιατί την ώρα που γεννιόταν τους άγγιξε ένα μαγικό ραβδί και καθόρισε τη μοίρα τους.
‘Η αν δεν είναι έτσι, τότε υπάρχουν κάποιοι ξεχωριστοί άνθρωποι που έχουν την πίστη, την αφοσίωση, τη συνέπεια και τη γενναιότητα να κάνουν σκοπό της ζωής τους αυτό που πιστεύουν (γιατί έχουν βρει «τι» πιστεύουν) χωρίς να υπολογίζουν τις συνέπειες και χωρίς να κάμπτονται από τις αντιξοότητες, τους κινδύνους και το προσωπικό κόστος.
Και σίγουρα σε αυτή την κατηγορία ανήκει η 17χρονη σήμερα Μαλάλα Γιουσαφζάι. Ανήκει σε εκείνη την κατηγορία των ανθρώπων που η παρουσία τους επί γης δεν αφήνει απλώς το χνάρι της. Αλλάζει τον κόσμο. Τον κάνει καλύτερο. Όχι γιατί αποσκοπεί σε ίδιον όφελος, σε προβολή, σε απολαβή, σε αναγνώριση, σε μία βολική επανάπαυση πάνω σε φρεσκοαποκτηθείσες δάφνες. Όχι. Είναι το ένστικτο, η παρόρμηση, η δύναμη, η πίστη, η συνείδηση, η κινητήριος δύναμη που ωθεί προς έναν αγώνα που μπορεί και να μην δικαιωθεί στο τέλος, που μπορεί να είναι και επικίνδυνος αλλά που δεν μπορεί να μην δοθεί. Είναι ανεξέλεγκτη ανάγκη να δοθεί.
Αν το Νόμπελ Ειρήνης για τη μικρή Μαλάλα είναι μία δικαίωση;
Σίγουρα είναι. Αν αποτελεί ένα επιπλέον «όπλο» για τον αγώνα της; Σίγουρα αποτελεί αν και στο βάρβαρο κόσμο των Ταλιμπάν τέτοιου είδους θέματα δεν παίζουν κανένα ρόλο. Όμως η πραγματική «δικαίωση» για εκείνη θα είναι να δει τις γυναίκες στη χώρα της, τα κορίτσια στη χώρα της-αλλά και σε πολλές ακόμη χώρες όπου δεν αποτελούν παρά «εργαλεία δουλειάς» και «σκεύη ηδονής»-να κερδίζουν το αυτονόητο: τον σεβασμό που δικαούνται ως άνθρωποι πρωτίστως. Και αυτή η δικαίωση δεν μπορεί να προέλθει από έναν μοναχικό αγώνα, ούτε από ένα Νόμπελ που θα επιτρέψει εν συνέχεια στην παγκόσμια κοινότητα να «νίψει τας χείρας της». Η ευθύνη είναι συνολική και η υποστήριξη ενός τέτοιου αγώνα επίσης.
