Το παραπάνω περιστατικό που υποτιμά την ανθρώπινη ύπαρξη και την υποβιβάζει στο επίπεδο του res καταδεικνύει περίτρανα το πού μπορεί να φθάσει ο ανθρώπινος νους. Στην εκμετάλλευση και αυτών ακόμα των οστών, προϊόντων εγκλημάτων πολέμου, γενοκτονιών και εθνοκαθάρσεων. Του βρώμικου αυτού σχεδίου, που έθεσε σε εφαρμογή με ξεκάθαρο τρόπο από το 1908 ο τουρκικός εθνικισμός με σκοπό την εξόντωση των χριστιανικών κοινοτήτων και τη δημιουργία ενός αμιγώς τουρκικού κράτους. Γεγονότα, που ευτυχώς άρχισαν να προβάλλονται και στην ελληνική τηλεόραση υπό μορφή σίριαλ, όπως το «Κόκκινο ποτάμι» και ελπίζουμε να υπάρξουν κι άλλα για να μην ξεχνάμε τις δοκιμασίες του ελληνισμού και να διδαχθούμε απ’ αυτές, γιατί δεν έχουμε περιθώρια άλλων λαθών...
Για όλες τις φρικαλεότητες και καταστροφές που υπέστη ο μικρασιατικός ελληνισμός δεν επεβλήθη η παραμικρή κύρωση στον θύτη. Στον υπεύθυνο της σφαγής των πλέον των 100.000 χριστιανών της Σμύρνης, με πρώτον μάρτυρα τον Μητροπολίτη Χρυσόστομο, ο οποίος έλεγε ότι ο βοσκός δεν εγκαταλείπει ποτέ το ποίμνιό του. Και δεν το εγκατέλειψε, δίνοντας ως λύτρα το αγιασμένο αίμα του...
Για το χριστιανικό αυτό θανατικό δεν ασχολήθηκε κανένα διεθνές δικαστήριο. Το δίκαιο και τα εντεταλμένα όργανα εφαρμογής του απουσίαζαν παντελώς. Με τη σιωπή τους οι διεθνείς οργανισμοί έγιναν συνένοχοι ενός από τα μεγαλύτερα εγκλήματα της ανθρωπότητας. Γι’ αυτούς η γνωστή ρήση: «Το σιωπάν δοκεί συναινείν» ήταν άγνωστη.
Όλες οι παραπάνω συμφορές του μικρασιατικού ελληνισμού ήταν συνέπειες των λαθών της ελληνικής κυβέρνησης, αλλά και της εξαπάτησης των συμμάχων. Αυτών που την 1η-5-1919 έστειλαν με τη συγκατάθεσή τους την ελληνική στρατιά στη Μ. Ασία και χρησιμοποίησαν την πατρίδα μας, μόνον, ως μοχλό πίεσης κατά του Κεμάλ, προκειμένου ν’ αφήσει εκτός των ορίων του σχεδιαζόμενου τουρκικού κράτους τα πετρέλαια της Μοσούλης, που τα διεκδικούσαν οι σύμμαχοι. Αυτοί, που εμπόδισαν την ιδέα της προέλασης των ελληνικών στρατευμάτων προς την Κωνσταντινούπολη. Δυστυχώς, όλα αυτά τα σημάδια αλλαγής... των συμμάχων η τότε κυβέρνηση δεν τα αξιολόγησε σωστά και οδηγηθήκαμε στη μεγαλύτερη εθνική καταστροφή.
Είναι λυπηρό, αλλά έτσι δημιουργήθηκαν οι χαμένες πατρίδες και το εμπόριο των εκατομμυρίων τόνων οστών του αγρίως δολοφονηθέντος μικρασιατικού ελληνισμού. Πολλά γράφτηκαν γι’ αυτά τα ματωμένα χώματα, απ’ τα οποία οι Τούρκοι ξέθαψαν τα οστά των θυμάτων τους και τα πούλησαν για βιομηχανική χρήση στην Ευρώπη. Πολλά μοιρολόγια και τραγούδια θρήνησαν και εξύμνησαν την ομορφιά τους, που μαζί με τους θρύλους και τις παραδόσεις του λαού μας κρατούν ζωντανό το όνειρο της δικαίωσης...
Οι πρόσφυγες, παρά τη συμφορά τους, δεν ήρθαν με άδεια χέρια στη νέα τους πατρίδα. Έφεραν και τον πολιτισμό τους, που μπόλιασε τον μητροπολιτικό και τον έκανε καλύτερο. Αυτός ο πολιτισμός συντηρεί και ενδυναμώνει την εθνική μνήμη. Γιατί είναι μέρος της εθνικής μας ιστορίας. Είναι ο πολιτισμός, που ξεκινά από τον 12ο π.Χ. αιώνα, εποχή του Τρωικού πολέμου. Κι αυτά ας τα διαβάσουν καλά οι Τούρκοι και να αφήσουν τις γελοιότητες περί «γαλάζιας πατρίδας»...
Από τον Κων/νο Τσιρονίκο