Ο άνθρωπος όμως εξακολουθεί να αγωνίζεται με όσες δυνάμεις έχει ακόμη για να σώσει ό,τι ακόμη μπορεί να σωθεί. Θα αναφερθώ σε ένα πολιτιστικό γεγονός που έλαβε χώρα σε ένα χωριό της Πίνδου, την Καστανιά Καλαμπάκας. Ήταν εποχή των αγώνων Ελλήνων κατά Γερμανών και Ιταλών φασιστών για την απόκτηση της ποθητής ελευθερίας μας. Μεγάλη συμμετοχή σ’ αυτόν τον αγώνα της Λευτεριάς μας είχε και η νεολαία της ΕΠΟΝ που σήμερα γιορτάζουμε και τιμούμε. Τέτοιοι αγώνες της νεολαίας μας δεν πρέπει να ξεχνιούνται, αλλά πρέπει να γίνονται αιώνιο παράδειγμα για το τι πρέπει να κάνουμε σε όποιους επιβουλεύονται την ελευθερία μας. «Η οργάνωση αυτή της ΕΠΟΝ του χωριού μου λειτούργησε άψογα, με σύμπνοια, αλληλεγγύη, αγωνιστικότητα και τόλμη που προκαλεί τον σεβασμό όλων μας. Τρανή απόδειξη γι’ αυτό είναι όλα αυτά τα μαύρα χρόνια 1941-1945 στα 10 χωριά του Ασπροποτάμου - Αχελώου της πατρίδας μας, έδειξαν μεγάλο θάρρος και αγωνιστικότητα και προσέφεραν ό,τι καλύτερο είχαν στην ψυχή τους. Στην Καστανιά εκείνη την εποχή η ζωή κυλούσε ήρεμα και ασφαλής σαν να υπήρχε πράγματι Δημοκρατική Κυβέρνηση.
Αφού παρά την έντονη αγωνιστικότητα και δράση, που μας απασχολούσε, δεν έλειψαν και οι εκπολιτιστικές εκδηλώσεις που με την άφιξη και του ΕΠΟΝίτη Βασίλη Πελίγκου, δημιουργήθηκαν χορευτικά συγκροτήματα και οργανώθηκαν εκδηλώσεις, και παίχτηκαν θεατρικά έργα με εκπληκτική επιτυχία που πολλοί στο χωριό θυμούνται και νοσταλγούν.
Κρίμα που πέρασαν χρόνια και δεν θυμόμαστε τα ονόματα των ΕΠΟΝιτών και ΕΠΟΝιτισσών που έλαβαν μέρος εκτός της Ελένης Πούλιου, της πρωταγωνίστριας. Σε μια φωτογραφία που φωτοτύπησα από το μνημειώδες βιβλίο του Νίκου Παπανικολάου «ΚΑΣΤΑΝΙΑ Το Χωριό μου», διαβάζω μερικά ακόμα του θεατρικού έργου «Το Μεσολόγγι». «Τέλη Ιουλίου 1943: Πριν την παράσταση του Λαϊκού Θεάτρου, τρεις ΕΠΟΝίτισσες ερασιτέχνες ηθοποιοί ποζάρουν στο προαύλιο του Δημοτικού Σχολείου. Στον τοίχο φαίνεται το σύνθημα «ΖΗΤΩ ΟΙ ΣΥΜΜΑΧΟΙ». Στη φωτογραφία διακρίνονται από αριστερά: Ι. Κουβάτη, Μαριάνθη Παπουλιάκου, Αλκμήνη Παπαβασιλείου, Βασιλική Παπαβασιλείου, (Άγνωστη), Ελένη Πούλιου, Μπέμπα Παπανικολάου και Ρόζα... (Εβραιοπούλα). Την παράσταση παρακολούθησε και η Αγγλική αποστολή, που είχε έδρα στο χωριό. Η παράσταση δόθηκε υπό το φως των προβολέων από την ηλεκτρική εγκατάσταση που είχε δημιουργήσει ο Πατέρας Ευθ. Μιστάρας, πράγμα σπάνιο για εκείνη τη σκοταδική περίοδο (Από 250 μέτρα απόσταση). Στον δίσκο που στήθηκε για τα έξοδα της παράστασης οι Άγγλοι με τον Έντυ και τον Κρις έδωσαν μία χρυσή λίρα!!!
Η συμμετοχή της Εβραιοπούλας Ρόζας μάς δίνει το δικαίωμα να πούμε ότι οι κάτοικοι του χωριού βοήθησαν τους Εβραίους από την καταδίωξη των Γερμανών και Ιταλών φασιστών που τους είχαν στο στόχαστρο για εκτέλεση.
Από τον Στέφανο Μιστάρα
