Στην απώλεια αυτών οφείλεται η δραματική κατάσταση που επικρατεί αυτόν τον καιρό στο Αφγανιστάν με άγνωστο χρόνο λήξης. Υπεύθυνη του δράματος αυτού είναι η αδιάβαστη, ατελέσφορη, αναξιόπιστη και ανίκανη αμερικάνικη εξωτερική πολιτική. Γιατί αυτή ξεκίνησε πριν είκοσι χρόνια έναν αιματηρό πόλεμο συμφερόντων, χωρίς να μελετήσει καλά τη γεωγραφία της περιοχής, τον πολιτισμό της χώρας αυτής, τις αμετακίνητες συνήθειες... και το σημαντικότερο υποβάθμισε το αποτέλεσμα του δεκαετούς σοβιετικού πολέμου. Στα χρόνια αυτά ήταν εκείνη που οργάνωσε το κράτος, ήλεγχε κυβερνήσεις, δημιούργησε δημόσια διοίκηση, στρατό, αστυνομία, υπηρεσίες... που επάνδρωσε με προσωπικό προσκείμενο πολιτικά σε αυτήν.
Φαίνεται , όμως, ότι η οικοδόμηση του κράτους γινότανε έξω από τον πολιτισμό αυτού του λαού. Με αποτέλεσμα το όλο εγχείρημα να μην βρίσκει ανταπόκριση στις φτωχές λαϊκές μάζες, στον τρόπο ζωής τους, στην προσαρμογή στον σύγχρονο δυτικό πολιτισμό, στην υποδοχή και αφομοίωση στοιχείων ξένης υλικής και πνευματικής κουλτούρας. Και όλα αυτά συνέβαιναν, γιατί δεν υπήρχε σχέδιο. Δεν υπήρχε μελέτη οργάνωσης του κράτους μέσα στα πολιτισμικά του πλαίσια, η οποία με τον χρόνο θα μπορούσε σιγά-σιγά να εισάγει στοιχεία του κοσμικού κράτους στην πολιτική, στα δικαιώματα της γυναίκας, στον εκδημοκρατισμό της κοινωνίας. Αυτήν την ανερμάτιστη και απρογραμμάτιστη πολιτική, εκμεταλλεύτηκαν οι Ταλιμπάν και επεκράτησαν.
Τα παραπάνω δεν έγιναν, διότι τις Η.Π.Α., μέσω των ελεγχόμενων κυβερνήσεων, τις ενδιέφερε μόνον η εξυπηρέτηση των υλικών τους συμφερόντων. Γι’ αυτό και το όλο εγχείρημα κατέληξε σε δραματικά αποτελέσματα. Σαν και εκείνα της λεγόμενης «Αραβικής Άνοιξης», η οποία στον βωμό των αμερικάνικων και ευρωπαϊκών συμφερόντων θυσίασε την ειρήνη και τη συνοχή των κρατών στα οποία δοκιμάσθηκε, με δυσμενείς επιπτώσεις ακόμα και στη δική μας χώρα.
Τα αποτελέσματα της αμερικάνικης εξωτερικής πολιτικής και των συμμάχων της δεν θα ήταν τόσο τραγικά για τον λαό του Αφγανιστάν και το γόητρο των Η.Π.Α., αν τα παθήματα του παρελθόντος γίνονταν μαθήματα και διδάγματα του παρόντος. Φαίνεται, ότι οι νεότεροι ηγέτες δεν μελετούν ότι έχουν σχέση με τις ήττες της χώρας τους. Διαβάζουν και επαναπαύονται μόνον στις δάφνες των νικών... Γι’ αυτό και επαναλαμβάνουν τα ίδια λάθη. Της ανυπαρξίας αξιόπιστης πολιτικής και πληροφόρησης, της μη οργανωμένης και συντεταγμένης αποχώρησης και το βασικότερο της απουσίας προστασίας των ανθρώπων που εξέθεσαν με την συνεργασία τους. Αυτή, που σήμερα είναι ανύπαρκτη στο Αφγανιστάν και εκθέτει τις Η.Π.Α. ανεπανόρθωτα διεθνώς. Καιρός, λοιπόν η αμερικάνικη πολιτική... να αποκτήσει μπέσα και φιλότιμο όχι μόνον, όταν υπάρχουν συμφέροντα, αλλά και όταν αυτά λόγω δυσμενών εξελίξεων παύουν να υπάρχουν. Τότε αυτή θα γίνει μέτοχος της αληθινής σοφίας.
Κων/νος Τσιρονίκος
