«Το ότι είσαι παρανοϊκός δεν σημαίνει και ότι δεν θα σε κυνηγήσουν». Στο βιβλίο ο Χέλερ διαχωρίζει σαφώς τις συνωμοσίες από τις θεωρίες συνωμοσίας. Συνωμοσίες γίνονταν, γίνονται και θα γίνονται με τη σφραγίδα της στάμπας της παράνοιας, ρισκάροντας πολλές φορές την επιστημονική σου αξιοπιστία στα διάφορα μέσα ενημέρωσης.
Ξέσπασαν όλες οι φωτιές τυχαία; Την ίδια ώρα και σε κοντινά σημεία; Ποιοι τις έβαλαν; Οι «συνήθεις ύποπτοι» οικοπεδοφάγοι, οι πανταχού παρόντες Τούρκοι πράκτορες, οι αδίστακτοι κολαούζοι των πιο σκοτεινών συμφερόντων. Όπως ήταν αναμενόμενο τουλάχιστον για όσους δεν εκλαμβάνουν τα εκάστοτε δραματικά γεγονότα που βλέπουμε στους δέκτες μας ως ασυνόδευτους πηχυαίους τίτλους προορισμένους να καταναλωθούν από λωτοφάγους, οι πρόσφατες μεγάλες πυρκαγιές πέρα από την εύλογη αναμόχλευση της ανησυχίας για μια κλιματική αλλαγή που έχει μεταπηδήσει ήδη από την επιστημονική φαντασία στην απτή καθημερινότητά μας έριξαν πάλι νερό στον μύλο της παράνοιας. Ο κόσμος πάντα αναζητεί τον ένοχο. Τον απόλυτο φταίχτη και καλά κάνει. Τα τελευταία χρόνια της «χρεωκοπίας» άλλαζε τους ρόλους του «κατηγορουμένου», τροποποιούσε το είδος της «ποινής» του έμεινε στο τέλος ένα τιμωρητικό έθνος, εχθροπαθής λόγος, μία κουλτούρα γενικού πολέμου και λογικό ήταν όταν οι άνθρωποι χάνουν τα πάντα με καμένα σπίτια και περιουσίες που δυστυχώς πολύ δύσκολα ξαναδημιουργούνται.
Η λυγμική συνέντευξη του πυρόπληκτου ηλικιωμένου που κλαίει μπροστά στη ρεπόρτερ αντανακλά την έκφραση του φαινομένου γιατί έχασε τα πάντα. Και εδώ δεν είναι θεωρία συνωμοσίας, ναι είδα κάποιον, έκανε κάτι, άφησε ένα μπιτόνι, όπως λένε οι νομικοκρατούντες μετά που βγαίνουν στο γυαλί. Ο ηλικιωμένος χρειάζεται απάντηση σοβαρή, φροντίδα, γιατί το σπίτι του που κάηκε είναι γι’ αυτόν η μνήμη του, ο κόπος του, η μέριμνα και πλέον δεν το έχει. Μαύρο ερείπιο με ένα Χ. «Πού να πάω;» φωνάζει. «Τι με χωράει;». «Πού αλλού μπορώ να περιληφθώ;». «Ποια νέα κατοικία θα συμπεριλάβει τη μνήμη;».
Αυτή η τηλεοπτική αξιολόγηση επιτρέπει στον θεατή σε όλους εμάς να στενοχωριόμαστε χωρίς συναισθηματικές ιδεολογικές ζώνες. Όλοι μας μπορεί να βρισκόμαστε στη θέση αυτών των ανθρώπων. Όλοι μας ξέρουμε ποιος έκανε την υδραυλική εγκατάσταση του σπιτιού μας ή ποια κακοτεχνία πρέπει να διορθώσουμε στο σπίτι μας και διαρκώς την αναβάλλουμε, ίσως γιατί μας κοροϊδεύει πολλές φορές ο μάστορας.
Πρέπει λοιπόν να μας ενοχλούν έστω και υπέρμετρα όλα αυτά που βλέπουμε και ακούμε από τις τηλεοράσεις. Κατανοητό να μην καταπίνουμε αμάσητα ότι μας σερβίρουν, αλλά μπορεί όμως οι ίδιες θεωρίες συνωμοσίας, όπως και ο εθισμός σε αυτές να κάνουν μεγαλύτερη ζημιά στο υποσυνείδητό μας και μάλιστα στο πλαίσιο ενός τηλεοπτικού ανταγωνισμού για τηλεθέαση.
Μήπως οι δημοσιογράφοι δεν συνέστησαν πρώτοι να μη θυσιάζεις ποτέ μια καλή ιστορία προς χάριν της αλήθειας;
Από τον Σωκράτη Μποντζώρλο
