Ολοι μια «χρυσή κορδέλα»

Από την Αγλαΐα Ρογγανάκη, αντιπεριφερειάρχη Υγείας, διδάκτορα Ιατρικής Σχολής ΔΠΘ

Το είδωλο ενός παιδιού τριών χρονών που δίνει τη δική του σκληρή μάχη με τον καρκίνο. Δίπλα του ένα κοριτσάκι γύρω στα τέσσερα, η μεγάλη αδερφή του, να το παρηγορεί κατά τη διάρκεια της χημειοθεραπείας, η οποία του δημιουργεί παρενέργειες.
Μια φωτογραφία που τραβήχτηκε από μια μητέρα που αντί να βλέπει τα δυο της παιδιά να παίζουν στο παιδικό δωμάτιο, τα βλέπει να κάθονται στον ψυχρό θάλαμο ενός νοσοκομείου. Μια κατάσταση σκληρή, ένα παιδάκι που πασχίζει να περπατήσει και να παίξει.
Μια φωτογραφία που συγκλόνισε, που έγινε σύμβολο του παιδικού καρκίνου, του πόνου, της ταλαιπωρίας, του αγώνα. Ένα στιγμιότυπο που, αν το αποθανάτιζες λίγα χρόνια αργότερα, θα έδειχνε ένα παιδί να πηγαίνει στο σχολείο, κρατώντας το χέρι της μεγάλης του αδερφής. Θα συμβόλιζε τη δικαίωση των αγώνων, της ταλαιπωρίας, τη νίκη της θεραπείας.
Η εικόνα ενός παιδιού χωρίς μαλλιά στο μικρό του κεφαλάκι, σε κάνει να θέλεις να ουρλιάξεις, φαντάζει τόσο αφύσικη. Δεν ταιριάζουν τέτοιες εικόνες στα παιδιά, ούτε τέτοιες μάχες στην πιο αθώα και ξέγνοιαστη περίοδο της ζωής τους. Τα παραμύθια με βασιλιάδες και πριγκίπισσες αλλάζουν για να εξηγήσουν την ασθένεια με απλούς τρόπους.
Μια φορά και έναν καιρό ήταν μερικά κύτταρα λίγο ανάποδα, λίγο ανυπάκουα, σωστοί ταραχοποιοί που ενοχλούσαν και δεν άφηναν σε ησυχία τα άλλα κύτταρα να κάνουν σωστά τη δουλειά τους. Με τη θεραπεία και τη βοήθεια των ιατρών, τα καλά κύτταρα θα γίνουν πιο δυνατά και θα κατατροπώσουν τα κακά κύτταρα, για να μπορέσουν να ξανακάνουν ανενόχλητα τη δουλειά τους. Μόλις οι ταραχοποιοί εξαφανιστούν θα γυρίσουμε σπίτι μας, στο σχολείο και στους φίλους σου.
Ο καρκίνος στα παιδιά είναι πολύ σπάνιος και με ποικίλες κλινικές εκδηλώσεις. Παραμένει όμως η συχνότερη αιτία θανάτου, μετά τα ατυχήματα. Αν η διάγνωση γίνει χωρίς καθυστέρηση τα ποσοστά ίασης είναι υψηλά, γι’ αυτό πρέπει να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στη σωστή ενημέρωση των γονιών ώστε να απευθύνονται έγκαιρα στα νοσοκομεία.
Οι γονείς πρέπει να γνωρίζουν και να δίνουν ιδιαίτερη προσοχή σε πυρετούς που επιμένουν χωρίς άλλα συμπτώματα, στη γενική κακουχία και ανορεξία παιδιών που δεν περνούν ίωση. Στην ξαφνική εμφάνιση μελανιών και στην ανεξήγητη χλωμάδα. Στον επίμονο, εντοπισμένο πόνο, στον πόνο στα οστά, στο πρήξιμο ή πρόβλημα στο βάδισμα του παιδιού. Στην ανεξήγητη, υπερβολική απώλεια βάρους του παιδιού. Γενικά σε κάθε σύμπτωμα που είναι καινούριο, ανεξήγητο και επίμονο.
Εννοείται πως η ύπαρξη αυτών των συμπτωμάτων δεν δείχνει ότι το παιδί έχει κάποια μορφή καρκίνου, αλλά επιβάλλει να γίνουν εξετάσεις που θα αποκλείσουν ή όχι, ένα τέτοιο ενδεχόμενο, όσο πιο γρήγορα γίνεται.
Ο καρκίνος της παιδικής ηλικίας δεν είναι κάτι που μπορεί να προβλεφθεί ή να προληφθεί με την έννοια της εφαρμογής οδηγιών προς αποφυγή δημιουργίας του ή προσυμπτωματικού ελέγχου όπως γίνεται στους ενήλικες. Σπάνια έχει γονιδιακή αιτιολογία, δεν προκαλείται από κάτι που συνέβη στην ανατροφή του παιδιού, δεν μεταδίδεται, δεν υπάρχει τρόπος να εντοπίσουμε κάποια προδιάθεση σε προγεννητικό έλεγχο. Υπάρχει όμως τρόπος να αυξήσουμε τα ποσοστά ίασης, με την έγκαιρη διάγνωση.
Η Περιφέρεια Θεσσαλίας θέλοντας να αυξήσει τη δυνατότητα παροχής κρατικής βοήθειας και νοσηλείας σε αυτούς που έχουν ανάγκη, στήριξε με 100 εκατομμύρια ευρώ την αναβάθμιση της κρατικής υγείας. Με ευαισθησία βοηθάει όπου μπορεί ώστε οι ασθενείς στη Θεσσαλία να έχουν τις υπηρεσίες υγείας, που αξίζουν και δικαιούνται. Άλλωστε «κάθε επένδυση στην υγεία, είναι προσφορά στον άνθρωπο».
Στη ζωή δεν μπορούμε να προβλέψουμε τι δοκιμασίες έρχονται, ειδικά σε θέματα υγείας. Τη στιγμή, που έρχεσαι αντιμέτωπος με την αδυναμία να προσφέρεις προστασία στο ίδιο σου το παιδί, πρέπει να είσαι ενήμερος για να το στηρίξεις και να το βοηθήσεις. Να επιλέξεις την αισιόδοξη διαδρομή, που μέσα από δυσκολίες, παρενέργειες, πόνους, οδηγεί στο ξέφωτο της ίασης.
Αυτά τα παιδιά δεν έχουν άλλη επιλογή, εμείς όμως έχουμε, να κάνουμε αυτό που πρέπει. Να επιλέξουμε την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση σχετικά με τις ανάγκες των παιδιών που νοσούν από καρκίνο και να συμβάλλουμε στη μάχη που δίνουν. Ας γίνουμε όλοι η «χρυσή κορδέλα» που τα αγκαλιάζει.