Του Γιώργου Δελαστίκ
Εχθροί και φίλοι τον αποκαλούν ήδη «ο Κεμάλ Ατατούρκ του 21ου αιώνα». Ο λόγος για τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, ο οποίος την περασμένη Κυριακή έγινε ο πρώτος εκλεγμένος πρόεδρος της Τουρκίας σαρώνοντας από τον πρώτο γύρο τους δύο αντιπάλους του με 52%. Το τέχνασμα των πολιτικών αντιπάλων του που εκπροσωπούν το στρατοκρατικό καθεστώς της Τουρκίας, των δήθεν «κοσμικών» και στην πραγματικότητα χουντικών που εκπροσωπούνται από δύο κύρια κόμματα και συγκρότησαν συνασπισμό 14 (!) κομμάτων για να αναχαιτίσουν τον Ερντογάν, απέτυχε παταγωδώς.
Τα δήθεν «κοσμικά» αυτά κόμματα έβαλαν υποψήφιο πρόεδρο της Δημοκρατίας έναν... ισλαμιστή! Μάλιστα, όχι όποιον κι όποιον, αλλά τον πρώην πρόεδρο της... Παγκόσμιας Ισλαμικής Διάσκεψης, τον Εκμελεντίν Ιχσάνογλου, σε μια απεγνωσμένη προσπάθεια να κλέψουν ψήφους από τον Ερντογάν, ώστε τουλάχιστον να αποτρέψουν τη νίκη του από τον πρώτο γύρο! Μάταιος κόπος.
Ο Ιχσάνογλου, ο... «κοσμικός ισλαμιστής (!)», δεν πήρε παρά 39%, πολύ λίγο για να αποτρέψει την από τον πρώτο γύρο νίκη του Ερντογάν με 52%. Ακόμη χειρότερα για τους πολιτικούς εκπροσώπους των Τούρκων στρατοκρατών, ο τρίτος υποψήφιος, ο 41χρονος Κούρδος Σελαχατίν Ντεμιρτάς, έφτασε στο 9% των ψήφων. Πλησίασε δηλαδή πολύ το όριο του 10% που έχουν θεσπίσει οι Τούρκοι στρατοκράτες ως κατώτατο ποσοστό που πρέπει να πετύχει ένα κόμμα για να μπει στο τουρκικό κοινοβούλιο.
Οι στρατηγοί της Άγκυρας είχαν ορίσει αυτό το εξωφρενικό ποσοστό για να εμποδίσουν την είσοδο στο κοινοβούλιο κάθε νεοσύστατου, ιδίως προοδευτικού ή κουρδικού κόμματος. Το όριο αυτό όμως έγινε κυριολεκτικό ο πολιτικός τάφος του συστήματός τους, καθώς «κατάπιε» τα κόμματά τους, όταν η άνοδος των ισλαμιστών του Ερντογάν τα οδήγησε σε βαθύτατη κρίση, με αποτέλεσμα μόνο ένα ή δύο από αυτά να κατορθώσουν να υπερβαίνουν το όριο του 10%.
ΕΦΟΔΟΣ ΣΤΟΝ ΟΥΡΑΝΟ!
Δεν υπάρχει η παραμικρή αμφιβολία ότι ο Ερντογάν είναι η πολιτική προσωπικότητα που διαμορφώνει την Τουρκία του 21ου αιώνα. Θα αφήσει βαριά την προσωπική πολιτική σφραγίδα του στη γειτονική χώρα.
Γεννημένος στη φτωχογειτονιά Κασίμπασα της Κωνσταντινούπολης το 1954, απ’ τα μέσα της δεκαετίας του 1970, φοιτητής ακόμη, συγκαταλέγεται μεταξύ των ηγετικών στελεχών στην Κωνσταντινούπολη της νεολαίας του Κόμματος Εθνικής Σωτηρίας του ισλαμιστή ηγέτη Νετσμετίν Ερμπακάν, ο οποίος τότε συνεργαζόταν άριστα με τους στρατοκράτες της Άγκυρας.
Είκοσι χρόνια αργότερα, το 1994, σε ηλικία μόλις 40 ετών, ο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν εκλέγεται πανηγυρικά δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης, μιας κολοσσιαίας πόλης με πληθυσμό που υπερβαίνει τον πληθυσμό ολόκληρης της Ελλάδας.
