Διαφορετικά, καταντά βαρετή και ανυπόφορη και, μάλιστα, με μηδενικό ή κακό αποτέλεσμα.
Βέβαια, δεν ήταν, πάντα έτσι, τα πράγματα. Πριν μερικές δεκαετίες, που ο δάσκαλος θεωρούνταν αυθεντία και ο σεβασμός προς αυτόν, νόμιμα και με γονική αδεία, επιβάλλονταν, ακόμη και με το ξύλο, στο έργο του ήταν εύκολο, σχετικά, είχεδεν είχε κανείς όλα τα προσόντα, που χρειάζονται. Με την πάροδο του χρόνου, όμως, τα πράγματα άλλαξαν, η εκπαίδευση έγινε, κατά βάση, υποχρεωτική, οι απαιτήσεις της έδρας πολλαπλασιάστηκαν, το ξύλο απαγορεύθηκε, αυστηρώς και διά ροπάλου, αλλά και οι ανεξεταστέοι και, πολύ περισσότερο, οι απορριπτόμενοι μαθητές, αν δεν μηδενίστηκαν, περιορίστηκαν στο ελάχιστο. Κάτω απ’ αυτές τις συνθήκες, λοιπόν, ο σεβασμός εκ μέρους των μαθητών προς τους δασκάλους τους δεν επιβάλλεται, πλέον, αλλά κατακτιέται, ενώ η αμφισβήτηση, όσων εκπαιδευτικών χωλαίνουν και δεν αποδίδουν στο έργο τους, είναι γεγονός.
Γι’ αυτό, ο εκπαιδευτικός, ειδικά στις μέρες μας, θα πρέπει, κατ’ αρχήν, να αγαπά αυτό που κάνει και, πρωτίστως, να ξέρει, πώς να δείχνει το ενδιαφέρον και την αγάπη του για τα παιδιά. Άλλωστε, όταν κανείς αγαπά, πραγματικά, βρίσκει τον τρόπο, για να είναι χρήσιμος και αρεστός στους μαθητές του. Αυτοί με τη σειρά τους, σ’ αυτήν την περίπτωση, είναι σε θέση και κατανόηση να δείχνουν και να ανέχονται και να συγχωρούν ανθρώπινα λάθη. Διαφορετικά, αδιαφορούν, δυστροπούν και κάνουν δύσκολη με τον τρόπο τους τη ζωή και το έργο του διδάσκοντα.
Πέραν τούτου, ο εκπαιδευτικός πρέπει να είναι κατηρτισμένος στο αντικείμενό του, να μελετά και να διευρύνει, διαρκώς, τις γνώσεις του, να είναι συνεπής στις υποχρεώσεις του, αντικειμενικός στη βαθμολογία, προσιτός, κεφάτος, αλλά και αυστηρός, όταν χρειάζεται, και ποτέ, αν είναι δυνατόν, βλοσυρός και νευρικός. Πρέπει, ακόμα, να μην κλείνει τα μάτια του, όταν βλέπει μαθητές του απόμακρους ή προβληματικούς, αλλά να βρίσκει χρόνο, για να ασχολείται μαζί τους, και να μην εξαντλείται το ενδιαφέρον του γι’ αυτούς μόνο μέσα στους τέσσερις τοίχους της αίθουσας. Γι’ αυτό, του είναι απαραίτητη η επιμόρφωση και η πλούσια ψυχοπαιδαγωγική κατάρτιση, χωρίς να ξεχνά, ότι η συνεργασία με τους γονείς για τέτοια θέματα του είναι, εντελώς, απαραίτητη. Αλλιώς, φοβάται, μήπως μπλέξει, άσχημα, και αποστασιοποιείται.
Επιπλέον, επειδή οι μαθητές έχουν την τάση να μιμούνται τον δάσκαλό τους, δεν πρέπει να ξεχνά το περίφημο εκείνο, «δάσκαλε, που δίδασκες και νόμο δεν κρατούσες» και ότι, θέλοντας και μη, αποτελεί πρότυπο. Οφείλει, γι’ αυτό, να δίνει, έμπρακτα και με συνέπεια, πρώτος αυτός το καλό παράδειγμα στους μαθητές του, με όσα λέει και όσα κάνει. Δεν μπορεί, π.χ., να μπαίνει στην αίθουσα απροετοίμαστος και χωρίς σχέδιο μαθήματος, όσα πολλά κι αν γνωρίζει, και όσες φορές κι αν έχει διδάξει ένα μάθημα, προκειμένου να διαθέτει πειθώ, φρεσκάδα και προσαρμοστικότητα στο επίπεδο του τμήματος. Με την ίδια λογική, δεν μπορεί να φτάνει καθυστερημένος στο σχολείο και, κατά συνέπεια, στην αίθουσα διδασκαλίας, αλλά να μπαίνει αυτός πρώτος, αν επιθυμεί την έγκαιρη είσοδο των μαθητών του σ’ αυτήν, την αποφυγή ζημιών και άλλων ταραχών, μιας που πολλές απ’ αυτές συμβαίνουν, όταν ο ίδιος καθυστερεί να μπει στην αίθουσα.
Και επειδή δεν μπορεί ένας εκπαιδευτικός να είναι αλάνθαστος και παντογνώστης, πρέπει, χωρίς δισταγμούς, να παραδέχεται τα λάθη του, ενώ, όταν δεν ξέρει κάτι, να υπόσχεται, ότι θα φροντίσει να το μάθει και, στη συνέχεια, να το ανακοινώνει, οπωσδήποτε, σε άλλη τους συνάντηση. Προσοχή, όμως. Η τακτική αυτή να μην επαναλαμβάνεται συχνά και, πολύ περισσότερο, να μην ξεχνιέται η ανακοίνωση της απάντησης, για να μη χαθεί, ούτε η αξιοπιστία του εκπαιδευτικού, ούτε η αίσθηση της επιστημονικής του κατάρτισης. Περιττό να πω, ότι ένας τέτοιος εκπαιδευτικός όχι μόνο δεν φοβάται, αλλά και επιδιώκει την αξιολόγηση του έργου του.
Αυτά, κυρίως, αν ακολουθεί ένας εκπαιδευτικός και αν πρωτοστατεί ή συμμετέχει σε μαθητικές δραστηριότητες εκτός αιθούσης, μπορεί να στέκεται, επάξια, στην έδρα διδασκαλίας και να απολαμβάνει την εκτίμηση των μαθητών του. Διαφορετικά, η ζωή στο σχολείο, αν μη τι άλλο, δεν θα του είναι ευχάριστη.
Από τον Κώστα Γιαννούλα
