Η λειτουργία της Δημοκρατίας είναι πιο σημαντική από τα σκουπιδοσυμφέροντα!

Γράφει ο Νίκος Ράπτης*

Την Τετάρτη, στον Βόλο, δικάζονται τρεις πολίτες που το καλοκαίρι του 2019 μπήκαν στο εργοστάσιο της ΑΓΕΤ Ηρακλής, για να αναρτήσουν ένα πανό εναντίον της καύσης των σκουπιδιών και να σταματήσουν συμβολικά ένα φορτηγό που μετέφερε εκεί απορρίμματα.

Δεν το έκαναν από καπρίτσιο: στο κυνήγι του κέρδους, η εταιρεία Lafarge Holcim, που μετέφερε τα σκουπίδια, δεν διακρίνεται δα και για την «κοινωνική ευθύνη» της. Είναι χαρακτηριστικό ότι κατηγορείται ήδη από τη γαλλική δικαιοσύνη για «εγκλήματα κατά της ανθρωπότητας»! Σύμφωνα με το κατηγορητήριο, προκειμένου να αποκτήσει πολύτιμες πρώτες ύλες στη Μέση Ανατολή, η εταιρεία δεν δίστασε να χρηματοδοτήσει με εκατομμύρια δολάρια την τρομοκρατική οργάνωση «Ισλαμικός Στρατός» (ISIS). Όταν η Φαίη Τζανετουλάκου, μία από τους τρεις κατηγορούμενους του Βόλου, ερεύνησε στο διαδίκτυο την πορεία του επίμαχου φορτηγού πλοίου, που ξεφόρτωσε τα σκουπίδια στην πόλη της, είδε με έκπληξη πως αυτό είχε περάσει από τη Huelva της Ισπανίας. Το συγκεκριμένο λιμάνι είναι διάσημο για τα τοξικά και τα ραδιενεργά του απορρίμματα, που πασχίζει εδώ και χρόνια να τα ξεφορτωθεί. Οι Βολιώτες ακτιβιστές ζήτησαν να πληροφορηθούν επισήμως τη διαδρομή του φορτηγού, αλλά στην απάντησή τους οι ελληνικές αρχές «ξέχασαν» να αναφέρουν τον κακόφημο σταθμό.
Η υπόθεση της καύσης των απορριμμάτων στην ΑΓΕΤ απασχολεί την κοινή γνώμη του Βόλου, όχι χωρίς λόγο. Υπάρχουν επιδημιολογικές μελέτες του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και του Νοσοκομείου του Βόλου που δείχνουν ασυνήθιστα υψηλά ποσοστά καρκινογενέσεων και άλλων ασθενειών στην πόλη. Πέραν αυτών, η πολιτική κάλυψη που παρέχεται στην καύση -ο δήμαρχος κ. Μπέος π.χ. δήλωσε ευθαρσώς πως η ΑΓΕΤ και η Lafarge μπορούν να κάνουν «ό,τι γουστάρουν» στην πόλη του- κινδυνεύει να ανοίξει την όρεξη για πολύ επικίνδυνες παρεκβάσεις στα αδίστακτα συμφέροντα, που λυμαίνονται τον τζίρο δισεκατομμυρίων της διαχείρισης των απορριμμάτων.
Καίγοντας σκουπίδια, η ΑΓΕΤ κερδίζει δωρεάν καύσιμα και επιδοτήσεις, για τη συμβολή της στην «οικολογική» δήθεν διαχείριση των απορριμμάτων! Αυτό που «κερδίζουν» οι πολίτες της περιοχής του Βόλου όμως, είναι ανασφάλεια και υπονόμευση της υγείας τους. Στη Δημοκρατία, οι πολίτες οφείλουν να μπορούν να λένε τη γνώμη τους. Το κάνουν με την ψήφο τους, αλλά και με άλλα πρόσφορα μέσα: την αρθρογραφία, τις διαδηλώσεις, τις ενημερωτικές εκδηλώσεις, τις αναρτήσεις (post στο διαδίκτυο και αφισών στους δρόμους) κ.λπ. Η μη βίαιη «πολιτική ανυπακοή», σαν αυτή που εκδήλωσαν η Φαίη Τζανετουλάκου και οι συμπολίτες της, είναι μια ανάσα για τη δημοκρατία. Όπως έλεγε ο Αμερικανός φιλόσοφος Χένρι Ντέιβιντ Θόρο, «το πρόβλημα δεν είναι η πολιτική ανυπακοή, αλλά η πολιτική υπακοή». Η αθώωση της Φαίης και των συναγωνιστών της είναι ζήτημα δημοκρατίας -και υπεράσπισης της δημόσιας υγείας.

*Ο Νίκος Ράπτης είναι εκπαιδευτικός. Το βιβλίο του «Πολιτική Φιλοζωία» (2020), κυκλοφορεί από τις εκδόσεις «Μεταίχμιο»