Πριν όμως ο Ερντογάν ολοκληρώσει τη θητεία του ως δήμαρχος της Κωνσταντινούπολης το 1998, ένα «βελούδινο» στρατιωτικό πραξικόπημα, το τέταρτο σε σαράντα χρόνια στην Τουρκία, καταργεί τον Νετσμετίν Ερμπακάν από πρωθυπουργό που έχει αναδειχθεί στο μεταξύ εν μέσω πολιτικής κρίσης, το 1997.
Οι πραξικοπηματίες στρατηγοί χώνουν στη φυλακή τον Ερντογάν με την κατηγορία της «υποκίνησης θρησκευτικού μίσους» για να απαλλαγούν από τον επικίνδυνο πολιτικό αντίπαλό τους.
Αποτυγχάνουν παταγωδώς. Ο Ερντογάν θα γίνει ο «νεκροθάφτης» του συστήματός τους.
ΚΑΘΕ ΝΙΚΗ ΠΙΟ ΜΕΓΑΛΗ
Το 1999, όπως είπαμε, βάζουν φυλακή τον Ερντογάν οι στρατοκράτες, το 2001 αυτός ιδρύει το Κόμμα Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης (ΑΚΡ είναι ακρωνύμιό του στα τουρκικά) μαζί με τον Αμπντουλάχ Γκιουλ και τον Μπουλέντ Αρίντς. Το 2001 ιδρύει το κόμμα του, το 2002 το ΑΚΡ κερδίζει τις βουλευτικές εκλογές!
Το ποσοστό του ΑΚΡ είναι μόνο 34,2%, αλλά επειδή το φράγμα του 10% το υπερβαίνει μόνο... ένα (!) κόμμα ακόμη, οι ισλαμιστές του Ερντογάν σχηματίζουν κυβέρνηση και μάλιστα μονοκομματική - την πρώτη μετά από 15 χρόνια! Ο Ερντογάν, στον οποίον δεν είχε επιτραπεί να είναι υποψήφιος βουλευτής από το στρατοκρατικό καθεστώς - φανταστείτε, να απαγορεύουν στον αρχηγό του πρώτου κόμματος της χώρας να είναι υποψήφιος βουλευτής (!) - θα χρειαστεί να περιμένει μερικούς μήνες για να γίνει πρωθυπουργός της Τουρκίας στην αρχή της άνοιξης του 2003 μέσω μιας αναπληρωματικής εκλογής βουλευτή, αφού έχει αρθεί λόγω της νίκης του κόμματός του η απαγόρευση υποψηφιότητάς του.
Το 2007 ξαναγίνονται βουλευτικές εκλογές. Αντί η άσκηση της εξουσίας και η λυσσώδης αντίδραση του στρατοκρατικού καθεστώτος σε όλα τα επίπεδα (στρατός, δικαιοσύνη, οικονομία) να φθείρουν τον Ερντογάν, αυτός βλέπει το ποσοστό του να εκτοξεύεται: από το 34,2% απογειώνεται στο 46,6%!
ΟΛΗ Η ΕΞΟΥΣΙΑ ΣΤΑ ΧΕΡΙΑ ΤΟΥ
Το 2009, παρά τις αφιονισμένες, αλλά ταυτόχρονα σπασμωδικές και απεγνωσμένες προσπάθειες των στρατοκρατών που κάθε μέρα βλέπουν το έδαφος να χάνεται όλο και πιο πολύ από τα πόδια τους, ο Ερντογάν έχει άνεση πλειοψηφίας στο κοινοβούλιο και εκλέγει τον μέχρι τότε στενό φίλο του, τον Αμπντουλάχ Γκιουλ, Πρόεδρο της Δημοκρατίας.
Το 2011, νέος θρίαμβος του Ερντογάν στις βουλευτικές εκλογές και τρίτη πρωθυπουργική θητεία με ακόμη υψηλότερο ποσοστό - 49,8% αυτή τη φορά!
Σαν να μην έφτανε αυτό, την περασμένη Κυριακή, καθώς το τουρκικό Σύνταγμα δεν επιτρέπει τέταρτη πρωθυπουργική θητεία, ο Ερντογάν αλλάζει ριζικά τους κανόνες του παιχνιδιού.
Έχοντας αξιοποιήσει την κοινοβουλευτική του πλειοψηφία για να θεσπίσει, αφενός την εκλογή Προέδρου της Δημοκρατίας απευθείας από το λαό και όχι πλέον από το κοινοβούλιο και αφετέρου έχοντας ενισχύσει κατά το μέγιστο δυνατό τις εξουσίες του Προέδρου στο πλαίσιο του υφιστάμενου Συντάγματος, ο Ερντογάν αποφασίζει τη μεταπήδησή του στην Προεδρία της Δημοκρατίας.
