Καρτέλ στην ενέργεια σε όλα τα επίπεδα: ρεύμα, πετρέλαιο, αέριο. Καρτέλ στην υγεία, καρτέλ στις μεταφορές, σε στεριά και θάλασσα, καρτέλ στα αγροτικά προϊόντα, καρτέλ στο γάλα και καρτέλ στην αγορά, από τα σούπερ μάρκετ και τα ρούχα μέχρι τα παιχνιδάδικα και τα τρόφιμα. Πολύ λίγοι και μεγάλοι παίκτες ρυθμίζουν την αγορά και τις τιμές κατά τα συμφέροντά τους και σε βάρος των παραγωγών. Και η κυβέρνηση νομοθετεί υπέρ τους και, στην καλύτερη περίπτωση, απλώς τους παρακολουθεί να λυμαίνονται την αγορά.
Οι στρεβλώσεις στην αγορά είναι τεράστιες και έχουν σοβαρές επιπτώσεις στο κόστος παραγωγής. Το πιο απλό παράδειγμα είναι ότι οι γεωτρήσεις πληρώνουν στον λογαριασμό του ρεύματος, ανεξαρτήτως των τεραστίων αυξήσεών τους, ακόμη και τέλη ΕΡΤ και δημοτικά τέλη. Και το ερώτημα είναι εύλογο για τον κάθε αγρότη: Βλέπει η πομόνα ΕΡΤ; Αν βλέπει, να την πληρώσει. Αν όμως δεν βλέπει, όπως είναι το πιθανότερο, γιατί την πληρώνει; Και γιατί επιβαρύνεται με τέτοια άσκοπα κόστη η παραγωγή;
Υπάρχουν λοιπόν απλοί τρόποι να ελαφρύνουμε το κόστος της ενέργειας, τουλάχιστον στην παραγωγή:
α) Να επιδοτηθεί ο παραγωγός (αγρότης, κτηνοτρόφος, βιοτέχνης) για την κατασκευή ενός φωτοβολταϊκού συστήματος στη γεώτρησή του ή στον στάβλο του ή στη βιοτεχνία του. Το μέσο κόστος ενός φωτοβολταϊκού για μία συνηθισμένη γεώτρηση υπολογίζεται ότι δεν θα ξεπερνά τα 30.000-40.000 ευρώ. Έτσι, ο κάθε παραγωγός θα ξενοιάσει για το κόστος της άρδευσης και της ενέργειας στην παραγωγή του, θα μπορεί να πουλήσει το ρεύμα τον καιρό που δεν παράγει και το κράτος θα γλιτώσει τα τεράστια ποσά που πληρώνει στους μεγάλους παίκτες της ενέργειας επί πολλούς μήνες. Και θα μειωθούν δραστικά και οι εθνικές ανάγκες σε ρεύμα.
β) Να απαλλαγεί κάθε είδους ενέργεια (πετρέλαιο, αέριο, ρεύμα) που χρησιμοποιείται για αμιγώς παραγωγικούς σκοπούς από τον ειδικό φόρο κατανάλωσης (ΕΦΚ). Να χορηγείται για συγκεκριμένες ποσότητες ανάλογες με τις καλλιεργούμενες εκτάσεις, τον αριθμό των ζώων ή το ύψος της παραγωγής κάθε μονάδας αντίστοιχα.
γ) Να ελαφρυνθούν οι λογαριασμοί ρεύματος, που χρησιμοποιείται μόνο για παραγωγικούς σκοπούς, από τέλη για ΕΡΤ και δημοτικά τέλη.
δ) Να συσταθούν με επιδότηση μέσω προγραμμάτων της Περιφέρειας τυποποιητήρια παντός είδους (σπαστήρια, εκκοκκιστήρια, συσκευαστήρια κ.λπ.), στα οποία οι παραγωγοί θα μπορούν να τυποποιήσουν τα προϊόντα τους με πολύ λίγα χρήματα και να τα πιστοποιούν φτηνά και εύκολα με διεθνή σήματα ποιότητας, ώστε να είναι εύκολα εξαγώγιμα.