Το ποσοστό που πετυχαίνει είναι ακόμη μεγαλύτερο - αυτή τη φορά 52%. Πρέπει να είναι παγκόσμιο φαινόμενο οι τέσσερις διαδοχικές εκλογικές νίκες του Ερντογάν με διαρκώς αυξανόμενο ποσοστό!
ΟΙ ΤΟΥΡΚΟΙ ΖΟΥΝ ΚΑΛΥΤΕΡΑ
Το διαρκώς αυξανόμενο ποσοστό του Ερντογάν είναι σίγουρα αξιοθαύμαστο και αξιοπερίεργο. Οι εκλογικές νίκες του όμως είναι απολύτως φυσιολογικές και αντανακλούν τα επιτεύγματά του τόσο στον οικονομικό τομέα όσο και σε εκείνους της εσωτερικής και εξωτερικής πολιτικής.
Αναμφισβήτητα, το θεμελιώδες όπλο του Ερντογάν είναι οι οικονομικές επιτυχίες του που έχουν οδηγήσει σε πρωτοφανή ευημερία τον τουρκικό λαό, συμπεριλαμβανομένων των καθυστερημένων οικονομικά αγροτικών μαζών που αφθονούν στο εσωτερικό της Τουρκίας, πέρα από τα μικρασιατικά παράλια και τη γραφειοκρατία της Άγκυρας.
Στα έντεκα χρόνια της πρωθυπουργίας του Ερντογάν, το κατά κεφαλήν εισόδημα των Τούρκων σχεδόν... τριπλασιάστηκε (!), με αποτέλεσμα μάλιστα να μειωθεί εντυπωσιακά ο αριθμός των πολιτών που ζουν κάτω από το όριο της φτώχειας.
Στα 11 χρόνια του Ερντογάν ο μέσος ρυθμός ανάπτυξης της Τουρκίας ανέρχεται στο εκπληκτικό ποσοστό του 5,5% κάθε χρόνο! Οι τουρκικές εξαγωγές στα χρόνια αυτά έχουν τετραπλασιαστεί, ενώ παράλληλα οι επενδύσεις στην Τουρκία από το εξωτερικό έχουν σημειώσει ρεκόρ.
Τα μεγάλα έργα που έχουν γίνει επί των ημερών του είναι κάτι παραπάνω από εντυπωσιακά - από τη νέα γέφυρα στον Βόσπορο ως την κατασκευή του τρίτου αεροδρομίου της Κωνσταντινούπολης, την έναρξη των έργων του οποίου εγκαινίασε στις 7 Ιουνίου φέτος, ή τα εγκαίνια της υπερταχείας σιδηροδρομικής γραμμής που συνδέει την Κωνσταντινούπολη με την Άγκυρα, στις 25 Ιουλίου.
Παράλληλα, ο Ερντογάν αύξησε τον προϋπολογισμό για την παιδεία, ενώ χτίζει συνεχώς σχολεία και κατασκευάζει δρόμους στις αγροτικές περιοχές.
Αποτέλεσμα της πολιτικής του Ερντογάν στον τομέα αυτόν είναι η θεαματική άνοδος της Τουρκίας στη θέση της 17ης μεγαλύτερης οικονομίας του κόσμου!
ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Σε αντίθεση με τους Τούρκους στρατηγούς και το στρατοκρατικό καθεστώς τους, ο Ερντογάν δεν είναι αμερικανόδουλος. Αρνείται η χώρα του να είναι τυφλό όργανο της πολιτικής που της υπαγορεύει η Ουάσινγκτον. Αντιθέτως, έχει δικό του όραμα για τον ρόλο της Τουρκίας στη σύγχρονη εποχή.
Αυτό δεν αρέσει καθόλου στους Αμερικανούς. Στην αρχή, μόλις ανέλαβε πρόεδρος των ΗΠΑ ο Μπαράκ Ομπάμα, ο Λευκός Οίκος προσπάθησε να προσεταιριστεί τον Ερντογάν. Ο Ομπάμα πραγματοποίησε τον Απρίλιο του 2009 την πρώτη του επίσκεψη στο εξωτερικό στην Τουρκία, δηλώνοντας μάλιστα στην Άγκυρα ότι η τουρκική δημοκρατία αποτελεί μοντέλο για τον μουσουλμανικό κόσμο.
Με φρίκη διαπίστωσαν οι Αμερικανοί ότι ο Ερντογάν δεν δίστασε να διαρρήξει τους δεσμούς της Τουρκίας με το αιμοσταγές κράτος του Ισραήλ και να τεθεί αποφασιστικά στο πλευρό των Παλαιστινίων.
Εκείνο όμως που κατά κανένα τρόπο δεν ήταν διατεθειμένοι να αποδεχθούν οι Αμερικανοί ήταν η μεγαλεπήβολη στρατηγική του Ερντογάν για τη συγκρότηση ενός πανίσχυρου ισλαμικού άξονα Τουρκίας - Αιγύπτου - Ιράν, ο οποίος θα άλλαζε εκ βάθρων τα πάντα στη Μέση Ανατολή!
Με το πραξικόπημα που οργάνωσαν οι ΗΠΑ, το Ισραήλ και οι πράκτορές τους στον αιγυπτιακό στρατό, ανέτρεψαν τον πρώτο δημοκρατικά εκλεγμένο πρόεδρο της Αιγύπτου, τον ισλαμιστή Μόρσι και έκαναν πάλι την Αίγυπτο υποτελή της Ουάσινγκτον και του Τελ Αβίβ, καταφέροντας έτσι καίριο πλήγμα και στη στρατηγική σύλληψη του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν.
ΟΡΓΗ ΤΩΝ ΑΜΕΡΙΚΑΝΩΝ
Το αποτέλεσμα των πρόσφατων προεδρικών εκλογών στο Ιράν και η νίκη του φιλοαμερικανού για τα ιρανικά δεδομένα Ροχανί ενταφίασε οριστικά το σχέδιο του Ερντογάν. Οι Αμερικανοί όμως εργάζονται συστηματικά για να υπονομεύσουν τον Ερντογάν που τον θεωρούν πλέον αναξιόπιστο σύμμαχο στο ΝΑΤΟ και κατ’ ουσίαν εχθρό τους, έστω και αν προσωρινά είναι υποχρεωμένοι να τον αποδέχονται.
Ευνόητο είναι ότι αυτή η ανεξάρτητη πολιτική του Ερντογάν που ισχυροποιεί θεαματικά την Τουρκία, έχει γεννήσει αισθήματα εθνικής υπερηφάνειας στους Τούρκους που δεν αισθάνονται πλέον «δούλοι» των Αμερικανών και των Ευρωπαίων. Τόσο η οικονομική ευμάρεια όσο και η εθνική αξιοπρέπεια του τουρκικού πληθυσμού αντανακλώνται στα εκλογικά ποσοστά που εξασφαλίζει ο Ερντογάν, κάθε φορά που οι πολίτες της γειτονικής χώρας καλούνται στις κάλπες, παρέχοντας ασπίδα προστασίας στον ηγέτη τους, εναντίον του οποίου έχουν λυσσάξει κυριολεκτικά οι ΗΠΑ, η ΕΕ και το Ισραήλ.
�ώζει ίσως ακόμη τη μνήμη του άρχοντα μαγίστρου Παυλίνου, ενώ στην άκρα εκεί του Πενταπυργίου και της Ξυλοπόρτης, ψηλότερα από το ιστορικό λούσμα των Βλαχερνών, στον απόμακρο συνοικισμό των Καλλιγαρίων βρίσκεται η Παναγία της Σούδας, κτισμένη πάνω από αγίασμα τιμώμενο επ΄ ονόματι της Τιμίας Ζώνης Θεοτόκου.
Ακόμα ψηλότερα στα πέριξ της πύλης του Εδιρνέ κάπου διασώζονται δύο άλλες θεομητορικές εκκλησίες, η Παναγία η Χαντζερλήδισσα και η κυρά των Ουρανών, που πιθανόν κατέχει τη θέση ή διαφυλάσσει τη μνήμη της Θεοτόκου του Καιουμά. Μια τρίτη, εξαφανισμένη σήμερα, η Θεοτόκος της Κελλαρίας ή Σακελλαρίας, στην περιοχή της Πέτρας, ταυτίζεται με το αναστηλωμένο πρόσφατα Odalar camii, στα ερείπια του οποίου και σε υπόγειο εκεί αγίασμα προσέτρεχαν οι χριστιανοί μέχρι και τις αρχές του αιώνα. Μια επίσης εξαφανισμένη εκκλησία στα πέριξ εδώ, η Παναγία του Αραμπατζή συνέχισε να λειτουργεί και να έχει τη δική της φτωχική ενορία, τουλάχιστον μέχρι το 1764.