ε) Να συσταθούν ηλεκτρονικά καταστήματα – πλατφόρμες απ’ ευθείας πώλησης των αγροτικών προϊόντων από τους παραγωγούς.
Όπως είπαμε όμως, η στρέβλωση ξεκινά από τη νομοθέτηση και τις βασικές πολιτικές επιλογές υπέρ των ολιγαρχών της ενέργειας, των φίλων δηλαδή της κυβέρνησης (αυτής αλλά και της προηγούμενης του ΣΥΡΙΖΑ-ΑνεξΕλ). Και είναι μονά-ζυγά δικά τους.
Κανένας μικροπαραγωγός ρεύματος δεν μπορεί να πουλήσει την ενέργεια που παράγει στο Ελληνικό Χρηματιστήριο Ενέργειας, το οποίο θεσμοθέτησε ο Αλ. Τσίπρας το 2018 και όρισε η PAE (Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας) ως διαχειριστή της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, με σκοπό τη δημιουργία της ενδοημερήσιας αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και παραγώγων της. Σ’ αυτό, για παράδειγμα, δεν λειτουργεί ακόμη η προθεσμιακή αγορά -η οποία θα επέτρεπε στη χώρα να διαχειρίζεται καλύτερα τις παγκόσμιες διακυμάνσεις στις τιμές της ενέργειας- και σημαίνει ότι δεν έχουμε ενδιάμεσο μηχανισμό απορρόφησης των ανατιμήσεων, οι οποίες έτσι μετακυλίονται πλήρως στη λιανική τιμή. Η δε Κυβέρνηση επέλεξε να ορίσει πλαφόν στη χονδρική τιμή της ενέργειας, ώστε τη διαφορά να την καρπωθούν οι μεγάλοι παίκτες και όχι να τη δει ο καταναλωτής στην τσέπη του. Έτσι, πολλαπλασιάζεται η τιμή και εμφανίζονται στους λογαριασμούς τεράστια ποσά που το κράτος καταβάλλει στους μεγάλους διανομείς, χωρίς τελικά να γλιτώνει πολλά ο καταναλωτής.
Επίσης, κανένας δεν μπορεί να παράγει το δικό του ρεύμα χωρίς να το συνδέει με το δίκτυο. Αυτό σημαίνει ότι όποιος δεν μπορεί να συνδεθεί στο δίκτυο δεν μπορεί να παράγει ενέργεια. Το πρόβλημα με την περιοχή μας, όπως και με τις περισσότερες περιοχές στης χώρας, είναι ότι οι περισσότεροι υποσταθμοί είναι πλήρεις σε συνδέσεις και δεν σηκώνουν άλλες. Έτσι, όποιος αποφασίζει να επενδύσει σε δική του ενέργεια για τη δική του παραγωγή, έχασε γιατί δεν βρίσκει σύνδεση. Είναι απολύτως υποχρεωμένος να αγοράζει ηλεκτρική ενέργεια από έναν από τους μεγάλους προμηθευτές της αγοράς.
Ο κάμπος γέμισε φωτοβολταϊκά πάρκα και τα χωράφια όπου τοποθετήθηκαν αυτά δεν καλλιεργούνται πια. Όμως με τόσο υψηλό κόστος παραγωγής κινδυνεύουμε να μην καλλιεργείται ούτε και ο υπόλοιπος κάμπος, γιατί κανένας παραγωγός δεν θα μπορεί να αντεπεξέλθει. Οπότε ας μην κοροϊδευόμαστε ότι στηρίζουμε την παραγωγή. Παραγωγή χωρίς ενέργεια δεν υπάρχει. Όπως και ενέργεια χωρίς παραγωγή.
Γιατί λοιπόν δεν αφήνουν τους παραγωγούς να έχουν δική τους δωρεάν ενέργεια από τη φύση; Γιατί τότε χάνουν οι ολιγάρχες της ενέργειας. Και οι ολιγάρχες είναι φίλοι της κυβέρνησης. Αυτής και της προηγούμενης.
